Wieloletnie tendencje maksymalnych wartości temperatury powietrza w półroczu letnim

• Autorzy: Biniak-Pierog M , Kajewska J. , Zyromski A.

Warianty tytułu

EN

Multi-year trends of maximum air temperature during the summer half-year

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W oparciu o serię obserwacyjną dobowych maksymalnych wartości temperatury powietrza półrocza letniego tj. od początku maja do końca października z lat 1961-2007 dokonano oceny tendencji zmian liczby dni z maksymalną temperaturą w zadanych przedziałach co 1°C (od 0,1 do 40,0°C) we Wrocławiu-Swojcu. Identyczne analizy przeprowadzono również dla wielolecia 1971-2000, które uznawane jest jako norma. Stwierdzono tendencję wzrostową najwyższych wartości maksymalnej temperatury powietrza w maju na przestrzeni lat 1961-2007, czego nie obserwowano w przypadku wielolecia 1971-2000. Zauważalny wzrost ekstremów majowych przypada na ostatnie dziesięciolecie. Uzyskane istotne tendencje najwyższych wartości w czerwcu i październiku dla okresu 1971-2000 nie potwierdziły się dla ciągu rozszerzonego 1961-2007. Analizy przeprowadzone na ciągach 46-letnich wykazały wzrost częstości występowania wartości maksymalnej temperatury powietrza w maju w przedziałach 24,1-25,0°C, 25,1-26,0°C i 30,0-31,0°C, w lipcu w przedziałach 23,1-24,0°C oraz 33,1-34,0°C, 34,1-35,0°C, natomiast w sierpniu w przedziałach 27,1-28,0°C i 29,1-30,0°C.

EN

Basing on daily series of maximum air temperature values the during summer half year (from the beginning of May until the end of October) from the period of 1961-2007, an appraisal of the trends of the numbers of days with maximum temperature in set ranges of 1.0°C (from 0.1 to 40.0°C) in Wroclaw-Swojec was made. Identical analyses were also carried out for the multiyear period of 1971-2000 which is regarded as the norm. Increasing trends of the highest values of maximum air temperature were observed for May in the course of the years 1961-2007, what was not found in the case of the multi-year period of 1971-2000. A noticeable increase in extremes temperatures of May was noted for the last decade. Statistically significant trends of the highest values for June and October for the 1971-2000 period were not observed for the 1961-2007 sequence. Analyses carried out on 46-years sequences showed an increase in the frequency of occurrence of maximum air temperature values in May in ranges of 24.1-25.0°C, 25.1-26.0°C and 30.0-310°C, in July in ranges of 23.1-24.0°C, 33.1-34.0°C and 34.1-35.0°C, in August in ranges of 27.1-28.0°C and 29.1-30.0°C.

Słowa kluczowe

PL

lato; temperatura powietrza; temperatura maksymalna; wartosci maksymalne; klimat; zmiany klimatyczne; ocieplenie klimatu; trendy wieloletnie

EN

summer; air temperature; maximum temperature; maximum value; climate; climate change; climate warming; long-term trend

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Agrophysica
• Rocznik: 2009
• Tom: 14
• Numer: 2[171]
• Opis fizyczny: s.273-285,rys.,tab.,wykr.,bibliogr.

Twórcy

autor

Biniak-Pierog M

• Zakład Agro- i Hydrometeorologii, Instytut Kształtowania i Ochrony Środowiska, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, Plac Grunwaldzki 24, 50-363 Wrocław

autor

Kajewska J.

autor

Zyromski A.

Bibliografia

• Atlas klimatu Polski pod redakcją H. Lorenc. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej. Warszawa 2005.
• Biniak M., 2005. Ekstrema zimowe opadów atmosferycznych, temperatury powietrza i poziomu wód gruntowych w 40-leciu 1961-2000 we Wrocławiu-Swojcu. Woda – Środowisko – Obszary Wiejskie, t. 5, z. 14, 45-55.
• Biniak M., Kostrzewa S., Żyromski A., 2005. Ocena wieloletniej zmienności temperatury gleby i pokrywy śnieżnej oraz ich zależności w okresach zimowych 1965/66-2003/2004 we Wrocławiu – Swojcu. Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej we Wrocławiu, Inżynieria Środowiska XIV, nr 520, 115-129.
• Cebulak E., 1999. Ryzyko występowania upałów w Polsce. [w:] Zmiany i Zmienność Klimatu Polski, Ogólnopolska konferencja naukowa, Łódź, 4-6 listopada 1999, 29-33.
• Cebulak E., Milanówka D., 2007. Dni z ekstremalnymi temperaturami powietrza w Polsce. Wahania klimatu w różnych skalach przestrzennych i czasowych pod red. K. Piotrowicz i R. Twardosza. Kraków, 185-194.
• Janiszewski F., 1988. Wskazówka dla Posterunków Meteorologicznych. Wyd. II popr., Warszawa, (instrukcja).
• Kozłowska-Szczęsna T., Krawczyk B., Kuchcik M., 2000. Wpływ środowiska atmosferycznego na zdrowie i samopoczucie człowieka. Polska Akademia Nauk, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. Stanisława Leszczyńkiego, Warszawa, 120-159.
• Kożuchowski K., 2004. Skala i tendencje współczesnych zmian temperatury powietrza w Polsce. Zakład Dynamiki Środowiska i Bioklimatologii Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, 25-45.
• Krzysztofiak M., Urbanek D. 1978. Metody statystyczne, PWN, Warszawa.
• Podstawczyńska A., 2004. Cechy dobowego i rocznego przebiegu usłonecznienia w Łodzi w latach 1951-2000 [w:] 100 lat obserwacji meteorologicznych w Łodzi, Acta Geogr. Lodz., 89, 131-144.
• Ustrnul Z., Czekierda D., 2002. Ekstremalne wartości temperatury powietrza w Polsce w drugiej połowie XX wieku na tle warunków cyrkulacyjnych. Wiadomości Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Tom XXV (XLVI), z. 4, 3-23.
• Wibig J., 2004. Bieg roczny i zmienność wieloletnia stopniodni chłodu i ciepła na obszarze Polski, [w:] Skala, uwarunkowania i perspektywy współczesnych zmian klimatycznych w Polsce pod red. K. Kożuchowskiego. Zakład Dynamiki Środowiska i Bioklimatologii Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, 127-137.
• Wibig J., Głowicki B., 2002. Trends of Minimum and Maximum Temperature in Poland. Clim. Res., 20, 123-133.