Zdolność kiełkowania ziarniaków oraz wartość cech plonotwórczych materiałów kolekcyjnych pszenżyta jarego (x Triticosecale WITTMACK) po długotrwałym przechowywaniu

• Autorzy: Kramek A. , Kociuba W.

Warianty tytułu

EN

Grain germination capacity and the value of yielding traits of spring triticale collection material (x Triticosecale WITTMACK) after the long-term storage

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy oceniono zdolność kiełkowania ziarna oraz wartość cech plonotwórczych 50 rodów i odmian pszenżyta jarego po 20-letnim okresie przechowywania w klimatyzowanej przechowalni IHAR w Radzikowie. Ziarno analizowanych genotypów, po 4-letnim okresie waloryzacji w latach 1985-1988, zostało przekazane do przechowalni. Próbki ziarna do przechowania dosuszano do około 7% wilgotności. Następnie ziarno wsypywano do pojemników typu „twist”, które zamykano za pomocą pompy próżniowej. Przygotowane w ten sposób pojemniki przechowywano w komorze, w temperaturze -15°C przez 20 lat. Po tym okresie oceniono zdolność kiełkowania ziarna przechowywanych form zgodnie z PN-R- 65950:1994 oraz przepisami ISTA (1999). Określono również procent ziarniaków porażonych przez choroby i ziarniaków kiełkujących nienormalnie. Następnie badane materiały poddano regeneracji. Wyniki badań po regeneracji porównano do wartości uzyskanych w okresie waloryzacji. Stwierdzono, że przechowywanie ziarna przez 20 lat nie miało znacznego wpływu na zdolność kiełkowania i wartość cech plonotwórczych badanych genotypów. Otrzymane wyniki wskazują, że większość badanych po regeneracji obiektów miała zdolność kiełkowania na poziomie 80,1-90% (po 3 dniach), zaś po 7 dniach na poziomie 90,1-95%. Stwierdzono także niewielki udział ziarniaków porażonych przez choroby lub niekielkujących. Średnie wartości większości analizowanych cech plonotwórczych w badanej populacji po regeneracji były nieznacznie niższe od wartości uzyskanych w okresie waloryzacji i mieściły się w zakresie zmienności uzyskanej w tym okresie. Najmniejsze różnice otrzymano dla: płodności kłoska, masy ziaren z kłosa oraz długości kłosa.

EN

In this study the grain germination capacity and the value of yielding traits of 50 strains and cultivars of spring triticale after 20 years of the long-term storage in the air-conditioned storage plant of IHAR in Radzików were estimated. Grains of the analysed genotypes, after 4-year cycle of valorisation in 1985-1988, were transferred to the storage place. Grain samples assigned for storage were dried until they reached the moisture content of 7%. Next, grains were poured into containers („twist”), which were closed by means of a vacuum pump. Then the containers were placed in a chamber at the temperature of -15°C, where they remained for twenty years. After this storage time the grain germination capacity was estimated in accordance to standards (PN-R- 65950:1994, ISTA 1999). The percentage of infected grains and anomalous germinated grains was also estimated. Next, the researched material was regenerated. The results obtained after the regeneration were compared to those obtained during the period of valorization of the used objects. It was observed that storing the grain for 20 years had no significant influence on the grain germination capacity and the value of the examined yielding traits. The obtained results indicated that the most of analysed genotypes had the grain germination capacity at the level of 80,1-90% (after 3 days) and after 7 days at the level of 90,1-95%. A smali participation of infected grains and anomalous germinated grains was observed. The mean values of the most yielding traits in the examined population after the regeneration were slightly lower than the values obtained during the valorization and the obtained variability range was comparable to the one obtained during valorization. The smallest differences were obtained for: spikelet fertility, weight of grains per spike and spike length.

Słowa kluczowe

PL

cechy plonotworcze; przechowalnie; przechowywanie dlugoterminowe; pszenzyto jare; Triticale; wspolczynnik zmiennosci; zdolnosc kielkowania; ziarniaki

EN

yielding trait; storehouse; long-term storage; spring triticale; Triticale; variability coefficient; germination ability; grain

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2010
• Tom: 555
• Opis fizyczny: s.115-123,tab.,wykr.,bibliogr.

Twórcy

autor

Kramek A.

• Instytut Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul.Akademicka 15, 20-934 Lublin

autor

Kociuba W.

Bibliografia

• Chojnowski M. 2007. Przechowywanie nasion roślin uprawnych w bankach genów - standardy i wymagania. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 517/1: 127-137.
• Górski M. 1993. Zdolność kiełkowania ziarniaków pszenicy jarej w długoterminowym przechowywaniu. Biul. IHAR 188: 255-260.
• Górski M. 2000. Zdolność kiełkowania różnych odmian i rodów pszenżyta ozimego po długoterminowym przechowywaniu. Folia Univ. Agric. Stetin 206, Agricultura 82: 79-82.
• Górski M. 2003. Reakcja odmian pszenżyta ozimego na długoterminowe przechowywanie w banku genów. Biul. IHAR 230: 165-169.
• ISTA 1999. International Seed Testing Association. Seed Sci. & Technol. 27, Suplement: 331.
• Kociuba W. 2004. Wpływ długotrwałego przechowywania ziarna na wartość cech plonotwórczych w kolekcji pszenżyta ozimego (x Triticosecale WITTMACK). Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 497: 163-169.
• Kolasińska K. 2009. Ocena zdolności kiełkowania nasion a problem siewek nienormalnych. Hod. Rośl. i Nasien. 2: 18-21.
• Kulpa D. 1994. Ocena zdolności kiełkowania i wigoru przechowywania ziarna pszenżyta. Biul. IHAR 190: 53-59.
• Łuczak W., Niedzielski M., Martyniszyn A., Puchalski J. 2007. Żywotność ziarniaków przechowywanych w banku i ocena wybranych obiektów kolekcji żyta zwyczajnego (Secale cereale L.). Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 517/1: 149-158.
• Polska Norma 1994. PN-R-65950:1994. Materiał siewny. Metody badania nasion. Polski Komitet Normalizacyjny: 87.
• Puchalski J. 1998. Długotrwałe przechowywanie plazmy zarodkowej roślin użytkowych - metody i problemy. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 463: 211-233.
• Tarkowski C., Kołodziejczyk W. 1974. Wpływ pomarszczenia ziarniaków na wartość materiału siewnego Triticale. Hod. Rośl. Aklim. i Nasien. 18/2: 163-176.