Wartość cech plonotwórczych materiałów mieszańcowych pszenżyta ozimego z pszenicą ozimą

• Autorzy: Kociuba W. , Segit Z. , Kramek A.

Warianty tytułu

EN

Value of yielding traits of winter triticale x winter wheat hybrid

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przeprowadzone badania miały na celu ocenę pod względem wartości ważniejszych cech plonotwórczych mieszańców pokolenia F3 12 kombinacji krzyżówkowych pszenżyta ozimego z pszenicą ozimą i porównanie ich z formami rodzicielskimi. Badano następujące cechy: wysokość roślin, długość kłosa, liczbę kłosków w kłosie, liczbę i masę ziarn z kłosa, płodność kłoska oraz masę 1000 ziarn. Oceniane mieszańce charakteryzowały się pośrednią wysokością roślin w porównaniu do form rodzicielskich (101,6 cm, przy 118,7 cm dla form matecznych i 97,3 cm dla form ojcowskich). Dwie kombinacje krzyżówkowe (Janko x Clever i Tewo x Mobela) odznaczały się wysokością roślin poniżej 90 cm (odpowiednio: 85,2 cm i 89,0 cm). Długość kłosa oraz liczba kłosków w kłosie wszystkich badanych mieszańców były wyższe od form rodzicielskich i cechy te miały najniższy współczynnik zmienności. Średnia wartość pozostałych cech u mieszańców była na ogół niższa w porównaniu do form rodzicielskich. Jednak duży zakres zmienności takich cech, jak: liczba i masa ziarn z kłosa oraz MTZ, a także wysokie współczynniki zmienności świadczą o możliwości selekcji mieszańców o wyższych wartościach w/w cech w porównaniu do krzyżowanych komponentów. Najbardziej obiecującymi kombinacjami są: Disco x Soraja i Lamberto x Tortija, które mogą stanowić cenny materiał do dalszych prac hodowlanych.

EN

The aim of the conducted research was to estimate the major yielding traits of winter triticale x winter wheat F3 hybrids (12 crossing combinations) and to compare them with the traits of their parental forms. The following traits were analysed: plant height, spike length, number of spikelets per spike, number and weight of grains per spike, spikelet fertility and 1000 grain weight. The examined hybrids displayed an intermediate plant height in comparison to their parental forms (101.6 cm, at 118.7 cm for female forms and 97.3 cm for male forms). Two crossing combinations (Janko x Clever and Tewo x Mobela) had a plant height below 90 cm (85.2 cm and 89.0 cm respectively). Both the spike length and the number of spikelets per spike in all the examined hybrids were higher than in the parental forms and for these traits the variability coefficient was the lowest. The mean values for other traits in these hybrids were generally lower in comparison to the parental forms. However, a large variability range of the values obtained for the traits such as the number and weight of grains per spike and 1000 grain weight as well as the high values of variability coefficients indicate that the selection of hybrids in which the values of the above traits were higher than in their parental forms is possible. The most interesting combinations were: Disco x Soraja and Lamberto x Tortija, which may constitute a valuable breeding material for future experiments.

Słowa kluczowe

PL

cechy plonotworcze; dlugosc klosa; formy rodzicielskie; krzyzowanie roslin; liczba kloskow w klosie; liczba ziaren w klosie; masa 1000 ziaren; mieszance miedzygatunkowe; plodnosc klosa; pokolenie F3; pszenica ozima; pszenzyto ozime; wysokosc roslin; zboza

EN

yielding trait; spike length; parental form; plant crossbreeding; spikelet; spike; spike grain number; 1000 grain weight; interspecific hybrid; spike fertility; F3 generation; winter wheat; winter triticale; plant height; cereal

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2009
• Tom: 542
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.221-229,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Kociuba W.

• Instytut Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul.Akademicka 15, 20-950 Lublin

autor

Segit Z.

autor

Kramek A.

Bibliografia

• Apolinarska B., Sodkiewicz W. 2002. Substitution of B-genome chromosomes into tetraploid triticale with complete A-genome. Proc. 5th Int. Triticale Symp., IHAR Radzików, Poland 30 June - 5 July 2002. II: 27-31.
• Doliński R., Tarkowski C., Bichta J. 1993. Variability and heritability of some chosen mechanical properties and morphological features of hexaploid winter triticale stalk. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 399: 35-42.
• Gruszecka D. 1998. Charakterystyka niektórych cech mieszańców X Triticosecale Wittmack z Aegilops sp. generacji B2/F1 i F2. Biul. IHAR 205/206: 163-173.
• Gruszecka D. 2004. Zmienność i współzależność między niektórymi cechami ilościowymi mieszańców pszenżyta 8x z pszenicą 6x oraz form rodzicielskich. Annales UMCS. Sec. E 59(1): 63-73.
• Gruszecka D., Kowalczyk K. 2000. Charakterystyka wybranych cech ilościowych mieszańców pszenżyta (X Triticosecale Wittmack) z kiozieńcami (Aegilops sp.). Folia Univ. Agric. Stetin. 206, Agricultura 82: 83-88.
• Kociuba W. 1992. Ocena ważniejszych cech rolniczych materiałów kolekcyjnych pszenżyta ozimego i jarego (X Triticosecale Wittmack). Biul. IHAR. 183: 125-133.
• Kociuba W. 1996. Wartość ważniejszych cech krajowych i zagranicznych obiektów kolekcyjnych pszenżyta ozimego. Biul. IHAR 200: 131-138.
• Kociuba W. 2000. Zmienność i współzależność ważniejszych cech plonotwórczych w obrębie heksaploidalnego pszenżyta ozimego X Triticosecale Wittmack. Rozpr. Nauk. AR Lublin 232.
• Węgrzyn S., Góral H., Spiss L. 1996. Odziedziczalność plonu ziarna i cech struktury plonu pszenżyta ozimego. Biul. IHAR 200: 139-143.
• Tams S.H., Bauer E., Oettler G., Melchinger A.E., Schön C.-C. 2006. Prospects for hybrid breeding in winter triticale. II. Relationship between parental genetic distance and specific combining ability. Plant Breed. 125: 331-336.