Variability of the carcass weight of the red deer (Cervus elaphus L.) in Poland

• Autorzy: Janiszewski P. , Gugolek A. , Hanzal V. , Bolkowski D.

Warianty tytułu

PL

Zmienność masy tuszy jelenia szlachetnego (Cervus elaphus L.) w Polsce

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The objective of this study was to determine the carcass weight of red deer (Cervus elaphus L.) stags, hinds and calves in Poland in successive months of the hunting season. The results of the study show that the average carcass weight of stags, hinds and calves in Poland is 115.05 kg, 75.38 kg and 42.48 kg, respectively. Stags characterized by the heaviest carcasses inhabit the provinces of Podkarpacie, Podlasie and Lublin, and those with the lightest carcasses can be found in the Lower Silesian and Pomeranian province. The highest carcass weight of hinds was noted in the Provinces of Podkarpacie and Lublin, while lowest – in the Lower Silesian and Pomeranian Province. In the group of calves, the highest and the lowest values of carcass weight were observed in the Provinces of Łódź and Lublin, and in the Lubuskie and West Pomeranian province, respectively. The average carcass weight of red deer varies significantly subject to the month of the hunting season. The heaviest stags are hunter-harvested in September, and the heaviest hinds and calves in December and February, respectively.

PL

Celem pracy była charakterystyka masy tuszy byków, łań oraz cieląt jelenia szlachetnego (Cervus elaphus L.) na terenie Polski oraz opisanie zmienności masy tuszy w poszczególnych miesiącach sezonu polowań. Stwierdzono, że średnia masa tuszy byków, łań i cieląt jelenia szlachetnego na terytorium Polski wynosi odpowiednio: 115,05 kg, 75,38 kg i 42,48 kg. Samce jelenia charakteryzujące się najcięższą tuszą bytują w województwach: podkarpackim, podlaskim i lubelskiego, a o tuszach najlżejszych w dolnośląskim i pomorskim. Najcięższe samice występują w województwie podkarpackim i lubelskim, a najlżejsze w dolnośląskiem i pomorskiem. U cieląt wartości te stwierdzono odpowiednio w województwach: łódzkim i lubelskim oraz w lubuskim i zachodniopomorskim. Stwierdzono istotne zróżnicowanie średniej masy tuszy w poszczególnych miesiącach sezonu polowań. Najcięższe byki pozyskuje się we wrześniu, natomiast łanie i cielęta odpowiednio w grudniu i lutym.

Słowa kluczowe

EN

weight variability; carcass weight; red deer; Cervus elaphus; population quality; hunting season; Poland

• Wydawca: -
• Czasopismo: Polish Journal of Natural Sciences
• Rocznik: 2011
• Tom: 26
• Numer: 2
• Opis fizyczny: p.99-110,ref.

Twórcy

autor

Janiszewski P.

• Department of Fur-Bearing Animal Breeding and Game Management, University of Warmia and Mazury in Olsztyn, Michala Oczapowskiego 5, 10-719 Olsztyn, Poland

autor

Gugolek A.

autor

Hanzal V.

autor

Bolkowski D.

Bibliografia

• ALBON S.D., GUINNESS F.E., CLUTTON-BROCK T.H. 1983. The influence of climatic variation on the birth weights of red deer (Cervus elaphus). J. Zool., 200: 295–298.
• BOBEK B., MOROW K., PERZANOWSKI K. 1984. Ekologiczne podstawy łowiectwa. PWRiL, Warszawa.
• BOBEK B., MOROW K., PERZANOWSKI K., KOSOBUCKA M. 1992. Jeleń. Monografia przyrodnicza łowiecka. Wydawnictwo „Świat”, Warszawa.
• BORKOWSKI J. 1998. Zagęszczenie a parametry populacji. Brać Łowiecka, 10(7): 18.
• BREWCZYŃSKI P. 2002. Ciężar ciała i jakość poroża jelenia (Cervus elaphus L.) w ośrodkach hodowli zwierzyny na terenie Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Krośnie (Karpaty). Sylwan, 7(146): 63–75.
• CLUTTON-BROCK T.H., GUINNESS F.E., ALBON S.D. 1982. Red deer. Behaviour and ecology of two sexes. University of Chicago Press, Chicago, Illinois.
• CLUTTON-BROCK T.H., MAJOR M., ALBON S.D., GIUNNESS F.E. 1987. Early development and population dynamics in red deer. I. Density-dependent effects on juvenile survival. J. Anim. Ecol., 56: 53–67.
• COULSON T., KRUUK L.E.B., TAVECCHGIA G., PEMBERTON J.M., CLUTTON-BROCK T.H. 2003. Estimating selection on neonatural traits in red deer using elasticity path analysis. Evolution, 57: 2879–2892.
• CZYŻYK P., ŻURKOWSKI M., CIEPLUCH Z., STRUZIŃSKI T., CZAJKA W. 2007. Parametry populacyjne jelenia szlachetnego (Cervus elaphus L.) w Leśnym Kompleksie Promocyjnym „Lasy Mazurskie”. I. Ocena masy poroża i masy tuszy byków pozyskanych w wyniku odstrzałów selekcyjnych. Sylwan, 9: 41–50.
• DROZD L., PIĘTA M., KARPIŃSKI M., PIWNIUK J. 2000. Jakość jeleni byków w makroregionie środkowo-wschodniej Polski. Sylwan, 3: 87–92.
• DZIĘCIOŁOWSKI R. 1969. Ciężar naszych jeleni nizinnych. Łowiec Polski, 19: 4, 14.
• DZIĘCIOŁOWSKI R. 1970. Relations between the age and size of red deer in Poland. Acta theriol., 15(17): 253–268.
• DZIĘGIELEWSKI S. 1970. Jeleń. PWRiL, Warszawa.
• JAMROZY G. 1995. Władca karpackiej kniei „Jeleń”. Łowiec Polski, 9: 8–9.
• JANISZEWSKI P., SZCZEPAŃSKI W. 2004. Charakterystyka masy tuszy byków, łań i cieląt jelenia szlachetnego (Cervus elaphus L.) pozyskanych w okresie jesienno-zimowym. Sylwan, 1: 33–38.
• KRUPKA J., DZIEDZIC R., DROZD L. 1986. Kształtowanie się masy tuszy byków jeleni w sezonie polowań. Ann. UMCS, Sec. E, 4(2): 7–14.
• KRUUK L.E.B., CLUTTON-BROCK T.H., ALBON S.D., PEMBERTON J.P., GUINNESS F.E. 1999. Population density affects sex ratio variation in red deer. Nature, 399: 459–461.
• KUBACKI T., JAMROZY G. 1999. Jeleń karpacki. Łowiec Polski, 9: 11–14.
• LOISON A., SOLBERG E.J., YOCCOZ N.G., LANGVATN R. 2004. Sex differences in the interplay of cohort and mother quality on body mass of red deer calves. Ecology, 85: 1992–2002.
• MOYES K., COULSON T., MORGAN B.J.T., DONALD A., MORRIS S.J., CLUTTON-BROCK T.H. 2006. Cumulative reproduction and survival costs in female red deer. Oikos, 115: 241–252.
• MYSTKOWSKA E. 1966. Morphological variability of the skull and body weight of red deer. Acta theriol., 11(5): 129–194.
• PETTORELLI N., GAILLARD J.M., DUNCAN P., OULLET J.P., LAERE G. VAN 2001. Population density and small scale variation in habitat quality affect phenotypic quality in roe deer. Oecologia, 128: 400–405.
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 marca 2005 roku w sprawie określenia okresów polowań na zwierzęta łowne. Dz.U. z 2005 r. nr 48, poz. 459.
• STELIŃSKI J. 1957. Odstrzał zwierzyny płowej. PWRiL, Warszawa.
• TOMEK A. 2002. Właściwości i struktura populacji jelenia (Cervus elpahus L.) w lasach krynickich (Karpaty). Zeszyty Naukowe AR w Krakowie, Rozprawy, 278, 1–100.
• ŻURKOWSKI M., CHARTANOWICZ W., ŻURKOWSKI M. 2000. Charakterystyka jelenia szlachetnego (Cervus elaphus L.) w Puszczy Piskiej. Sylwan, 11: 55–63.