PL
Koniczyna czerwona (Trifolium pratense L.) należy do wartościowych roślin pastewnych. Celem niniejszych badań było określenie jakości odmiany Dajana (2n) i Etos (4n), zbieranych 2- i 3-kośnie, w latach pełnego użytkowania. Próbki roślin do analiz pobrano z każdego poletka i pokosu, polowego doświadczenia realizowanego w latach 2000-2002, metodą kompletnej randomizacji, w 4 powtórzeniach. Koniczynę użytkowaną 3-kośnie zbierano w fazie pąkowania, natomiast eksploatowaną 2-kośnie w początku kwitnienia. W pobranych próbkach określono zawartość: suchej masy, białka ogólnego, białka właściwego, włókna surowego i jego frakcji, fosforu, potasu, wapnia, magnezu, miedzi, żelaza, manganu i cynku. Odmiany istotnie różnicowały zawartość suchej masy i białka właściwego. Więcej białka zawierała odmiana Etos. Ponadto stwierdzono istotnie wyższą zawartość włókna neutralno-detergentowego (NDF), hemicelulozy i ligniny w roślinach odmiany Dajana. Odmiana Etos w większym stopniu kumulowała fosfor, potas i wapń, a z mikroelementów zawierała więcej miedzi. Z porównywanych odmian Dajana odznaczała się nieco słabszą jakością w porównaniu z odm. Etos. Największe zróżnicowanie zawartości składników organicznych i mineralnych spowodowała liczba pokosów. Koniczyna zbierana 3-kośnie odznaczała się istotnie większym udziałem białka ogólnego, białka właściwego, P, K, Ca, Mg, Mn, Zn i Fe. Z przeprowadzonych badań wynika, że najwartościowszą paszę otrzymuje się z trzeciego pokosu koniczyny w użytkowaniu 3-kośnym oraz z drugiego odrostu w użytkowaniu 2-kośnym.
EN
Red clover (Trifolium pratense L.) is а valuable fodder crop. The aim of this study was the evaluation of the quality of cv. Dajana (2n) and cv. Etos (4n) varieties which were, 2-cut and 3-cut harvested in full-performance years. The plants samples were collected from every plot and cut of the field experiment carried out in 2000-2002 by means of complete randomization method in 4 replications. In 3-cut performed red clover was harvested at the budding stage, while in 2-cut at the beginning of flowering. The following items were determined in the collected samples: dry matter, total protein, specific protein, crude fiber and its fractions as well as concentration of phosphorus, potassium, calcium, magnesium, copper, iron, manganese, and zinc. The varieties significantly differentiated the dry matter and specific protein contents. Etos cv. contained more protein. On the other hand, significantly higher contents of neutral-detergent fiber (NDF), hemicelluloses, and lignin were found in Dajana cv. plants. Etos cv. more readily accumulated phosphorus, potassium, and calcium, while referring to microelements, it contained more copper of the compared Dajana cv. was characterized by а slightly lower quality than Etos cv. The cut number affected the largest differentiation of organic and mineral component contents. Three-cut clover was distinguished by considerably higher share of total protein, specific protein, P, K, Ca, Mg, Mn, Zn, and Fe. Performed study revealed that the most valuable fodder can be obtained from the third cut of red clover that was 3-cut performed as well as from the second cut of the 2-cut performed red clover.