Intensywność rozkładu drewna świerkowego przez wybrane grzyby zgniliznowe w zależności od wilgotności drewna i interakcji pomiędzy tymi grzybami

• Autorzy: Bartnik C. , Betkowski S.

Warianty tytułu

EN

The intensity of spruce wood decay by selected decay fungi depending on wood moisture content and the interaction among these fungi

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przetestowano 29 gatunków grzybów zgniliznowych zasiedlających głównie pniaki świerkowe. Doświadczenie przeprowadzono w warunkach laboratoryjnych, na klockach świerkowych o wilgotności bezwzględnej 50%, 90% i 120%. Klocki podzielono na dwie partie: inokulowane tylko 1 grzybem i inokulowane 3 grzybami równocześnie, przy wykorzystaniu różnych kombinacji grzybów. Poza tym zbadano interakcje pomiędzy poszczególnymi gatunkami grzybów w tzw. teście na antagonizm (kultury dwuorganizmowe). Tylko 4 gatunki – Antrodia serialis, Diplomitoporus flavescens, Fomitopsis pinicola, Sparassis crispa, powodowały ubytek suchej masy powyżej 20%. Stwierdzono istotną zależność pomiędzy wilgotnością drewna a intensywnością jego rozkładu, przy czym optymalna wilgotność wynosiła 90%, a najsłabiej grzyby rozkładały drewno przy wilgotności 50%. Najczęściej grzyby wszczepiane pojedynczo efektywniej rozkładały drewno niż w kombinacji 2-3 różnych gatunków. Uzyskane wyniki mogą być przydatne przy zwalczaniu biologicznym opieńki w zamierających drzewostanach świerkowych.

EN

Investigations covered 28 basidiomycete fungi species settled on the spruce stumps. The experiment was conducted under laboratory conditions, on spruce blocks of absolute (dry basis) moisture contents 50%, 90% and 120%. The blocks were divided into two parts: inoculated with 1 fungus only and inoculated with 3 fungi simultaneously, by using fungi in different combinations. Moreover the interactions were examined among the fungi of particular species by e.g. test for antagonism (double system culture). Only 4 species – Antrodia serialis, Diplomitoporus flavescens, Fomitopsis pinicola, Sparassis crispa, caused the dry matter decrease above 20%. Significant dependence was stated between wood moisture content and the intensity of its decay, but the optimum moisture content was 90% and fungi decomposed the wood poorly at the moisture content 50%. Grafted individually fungi decomposed wood more effectively than in combination of 2-3 different species. Obtained results may be useful in biological control of the honey fungus in decaying spruce stands.

Słowa kluczowe

PL

antagonizm; Armillaria ostoyae; drewno swierkowe; gatunki grzybow; grzyby patogeniczne; Heterobasidion annosum; intensywnosc rozkladu; rozklad drewna; wilgotnosc drewna

EN

antagonism; Armillaria ostoyae; spruce wood; fungi species; pathogenic fungi; Heterobasidion annosum; decay intensity; wood decay; wood moisture

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2008
• Tom: 531
• Opis fizyczny: s.21-34,tab.,wykr.,fot.,bibliogr.

Twórcy

autor

Bartnik C.

• Katedra Fitopatologii Leśnej, Uniwersytet Rolniczy im.H.Kołłątaja w Krakowie, al.29 Listopada 46, 31-425 Kraków

autor

Betkowski S.

• Katedra Fitopatologii Leśnej, Uniwersytet Rolniczy im.H.Kołłątaja w Krakowie, al.29 Listopada 46, 31-425 Kraków

Bibliografia

• ALEXANDER M. 1975. Ekologia mikroorganizmów. PWN, Warszawa: 638 ss.
• BARZDAJN W., CEITEL J., MODRZYŃSKI J. 2003. Świerk w lasach polskich – historia, stan, perspektywy, w: Drzewostany świerkowe, stan, problemy, perspektywy rozwojowe. Praca zbiorowa pod redakcją A. Grzywacza: 5-22.
• CAPECKI Z. 1994. Rejony zdrowotności lasów zachodniej części Karpat. Prace IBL 781, Ser. A: 61-125.
• HOLDENRIEDER O. 1984. Untersuchungen zur biologischen Bekämpfung von Heterobasidion annosum an Fichte (Picea abies H. Karst.) mit antagonistischen Pilzen. II. Interaktionstests auf Holz. Eur. J. For. Path. 14: 137-153.
• LECH P. 2003. Zagrożenie drzewostanów świerkowych w Polsce przez patogeny korzeni w świetle wyników monitoringu fitopatologicznego lasów gospodarczych, w: Drzewostany świerkowe, stan, problemy, perspektywy rozwojowe. Praca zbiorowa pod redakcją A. Grzywacza: 92-107.
• ŁAKOMY P. 1998. Zdolność rozkładu drewna przez grzyby Hypholoma fasciculare (Huds: Fr.) Kummer, Armillaria mellea (Vahl: Fr.) Kummer i Armillaria ostoyae (Romagenesi) Herink. Sylwan 9: 19-23.
• ŁAKOMY P., CIEŚLAK R., RODAK W., KOSTRZEWSKI T. 2001. Wpływ porażenia przez Heterobasidion annosum wybranych drzewostanów sosnowych i świerkowych na powstanie wiatrołomów i wiatrowałów w 1999 i 2000 r. Sylwan 7: 43-51.
• MAŃKA K. 1974. Zbiorowisko grzybów jako kryterium oceny wpływu środowiska na choroby roślin. Zesz. Probl. Post. Nauk. Rol. 160: 9-23.
• MAŃKA K. 2005. Fitopatologia leśna. PWRiL, Warszawa: 370 ss.
• NOBLES M.K. 1965. Identification of cultures of wood – inhibiting Hymenomycetes. Can. J. Bot. 43: 1097-1139.
• RYKOWSKI K., SIEROTA Z. 1977. Badania nad przygotowaniem do produkcji biopreparatu z grzybem Phlebia gigantea (Fr.) Donk. Pr. Inst. Bad. Leśn. 534: 73-90.
• SIEROTA Z. 1995. Rola grzyba Phlebiopsis gigantea (Fr.: Fr.) Jülich w ograniczaniu huby korzeni w drzewostanach sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.) na gruntach porolnych. Prace IBL 810. Ser. A, Warszawa: 180 ss.
• ŻÓŁCIAK H. 2001. Zróżnicowanie rozkładu drewna powodowanego przez grzyby z rodzaju Armillaria. Mat. konf. nauk. „Etiologia i objawy chorób grzybowych oraz ich występowanie i szkodliwość w ekosystemach leśnych”. Poznań-Błażejewsko, 29 V 2001: 82- 87.

Uwagi

PL