Konkurencja pomiędzy jęczmieniem jarym a grochem siewnym w zróżnicowanych warunkach glebowych. Cz. I. Akumulacja biomasy i tempo wzrostu roślin

• Autorzy: Michalska M. , Wanic M. , Kostrzewska M.K.

Warianty tytułu

EN

Competition between spring barley and field peas under diversified soil conditions. Part I. Biomass accumulation and plants growth rate

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Doświadczenie wazonowe zrealizowano w laboratorium szklarniowym Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie (53°46'26" N; 20°29'30" E) w latach 2003-2005 w trzech seriach, na podłożu gleby lekkiej i ciężkiej. Badano konkurencję pomiędzy jęczmieniem jarym a grochem siewnym w pięciu okresach wyznaczonych przez rytm rozwojowy jęczmienia w siewie czystym, tj. w fazach: wschodów (10-13 – według Zadoksa), krzewienia (25), strzelania w źdźbło (32), kłoszenia (55) i dojrzewania (87-91). Doświadczenie założono według schematu addytywnego w 4. powtórzeniach. W wyznaczonych okresach określono plony suchej masy różnych części roślin (łodyg, liści, kłosów, strąków, korzeni). Dane posłużyły również do wyliczenia szybkości wzrostu łanu. Współrzędna uprawa obu gatunków, na tle siewów czystych, już od początku wegetacji powodowała redukcję masy nadziemnej i korzeni. Proces ten w miarę upływu czasu ulegał pogłębieniu. Konkurencja najmniej ograniczała przyrost suchej masy w łodygach, a najbardziej w kłosach i strąkach. Rodzaj podłoża glebowego nie miał wpływu na akumulację suchej masy w roślinach jęczmienia jarego i w częściach nadziemnych grochu siewnego, w przeciwieństwie do jego korzeni, gdzie większą redukcję biomasy odnotowano w glebie ciężkiej. W mieszance obu gatunków stwierdzono spowolnienie tempa gromadzenia biomasy w całym okresie wegetacji.

EN

During a pot experiment run at the greenhouse laboratory of University of Warmia and Mazury in Olsztyn (53°46'26" N; 20°29'30" E) in three series over 2002-2005 on light and heavy soils, the process of competition between spring barley and field peas was investigated for three periods determined by the development rhythm of barley as single crop, i.e. during the stages of: seedling growth (Zadoks 10-13), tillering (25), stem elongation (32), heading (55) and ripening (87-91). The experiment was established according to the additive pattern in 4 repetitions. During the determined periods the yields of dry mass from different parts of plants (stems, leaves, heads, hulls and roots) were determined. The data was used for computation of crop growth rate. It was shown that joint cultivation of both species, as compared to single crop cultivation, from the very beginning of vegetation led to reduction of their overground and root mass. The process intensified with the passage of time. The negative influence of the added component was less limiting for the dry mass increase in stems but it was the most pronounced in the heads and hulls. The type of soil base had no influence on the accumulation of dry mass in the plants of spring barley and in the overground parts of field pea as opposed to its roots where a larger reduction in roots biomass was recorded in heavy soil. In case of mixture crop, the biomass accumulation rate decrease was recorded for both species over the entire vegetation period.

Słowa kluczowe

PL

biomasa; gleby ciezkie; gleby lekkie; groch siewny; jeczmien jary; konkurencja roslin; lan roslin; tempo wzrostu; uprawa roslin; uprawa wspolrzedna; warunki glebowe; wzrost roslin

EN

biomass; garden pea; growth rate; heavy soil; light soil; plant competition; plant cultivation; plant field; plant growth; soil condition; spring barley

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura
• Rocznik: 2008
• Tom: 07
• Numer: 2
• Opis fizyczny: s.69-86,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Michalska M.

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Olsztyn

autor

Wanic M.

autor

Kostrzewska M.K.

Bibliografia

• Bulson Snaydon R.W., Stopes C.E., 1997. Effects of plant density on intercropped wheat and field beans in an organic farming system. J. Agric. Sci. Camb. 128, 59-71.
• Ceglarek F., Brodowski H., Buraczyńska D., Płaza A., 1997. Plonowanie mieszanek bobiku z pszenicą jarą w warunkach Polski środkowo-wschodniej. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 446, 383-387.
• Connolly J., Wayne P., Bazzaz F.A., 2001. Interspecific competition in plants: how well do currend methods answer fundamental questions? Americ. Nat. 157(2), 107-125.
• Ignaczak S., Andrzejewska J., 1997. Rozwój i produktywność bobiku oraz zbóż w siewach jednogatunkowych lub mieszankach. Cz. I. Rozwój roślin. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 446, 355-363.
• Jokinen K., 1991. Competition and yield performance in mixtures of oats and barley - nitrogen fertilization, denisty and proportion of the components. J. Agric. Sci. Fin. 63, 321-340.
• Keddy P.A., 1989. Competition. Chapman and Hall. London New York.
• Keiffer C.H., Ungar I.A., 2001. The effect of competition and edaphic conditions on the establishment of haloplytes on brine effected soils. Wetlands Ecology and Management 9, 469-481.
• Lamb E.G., Shore B.H., Cahill J.F. 2007. Water and nitrogen addition differentially impact plant competition in a native rough fescue grassland. Plant Ecol. 192(1), 21-33.
• Michalska M., Wanic M., 2008. Zmiany w obsadzie i cechach morfologicznych jęczmienia jarego i grochu siewnego pod wpływem oddziaływań konkurencyjnych. Fragm. Agron. (w druku).
• Michalski T., Kowalik I., 2006. Reakcja roślin strączkowych na współrzędną uprawę z kukurydzą. Mat. Konf. Znaczenie gospodarcze i biologia plonowania upraw mieszanych, Poznań, 37-38.
• Malicki L., Pałys E., 1985. Resztki pożniwne ważniejszych gatunków zbóż na różnych glebach. Ann. Univ. Mariae Curie-Skłodowska, Sect. E, Agricultura 40, 1-9.
• Nalborczyk E., 1993. Biologiczne uwarunkowania produktywności roślin strączkowych. Fragm. Agron. 4(40), 147-150.
• Rudnicki F., 1997. Potencjalna przydatność odmian grochu do mieszanek ze zbożami. Fragm. Agron. 1(53), 8-18.
• Satorre E.H., Snaydon R.W., 1992. A comparison of root and shoot competition between spring cereals and Avenafatua. Weed Res. 32, 45-55.
• Semere T., Froud-Williams R.J., 2001. The effect of pea cultivar and water stress on root and shoot competition between vegetative plants of maize and pea. J. Appl. Ecol. 38, 137-145.
• Snaydon R.W., 1991. Replacement or additive designs for competition studies? J. Appl. Ecol. 930-946.
• Sobkowicz P., 2001. Nadziemna i podziemna konkurencja między jęczmieniem jarym i owsem w mieszance w początkowym okresie wzrostu. Fragm. Agron. 2(70), 103-119.
• Sobkowicz P., 2003. Konkurencja międzygatunkowa w jarych mieszankach zbożowych. Zesz. Nauk. AR we Wrocławiu, Rozprawy CXCIV, 5-105.
• Sobkowicz. P., 2005. Shoot and root competition between spring triticale and field beans during early growth. Acta Sci. Pol., Agricultura 4(1), 117-126.
• Treder K., Wanic M., Nowicki J., 2008. Competition between spring wheat and spring barley under conditions of diversifield fertilization. Part II. Influence on the biomass of plants and rate of its accumulation. Acta Agrophys. 11(3), 781-797.
• Wenda-Piesik A., Rudnicki F., 2007. Znaczenie doboru zbóż jarych i odmian grochu do mieszanek na glebie kompleksu żytniego dobrego. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 516, 277-290.