Chrom w sekwencyjnie wydzielonych frakcjach z gleb brunatnoziemnych Wysoczyzny Siedleckiej

• Autorzy: Kalembasa D. , Pakula K.

Warianty tytułu

EN

Chromium in sequential extracted fractions in Cambisols and Luvisols of the Siedlce Upland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Badano zawartość chromu we frakcji wymiennej (F1), redukcyjnej (F2), utlenialnej (F3) wydzielonych według sekwencyjnej procedury BCR i poekstrakcyjnej pozostałości, rozpuszczalnej w 6 mol HCl∙dm-3 (F4) oraz ich rozmieszczenie w profilach 9 gleb brunatnoziemnych (brunatne właściwe wyługowane, płowe typowe, płowe opadowo-glejowe) użytkowanych rolniczo. W badanych glebach, niezależnie od podtypu, średni procentowy udział chromu w wydzielonych frakcjach można przedstawić w następującym szeregu malejących wartości: F4 > F3 > F2 > F1. Najwięcej chromu we frakcji wymiennej (1,15%) i poekstrakcyjnej pozostałości (85,1%) zanotowano w glebach brunatnych właściwych wyługowanych; utlenialnej (18,9%) - w glebach płowych typowych; redukcyjnej (5,01%) - w glebach płowych opadowo-glejowych. Najwięcej chromu we frakcji F1, F2 i F3 oznaczono w poziomach próchnicznych (AE i Ap) badanych gleb, a ich udział na ogół zmniejszał się w głąb profilu glebowego. Udział chromu we frakcji F4 zwiększał się wraz z głębokością i w poziomach skały macierzystej (C), zanotowano jego maksymalne wartości.

EN

The content of chromium in the exchangeable (F1), reducible (F2), oxidizable (F3) fractions separated by BCR sequential extraction procedure, and its content in residue after extraction, soluble in 6 mol HCl∙dm-3 (F4), and their distribiution in 9 profiles of the Distric Cambisols, Haplic Luvisols and Stagnic Luvisols, that were agriculturally used was evaluated. Chemical analyses revealed that mean contents of chromium in separated fractions, independently of the type of investigated soils, can be arranged in the following decreasing series: F4 > F3 > F2 > Fl. The highest amounts of chromium in F1 (1.15%) and F4 (85.1%) fractions - in Distric Cambisols, F3 (18.9%) fraction - in Haplic Luvisols, and F2 (5.01%) fraction - in Stagnic Luvisols were determined. The highest amounts of chromium in F1, F2, and F3 fractions in humic horizons (Ap, AE), and F4 - in parent rock horizons (C) of the investigated soils were determined.

Słowa kluczowe

PL

analiza sekwencyjna; chrom; frakcje; gleby brunatnoziemne; metoda BCR; Wysoczyzna Siedlecka; zawartosc chromu

EN

sequential analysis; chromium; fraction; brown soil; BCR method; Siedlce Upland; chromium content

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2009
• Tom: 542
• Numer: 2
• Opis fizyczny: s.721-728,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Kalembasa D.

• Katedra Gleboznawstwa i Chemii Rolniczej, Akademia Podlaska, ul.Prusa 14, 08-110 Siedlce

autor

Pakula K.

Bibliografia

• Abollino O., Aceto M., Malandrino M., Mentasti E., Sarzanini C., Petrella F. 2002.
• Heavy metals in agricultural soils from Piedmont, Italy. Distribution, speciation and chemometric data treatment. Chemosphere 49: 545-557.
• Bacon J.R., Hewitt I.J., Cooper P. 2005. Reproducibility of the BCR sequential extraction procedure in a long-term study of the association of heavy metals witch soil components in an upland catchment in Scotland. Science of the Total Environment 337: 191-205.
• Czarnowska K. 1996. Ogólna zawartość metali ciężkich w skałach macierzystych jako tło geochemiczne gleb. Rocz. Glebozn. 47, supl.: 43-50.
• Czarnowska K., Chojnicki J. 1993. Występowanie żelaza, manganu, chromu, niklu i kobaltu w glebach wytworzonych z najmłodszych lessów Równiny Błońsko-Sochaczewskiej. Rocz. Glebozn. 44(1/2): 81-91.
• Czekała J. 1997. Chrom w glebie i roślinie - występowanie, sorpcja i pobieranie w zależności od jego formy i dawki, właściwości środowiska i nawożenia. Rozpr. Habil. Wyd. AR w Poznaniu 274: 90 ss.
• Filipek-Mazur B. 2004. Występowanie i toksyczność metali ciężkich w środowisku, w: Diagnostyka gleb i roślin w rolnictwie zrównoważonym. Wyd. AP w Siedlcach, Monografie 54: 116-130.
• Kabata-Pendias A., Pendias H. 1999. Biogeochemia pierwiastków śladowych. PWN Warszawa: 398 ss.
• Kalembasa D., Majchrowska-Safaryan A. 2007. Degradacja gleb na stoku morenowym Wysoczyzny Siedleckiej. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 520: 83-92.
• Kalembasa D., Pakuła K. 2009. Heavy metals fractions in soils fertilized with sewage sludge. Environment Protection Engineering 35(2): 157-164.
• Kalembasa S., Kalembasa D. 1992. The quick method for the determination of C:N ratio in mineral soils. Polish J. Soil Sci. 25(1): 41-46.
• Kalembkiewicz J., Sočo E. 2005. Ekstrakcja sekwencyjna metali z próbek środowiskowych. Wiad. Chem. 59(7-8): 697-721.
• Kaasalainen M., Yli-Halla M. 2003. Use of sequential extraction to assess metal partitioning in soils. Environmental Pollution 126: 225-233.
• Pakuła K., Kalembasa D. 2009. Fractions of chromium and lead in forest luvisols of south Podlasie lowland. Environment Protection Engineering 35(1): 57-64.
• Rauret G., López-Sánchez J.F., Sahuquillo A., Rugio R., Davidson C., Ure A., Quevauiller Ph. 1999. Improvement of the BCR three step sequential extraction procedure prior to the certification of new sediment and soil reference materials. J. Environ. Monit. 1: 57-61.
• Zayed A.M., Terry N. 2003. Chromium in the environment: factors affecting biological remediation. Plant and Soil 249: 136-156.
• Zemberyova M., Bartekova J., Hagarova I. 2006. The utilization of modified BCR three-step sequential extraction procedure for the fractionation of Cd, Cr, Cu, Ni, Pb and Zn in soil reference materials of different origins. Talanta 70: 973-978.