The occurrence of, and economic losses caused by Armillaria in the Western Carpathian Mts

• Autorzy: Kaliszewski A. , Lech P. , Oszako T.

Warianty tytułu

PL

Występowanie i ekonomiczne straty powodowane przez grzyby z rodzaju Armillaria we Wschodnich Karpatach

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

An investigation carried out in the Western Carpathian Mountains (Ujsoły, Węgierska Górka, Ustroń and Wisła Forest Districts) demonstrated a strong relationship between dieback in Norway spruce stands and the intensity of occurrence of Armillaria ostoyae.For the most endangered site types – mountain deciduous forest (LG) and mountain mixed forest (LMG), analyses of losses of annual volume increment and of stand productivity were performed, and their financial dimensions determined. The greatest losses – of about 8 m 3 /ha/year for tree stands of the age of 100 years, and 400 m 3 /ha for the rotation period – were found for LG (Mountain broadleaved forest) site type.

PL

Opieńkowa zgnilizna korzeni powodowana przez grzyby rodzaju Armillariastanowi, obok huby korzeni, jeden z najbardziej istotnych problemów ochrony lasu. Największe straty ponoszone są przez jednostki alp w drzewostanach iglastych: według danych RDLPpowierzchnia drzewostanów w Polsce, gdzie stwierdzono szkody spowodowane przez opieńki wyniosła w 1999 roku 144 tys. ha, a już w 2003 roku szacowano ją na ponad 200 tys. ha. Choroba występuje w drzewostanach wszystkich klasach wieku zarówno iglastych, jak i liściastych. Najbardziej zagrożone są drzewostany w regionach południowych kraju (RDLP Katowice i Wrocław), w Polsce północno-wschodniej (RDLP Olsztyn i Białystok) oraz w części północno-zachodniej (RDLP Szczecin i RDLP Toruń). W niektórych rejonach dochodzi do gwałtownego nasilenia wydzielania się posuszu świerkowego, przyjmującego w wielu wypadkach postać rozpadu drzewostanów. Dotyczy to w sposób szczególny obszaru Beskidu Śląskiego i Żywieckiego, gdzie w niżej położonych drzewostanach sytuacja jest katastrofalna. Wymuszone tempem zamierania drzew intensywne cięcia sanitarne skutkują postępującym przerzedzeniem drzewostanów, co zwiększa ich podatność na dalsze szkody powodowane przez czynniki abiotyczne (wiatr, śnieg) oraz biotyczne (patogeny, owady kambiofagiczne). W pracy zaprezentowano i przedyskutowano wyniki badań dotyczące analizy ekonomicznej kosztów zabiegów ochronnych i ograniczania strat spowodowanych przez opieńkową zgniliznę korzeni, które mogą dochodzić nawet do 1000 euro z ha. Analiza ekonomiczna kosztów związanych z ograniczaniem rozwoju patogenicznych opieniek w drzewostanach uszkodzonych i zagrożonych dostarcza informacji niezbędnych do podejmowania decyzji o konieczności wykonywania zabiegów lub ich zaniechania. Pozwolą one na opracowanie strategii polityki ochrony na różnych szczeblach decyzyjnych oraz będą pomocne przy podejmowaniu decyzji odnośnie pilności przebudowy drzewostanów (dostosowania składu gatunkowego do siedliska) lub minimalizacji szkód w nadleśnictwach o dużym zagrożeniu (np. Ujsoły, Ustroń, Wisła).

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Mycologica
• Rocznik: 2007
• Tom: 42
• Numer: 2
• Opis fizyczny: p.219-233,fig.,ref.

Twórcy

autor

Kaliszewski A.

• Department of Forest Economics, Forest Research Institute, Sekocin Stary, Braci Lesnej 3, 05-090 Raszyn, Poland

autor

Lech P.

autor

Oszako T.

Bibliografia

• C a p e c k i Z. 1994. Rejony zdrowotności lasów zachodniej części Karpat. Prace Inst. Bad. Leśn. A 781: 61–125.
• C a p e c k i Z. 1997. Rejonizacja zdrowotności lasów środkowej części Karpat. Prace Inst. Bad. Leśn. A 840: 83–191.Komunikat Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 20 października 2003 r. w sprawie średniej ceny sprzedaży drewna, obliczonej według średniej ceny drewna uzyskanej przez nadleśnictwa za pierwsze trzy kwartały 2003, M.P. Nr 50, poz. 787.
• L e c h P. 2003. Zagrożenie drzewostanów świerkowych w Polsce przez patogeny korzeni w świetle wyników monitoringu fitopatologicznego lasów gospodarczych. (In:) A. G r z y w a c z (ed.). Drzewostany świerkowe – stan, problemy, perspektywy rozwojowe. Materiały Sesji Naukowej PTL, Ustroń-Jaszowiec: 92–107.
• Ł a k o m y P. 1998. Monitoring huby korzeni i opieńkowej zgnilizny korzeni w wybranych uprawach sosnowych Krainy Wielkopolsko-Pomorskiej. Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu. Rozprawy Naukowe 283: 1–120.
• Ł a k o m y P., S i w e c k i R. 2000. Gatunki z rodzaju Armillariawystępujące w Nadleśnictwie Smolarz. Sylwan 4: 115–121.
• Manion P.D. 1981. Tree disease concepts. Prentice Hall Inc., New Jersey.
• Po d g ó r s k i M., B e k e r C., B i c z k o w s k i Z., N a j g r a k o w s k i T., Tu r s k i M. 2001. Podstawy wyceny lasów. Zachodnie Centrum Organizacji, Zielona Góra. 254 pp.Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie jednorazowego odszkodowania za przedwczesny wyrąb drzewostanu, Dz.U. 2002 r. Nr 99, poz. 905.
• S i e r o t a Z., L e c h P. 1996. Monitoring fitopatologiczny w lasach gospodarczych. I. Założenia i zakres oceny. Sylwan 3: 5–16.
• S i e r o t a Z., Ma ł e c k a M., S t o c k a T. 2003. Choroby infekcyjne. (In:): Krótkoterminowa prognoza występowania ważniejszych szkodników i chorób infekcyjnych drzew leśnych w Polsce w 2002 roku. Warszawa: 94–95.
• S z a b l a K. 2003. Historia, problemy, uwarunkowania i perspektywy rozwojowe leśnictwa na terenie Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych Katowice. (In:) A. G r z y w a c z (ed.). Drzewostany świerkowe – stan, problemy, perspektywy rozwojowe, PTL, Ustroń-Jaszowiec: 160–195.
• S z y m k i e w i c z B. 2001. Tablice zasobności i przyrostu drzewostanów ważniejszych gatunków drzew leśnych. Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne. Warszawa.
• Tr a m p l e r T. 1990. Siedliskowe podstawy hodowli lasu. Dodatek do 5 wydania „Zasad hodowli lasu”. Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne. Warszawa.
• Tr a m p l e r T., K l i c z k o w s k a A., D m y t e r k o E., S i e r p i ń s k a A. 1990. Regionalizacja przyrodniczoleśna na podstawach ekologiczno-fitosocjologicznych. PWRiL, Warszawa.Ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (z późniejszymi zmianami). Dz.U. 1995 r. Nr 16, poz. 78.
• Z a j ą c S., G ł o w a c k a B., J a b ł o ń s k i T., J a n e c z k o K., J a r o s z K., K l o c e k A., K o l k A., P i e k ut i n J., S t o c k i J. 1998. Ocena ekonomiczna zwalczania szkodników w aspekcie zachowania trwałości lasów. Dokumentacja Instytutu Badawczego Leśnictwa. Warszawa.
• Z w o l i ń s k i J. 2003. Ocena zagrożenia lasów świerkowych w Beskidzie Śląskim przez zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego. Prace Inst. Bad. Leśn. 1 (951): 53–68
• Ż ó ł c i a k A. 1991. Zmienność wewnątrz gatunkowa grzybów z rodzaju Armillaria– identyfikacja polskich izolatów z rodzaju Armillaria. Sylwan 11: 27–40.
• Ż ó ł c i a k A. 1999a. Identyfikacja gatunków grzybów z rodzaju Armillaria (Fr.:Fr.) Staude w Polsce. Prace Inst. Bad. Leśn. 888: 3–19.
• Żółciak A. 1999b. Występowanie grzybów z rodzaju Armillaria(Fr.:Fr.) Staude w kompleksach leśnych w Polsce. Prace Inst. Bad. Leśn. A 890: 29–40.
• Żółciak A. 2003. Rozmieszczenie grzybów z rodzaju Armillaria w Polsce oraz ich rośliny żywicielskie. Prace Inst. Bad. Leśn. A 956: 7–22.

Uwagi

Rekord w opracowaniu