Możliwość wykorzystania wybranych roślin miododajnych do rekultywacji terenów po eksploatacji siarki

• Autorzy: Klimont K. , Bulinska-Radomska Z. , Gorka J.

Warianty tytułu

EN

Utilization possibility of selected honey-yielding plants for reclamation of abandoned sulfur mining sites

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W latach 2009–2011 badano możliwość wykorzystania wybranych gatunkow roślin miododajnych do rekultywacji terenow poeksploatacyjnych siarki wydobywanej metodą otworową, pokrytych wapnem poflotacyjnym i wzbogaconych osadem ściekowym. Wapno poflotacyjne nawieziono jednorazowo osadem ściekow komunalnych w dawce 500 m3 ha-1, natomiast corocznie w okresie wiosennym stosowano nawożenie mineralne w ilości 70 kg N ha-1, 75 kg P2O5 ha-1 i 100 kg K2O ha-1. W pracy przedstawiono wyniki obserwacji dokonanych na 99 gatunkach roślin miododajnych: jednorocznych, dwuletnich i wieloletnich. Badano wschody polowe, fazy rozwojowe roślin, przydatność testowanych gatunkow do rekultywacji bezglebowego podłoża wapna pofl otacyjnego poprzez ocenę ich bujności w 10-stopniowej skali, a także ich glebotworcze oddziaływanie na podłoże oraz przeżywalność w warunkach stresu abiotycznego. Przeprowadzone badania wykazały, że najlepiej wschodziły nasiona bazylii pachnącej, facelii błękitnej, gorczycy jasnej, gryki zwyczajnej, kapusty rzepaku, kozieradki błękitnej i pospolitej, maczku kalifornijskiego, nostrzyku białego (forma jednoroczna i dwuletnia), ogorecznika lekarskiego, pszczelnika mołdawskiego, rukwi siewnej, seradeli pastewnej, słonecznika zwyczajnego, chabra nadreńskiego i bławatka, ślazowki ogrodowej, ostrzenia pospolitego, przegorzanu kulistego, urzetu barwierskiego, szczeci sukienniczej i farbownika lekarskiego. Najsłabiej wschodziły natomiast nasiona: niecierpka Roylego i balsaminy, arcydzięgla litwora, dziurawca zwyczajnego, groszku leśnego, kłosowca olbrzymiego i pomarszczonego, mięty długolistnej i pieprzowej, lubczyku ogrodowego i omanu wielkiego. Wśrod ocenianych gatunkow jednorocznych roślin miododajnych najbardziej przydatne pod względem możliwości wykorzystania do rekultywacji okazały się: facelia błękitna, gorczyca jasna, gryka zwyczajna, kapusta rzepak, maczek kalifornijski, nostrzyk biały, rukiew siewna, słonecznik zwyczajny, ślaz kędzierzawy, kolendra siewna, ogorecznik lekarski, seradela pastewna, kozieradka błękitna i pospolita, cząber ogrodowy, czarnuszka damasceńska, chaber bławatek, pszczelnik mołdawski, ślazowka ogrodowa, ślaz mauretański oraz mak polny. Z gatunkow dwuletnich były to: chaber nadreński, nostrzyk biały, ostrzeń pospolity, urzet barwierski, przegorzan kulisty, szczeć sukiennicza, dzwonek ogrodowy, jasieniec piaskowy, serdecznik syberyjski i szałwia muszkatołowa. Wśrod gatunkow wieloletnich testowanych na wapiennym podłożu największą bujnością wykazały się: dalia zmienna, kocimiętka właściwa i naga, mikołajek płaskolistny, nawłoć kanadyjska, poźna i pospolita, rożnik przerośnięty, szałwia okręgowa, ślazowiec pensylwański, ślazowka turyngska, hyzop lekarski, chaber driakiewnik, komonica zwyczajna, przegorzan pospolity i węgierski, farbownik lazurowy i lekarski, przelot pospolity, serdecznik pospolity i kozłek lekarski. Najmniej przydatne okazały się z gatunkow jednorocznych: wyka siewna i niecierpek Roylego, z dwuletnich arcydzięgiel litwor, z wieloletnich: jeżowka purpurowa, kłosowiec olbrzymi, dziurawiec zwyczajny i oman wielki. Rośliny miododajne wraz z osadami ściekowymi korzystnie oddziaływały na podłoże wapna pofl otacyjnego wpływając na inicjację życia biologicznego, a wytworzona materia organiczna i kompleks sorpcyjny sprzyjają gromadzeniu składnikow pokarmowych i wody.

EN

• Wydawca: -
• Czasopismo: Polish Journal of Agronomy
• Rocznik: 2013
• Numer: 12
• Opis fizyczny: s.17-25,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Klimont K.

• Krajowe Centrum Roślinnych Zasobów Genowych, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Państwowy Instytut Badawczy w Radzikowie, 05-870 Błonie

autor

Bulinska-Radomska Z.

• Krajowe Centrum Roślinnych Zasobów Genowych, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Państwowy Instytut Badawczy w Radzikowie, 05-870 Błonie

autor

Gorka J.

• Kopalnia Siarki „Jeziórko” S.A. w Jeziórku, Jeziorko

Bibliografia

• Borkowska H., Styk B., 2006. Ślazowiec pensylwański (Sida hermaphrodita Rusby) uprawa i wykorzystanie. WAR Lublin, 69 ss.
• Gołda T., 2007. Wykorzystanie szlamów poflotacyjnych rudy siarkowej do rekultywacji terenów poeksploatacyjnych w górnictwie otworkowym siarki. Inż. Ekol., PTIE, Warszawa, 19: 79-88.
• Góral S., 2001. Roślinność zielna w ochronie i rekultywacji gruntów. Inż. Ekol., PTIE Bydgoszcz, 3: 161-178.
• Góral S., Rola S., 2001. Trawy na popiołach elektrociepłowni nawożonych osadami ściekowymi. Inż. Ekol., PTIE Bydgoszcz, 3: 146-150.
• IMiGW 2009-2011. Zapiski agrometeorologiczne Stacji Meteorologicznej w Sandomierzu. Sandomierz, 100 ss.
• Jabłoński B., 1993. Ogródek pszczelarski. Oddz. Pszczelnictwa ISiK, Puławy, ss. 5-53.
• Jabłoński B., 2000. Krótka charakterystyka roślin wybranych do uprawy pożytków pszczelich. W: O potrzebie i możliwościach poprawy pożytków pszczelich. Oddz. Pszczelnictwa, ISiK Puławy, ss. 24-71.
• Jońca M., 2000. Zastosowanie osadów ściekowych w rekultywacji Kopalni Siarki „Jeziórko”. Inż. Ekol., PTIE Baranów Sandomierski, 1: 27-30.
• Kalinowska A., 1994. Ekologia – wybór przyszłości. Editions, „Spotkania”, Warszawa, 375 ss.
• Karaczun W., Osińska E., Suchorska K., Węglarz Z., 1996. Rośliny zielarskie. W: Nowe rośliny uprawowe na cele spożywcze, przemysłowe i jako odnawialne źródło energii. SGGW Warszawa, ss. 149-176.
• Klimont K., 2004. Przydatność wybranych gatunków roślin użytkowych do rekultywacji terenów zdewastowanych. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 497: 673-684.
• Klimont K., 2007. Przydatność wybranych gatunków roślin miododajnych do rekultywacji osadników wapna poflotacyjnego wzbogaconego osadami ścieków komunalnych. Biul. IHAR, 244: 249-257.
• Klimont K., Bulińska-Radomska Z., 2010. Ocena przydatności wybranych gatunków roślin miododajnych oraz różnych form Salix spp. do rekultywacji terenów zdewastowanych przez przemysł siarkowy. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 555: 517-528.
• Klimont K., Góral S., Jońca M., 2002. Rekultywacyjna efektywność osadów ściekowych na podłożu wapna poflotacyjnego. Biul. IHAR, 223/224: 415-425.
• Kołodziej B., Wiśniewski J., Sugier D., Stachyra M., 2010. Wpływ metody zakładania plantacji i nawożenia osadem ściekowym na plonowanie rożnika przerosłolistnego (Silphium perfoliatum L.) uprawianego na cele energetyczne. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 556: 143-150.
• Kołtowski Z., Jabłoński B., 2001. Attempt to develop an assortment of herbaceous honey-producing plants to be used for the improvement of bee pastures on idle lands. J. Apicult. Sci., 45: 21-27.
• Konopka I., Zadernowski R., Rotkiewicz D., Rashed A.A., 1999. Badania nad możliwością poprawy jakości pieczywa pszennego dodatkiem oleju i nasion wiesiołka i ogórecznika. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 468: 349-357.
• Siuta J., Jońca M., 1997. Rekultywacyjne działanie osadu ściekowego na wapnie poflotacyjnym w Kopalni Siarki „Jeziórko”. Mat. Konf. „Przyrodnicze użytkowanie osadów ściekowych”. IOŚ Puławy – Lublin – Jeziórko, 26-28 V 1997, ss. 39-48.
• Tworkowski J., Szczukowski S., Kwiatkowski J., 1999. Plon i wartość siewna nasion facelii błękitnej (Phacelia tanacaetifolia Benth.) w zależności od wybranych czynników agrotechnicznych. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 468: 241-247.
• Żukowski B., 2005. Stan rozpoznania potrzeb rekultywacji gruntów w Polsce. Inż. Ekol., PTIE Warszawa, 10: 7-16.

Uwagi

Rekord w opracowaniu