Wpływ toksycznej dawki miedzi lub cynku na zawartość różnych frakcji związków azotowych w roślinach motylkowych

• Autorzy: Rogóż A.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem niniejszej pracy było porównanie wpływu toksycznych dawek miedzi lub cynku na zawartość frakcji związków azotowych w roślinach motylkowych. Zastosowana toksyczna dawka miedzi lub cynku w ilości 50 mg Cu i 250 mg Zn·kg⁻¹ gleby ograniczały wzrost i rozwój roślin motylkowych, powodując spadek plonów części nadziemnych i korzeni bobu i łubinu w stosunku do obiektu kontrolnego, nie zmieniając w wyraźnym stopniu plonów koniczyny. Wzrost zawartości miedzi i cynku w formach rozpuszczalnych w glebie spowodował podwyższenie ich koncentracji. Pobranie tych pierwiastków znacznie przekraczało rzeczywiste zapotrzebowanie roślin. Ilość pobranej miedzi lub cynku przez rośliny motylkowe była zróżnicowana i zależała od gatunku, części rośliny oraz od wielkości dawki zastosowanego kationu. Korzenie roślin motylkowych gromadziły znacznie więcej tych kationów niż części nadziemne. Dawki tych kationów wpłynęły niekorzystnie na ilość i wielkość brodawek korzeniowych, które decydują o ilości azotu związanego z atmosfery i przemieszczonego z korzeni do części nadziemnych roślin. Zastosowana dawka miedzi lub cynku spowodowały obniżenie zawartości N ogólnego w korzeniach i częściach nadziemnych roślin bobu w porównaniu z obiektem kontrolnym, natomiast w mniejszym stopniu koniczyny i łubiu. Na ogół kationy te nie miały istotnego wpływu na zawartość N białkowego, natomiast zmienił się udziału N białkowego w N ogólnym w zależności od zastosowanego kationu, gatunku i części rośliny. Toksyczne dawki Cu i Zn oddziaływały w różnym stopniu na zawartość azotu azotanowego oraz pozostałą część azotu nieoznaczonego - tak w korzeniach, jak i częściach nadziemnych roślin motylkowych - w porównaniu z obiektem kontrolnym.

EN

The study aimed at comparison of toxic doses of copper or zinc on the contents of nitrogen compounds in the legumes. Applied toxic doses of copper or zinc (50 mg Cu or 250 mg Zn·kg⁻¹ of soil) limited growth and development of the legumes, decreased yield of shoots and roots of faba beans and lupine in relation to the control, but did not significantly change the yield of clover. An increase in the contents of soluble copper and zinc forms in soil increased their concentration: their uptake considerably exceeded actual plant requirements. The amount of copper or zinc taken up by the legumes was differentiated and dependent on the species, part of plant and a dose of applied cation. Legume roots accumulated much more of those cations than the shoots. Cation doses affected unfavorably the number and size of root veruccas, what determined the amount of nitrogen fixed from the atmosphere and translocated from roots to the shoots of plants. Applied dose of copper or zinc decreased the total N contents in either, roots and shoots of faba beans as compared to the control; however it was less evident for clover and lupine. Generally these cations did not significantly affect the protein N content, but the proportion of protein N in total N changed according to applied cation, plant species and part of plant. Toxic doses of Cu and Zn influenced to various extent the nitrate N contents and undetermined remaining part of nitrogen in either, the roots and aboveground parts of legumes, as compared to the control.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 1999
• Tom: 467
• Numer: 2
• Opis fizyczny: s.625-633,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Rogóż A.

Bibliografia

• Gambuś F. 1989. Wpływ pH i zawartość materii organicznej na sorpcję Cu w glebie i jej pobieranie przez rośliny. Acta Agraria et Silvestria, Ser. Agr. Vol 38: 51 - 59.
• Gambuś F. 1987. Pobieranie miedzi przez różne gatunki roślin w zależności od pH i innych właściwości gleby. Acta Agraria et Silvestria, Ser. Agr. Vol 26: 93 - 107.
• Gorlach E. 1986. Przemiany miedzi w glebie w aspekcie jej dostępności dla roślin. Post. Nauk Rol. 4: 45 - 49.
• Jurkowska H., Rogóż A., Wiśniowska-Kielian B. 1982. Wpływ nawożenia mikroelementami na zawartość azotu koniczyny białej. Acta Agraria et Silvestria, Ser. Agr. Vol. 21: 79 - 91.
• Niklinska M., Chmiel M. 1997. Porównanie oporności na metale ciężkie u mikroorganizmów glebowych z rejonów silnie zanieczyszczonych miedzią lub cynkiem. W: Drobnoustroje w środowisku. Występowanie aktywność i znaczenie. Kraków: 491 - 503.
• Praca zbiorowa. 1993. Ocena stopnia zanieczyszczenia gleby i roślin metalami ciężkimi i siarką. IUNG-Puławy.
• Rogóż A. 1996. Zawartość i pobranie niektórych mikroelementów i metali ciężkich przez słonecznik i kukurydzę w zależności od dawki wapna. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 418: 45 - 59.
• Strzelec A. 1982. Wpływ miedzi i cynku na tempo zanikania atrazyny i rozwój mikroflory glebowej. Rocz. Gleb. 33(1/2): 61 - 71.
• Strzelec A. 1988a. Symbiotyczne wiązanie wolnego azotu. Cz. I. Znaczenie bakterii symbiotycznych, ich występowanie w glebie i szczepionki Rhizobium dla roślin motylkowych. Post. Nauk Rol. 4: 17 - 30.
• Strzelec A. 1988b. Symbiotyczne wiązanie wolnego azotu. Cz. II. Wpływ właściwości biotycznych i odczynu gleb na zdolność konkurencyjną szczepów Rhizobium i ich symbiozę z roślinnym gospodarzem. Post. Nauk Rol. 5/6: 19 - 28.
• Szkolnik M. 1980. Mikroelementy w życiu roślin. PWRiL: 136 - 186.
• Terelak H., Piotrowska M., Motawiecka-Terelak T., Stuczyński T., Budzyńska K. 1995. Zawartość metali ciężkich i siarki w glebach użytków rolnych Polski oraz ich zanieczyszczenie tymi składnikami. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 418: 45 - 59.