DE
Die Sägegatter in der deutschsprachigen Literatur des 19. Jh. Exner . Im letzten Teil der Artikel über die Sägegatter in der deutschsprachigen Literatur aus dem 18. und 19. Jh. wurden drei bedeutende Autoren und ein Anonymus aus dem 19. Jh. zitiert. Die Veröffentlichungen zeigen die Entwicklung und den Stand der Gattersägen im 19. Jh.
PL
Traki w niemieckojęzycznej literaturze 19 wieku. Exner 1840-1931. W niniejszym artykule poświęconym trakom używanym w przemyśle drzewnym w XIX wieku przedstawiono opisy tych maszyn podane przez Wilhelma Exnera (ur. 9 kwietnia 1840 roku w Gänserndorf w Austrii, a zmarłego 29 maja 1931 roku w Wiedniu). Już w wieku 28 lat Exner został profesorem Akademii Leśnej w Mariabrun, a od roku 1875 jej kierownikiem. Wilhelm Exner był również Prezydentem Austriackiego Związku Przemysłowców, Inżynierów i Leśników. Jego prace o obrabiarkach do drewna należą do kanonu XIX-wiecznej literatury technicznej. Na zamieszczonych w artykule ilustracjach pokazano przykłady popularnych ówcześnie traków: między trak o drewnianej ramie używany w Pensylwanii (USA), trak z bezpośrednim napędem ramy przy pomocy maszyny parowej oraz poziomy francuski trak do pozyskiwania fornirów.