Perspektywy wykorzystania ziemniaka zmodyfikowanego genetycznie do celów nieżywnościowych

• Autorzy: Zimnoch-Guzowska E. , Zimny J. , Sowa S.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W ostatnich trzech dekadach XX wieku nastąpił gwałtowny rozwój biotechnologii stosowanych w medycynie i farmacji, przemyśle, ochronie środowiska, hodowli zwierząt oraz roślin. Od 1982 roku w pracach nad poprawianiem wartości genetycznej roślin uprawnych, obok konwencjonalnej hodowli roślin i hodowli mutacyjnej, pojawiła się szansa wykorzystania technologii rekombinowanego DNA, czyli tworzenia roślin transgenicznych. Pierwsze doniesienia o uzyskaniu roślin transgenicznych pochodzą z lat 1983-1986. Rośliny transformowane są dla poznania funkcji i mechanizmów działania genów lub dla tworzenia nowych form roślin użytkowych. Ziemniak ze względu na wegetatywny sposób rozmnażania i dobrą adaptację oraz łatwość prowadzenia kultur in vitro jest rośliną modelową do prac biotechnologicznych. Jednak obecny poziom akceptacji społecznej uprawy form zmodyfikowanych genetycznie na cele spożywcze jest w Europie i wielu rejonach świata bardzo niski. Wydaje się, że wykorzystanie transgenicznych roślin uprawnych jako biofabryk komponentów wykorzystywanych w przemyśle czy biofarmaceutyków, będzie bardziej akceptowane społecznie i spowoduje wprowadzenie transgenicznych roślin do Europy. W pracy omówiono przykłady genetycznych modyfikacji ziemniaka na cele przemysłowe.

EN

In last three decades of 20th century there was a rapid development of new technologies (called biotechnologies) applied in medicine and pharmacy, industry, environmental protection, animal and plant breeding. Since 1982 apart from conventional plant breeding and mutation breeding a chance to explore technology of DNA recombinants, means technology of genetic transformation of plants has been created in research on genetic improvement of crops. The first information on transgenic plants comes from 1983-1986. Plants are transformed for two reasons: to recognize the gene function and to recognize its mechanisms of operations or to create new forms of crop plants. Potato, due to its multiplication system and good adaptation to in vitro cultures is a model plant for biotechnological works. In Europe and other regions of the world the present level of social acceptance of genetically modified crops used as food is very low. Therefore the use of transgenic crops as biofactory of desired substances, biopharmaceuticals, and compounds in various industries is a way for introducing transgenic crops in Europe. In this paper the examples of potato modified for non-food use are described.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2004
• Tom: 500
• Opis fizyczny: s.21-30,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Zimnoch-Guzowska E.

• Zakład Genetyki i Materiałów Wyjściowyc Ziemniaka, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Oddział w Młochowie

autor

Zimny J.

• Zakład Biotechnologii i Cytogenetyki Roślin, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Centrala w Radzikowie

autor

Sowa S.

• Zakład Biotechnologii i Cytogenetyki Roślin, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Centrala w Radzikowie

Bibliografia

• Arakawa T., Chong D.K.X., Landrige W.H.R. 1998a. Efficacy of a food plant-based oral cholera toxin B subunit vaccine. Nat. Biotechnol. 16(3): 292-297.
• Arakawa T., Chong D.K.X., Landrige W.H.R. 1998b. Efficacy of a food plant-based oral cholera toxin beta subunit vaccine. Nat. Biotechnol. 16(5): 478.
• Armstrong J.D., Inglis D., Kawchuk L.M., McAllister T.A., Leggett F., Lynch D.R., Selinger B., Cheng K.-J. 2002. Expression of a Fibrobacter succinogenes 1,3-1,4-beta glucanase in potato (Solanum tuberosum). Am. J. Potato Res. 79: 39-48.
• Artsaenko O., Kettig B., Fiedler U., Conrad U., Düring K. 1998. Potato tubers as biofactory for recombinant antibodies. Mol. Breeding 4(4): 313-319.
• Börnke F., Hajirezaei M., Sonnewald U. 2002. Potato tubers as bioreactors for palatinose production. J. Biotechnol. 96: 119-124.
• Brar D.S., Ohtani T., Uchimiya H. 1996. Genetically engineered plants for quality improvement. Biotechnol. Genet. En. 13: 167-179.
• Castanon S., Martion-Alonso J.M., Marin M.S., Boga J.A., Alonso P., Parfa F., Ordas R.J. 2002. The effect of the promoter on expression of VP60 gene from rabbit heamorrhagic disease virus in potato plants. Plant Sci. 162: 87-95.
• Chakraborty S., Chakraborty N., Datta A. 2000. Increasing the nutritive value of transgenic potato by expressing a nonallergic seed albumin from Amaranthus hypochondriacus. Proc. Natl. Acad. Sci. USA 97: 3724-3729.
• Cheetham P.S.J., Imber C.E., Isherwood J. 1982. The formation of isomaltulose by immobilized Erwinia rhapontici. Nature 299: 628-631.
• Dale P. 2003. Genetically modified crops and risk assessment in the UK. Acta Agr. Scand. B-S.P. Suppl. 1: 19-21.
• Diouf J. 2003. Genetically modified crops - Why? Why not? Acta Agr. Scand. B-S.P. Suppl. 1: 4-8.
• Giddings G., Allison G., Brooks D., Carter A. 2000. Transgenic plants as factories for biopharmaceuticals. Nat. Biotechnol. 18: 1151-1155.
• Hashimoto W., Momma K., Katsube T., Ohkawa Y., Ishige T., Kito M., Utsumu S., Murata K. 1999. Safety assessment of genetically engineered potatoes with designed soybean glicinin: compositional analyses of the potato tubers and digestibility of the newly expressed protein in transgenic potatoes. J. Sci. Food Agric. 79: 1607-1612.
• Johnson V.A., Lay C.L. 1974. Genetic improvement of plant protein. Agric. Food Chem. 22: 558-566.
• Lorito J., Woo S.L., Frenandez I.G., Colucci G., Harman G.E., Pintor-Toro J.A., Filippone E., Muccifor S., Lawrence C.B., Zoina A., Tuzun S., Scala F. 1998. Genes from mycoparasitic fungi as a source for improving plant resistance to fungal pathogens. Proc. Natl. Acad. Sci. USA 95: 7860-7865.
• Martin R.R. 1994. Genetic engineering of potatoes. Am. Potato J. 71(5): 347-359.
• Mason H.S., Tarig A. Haq, Clements J.D, Arntzen CH.J. 1998. Edible vaccine protects mice against Escherichia coli heat-labile enterotoxin (LT): potatoes expressing a synthetic LT-B gene. Vaccine 16 (13): 1336-1343.
• Ohlrogge A., Ruuska S., Mekhedov S., Girke T., Benning C. 2003. Functional genomics from a plant biochemist’s perspective. Acta Agr. Scand. B-S.P. Suppl. 1: 41-50.
• Scheller J., Guhrs K.H., Grosse F., Conrad U. 2001. Production of spider silk proteins in tobacco and potato. Nat. Biotechnol. 19: 573-577.
• Szopa J., Wróbel M., Matysiak-Kata I., Świędrych A. 2001. The metabolic profile of the 14-3-3 represses transgenic potato tubers. Plant Sci. 161: 1075-1082.
• Tacke E., Salamini F., Rhode W. 1996. Genetic engineering of potato for board-spectrum protection against virus infection. Nat. Biotechnol. 14: 1597-1601.
• Visser R.G.F., Suurs L.C.J.M., Bruinenberg P.M., Bleeker I., Jacobsen E. 1997. Comparison between amylose-free and amylose containing potato starches. Starch/Stärke 49(11): 438-443.