Wpływ warstwy drzew na różnorodność roślinności zielnej w zbliżonych do naturalnych wielogatunkowych lasach Puszczy Sandomierskiej

• Autorzy: Durak T.

Warianty tytułu

EN

Influence of tree layer on the diversity of the herbaceous vegetation in the semi-natural mixed Sandomierz Forest

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Stand characteristics are important factors influencing the biodiversity of the herbaceous plants that play important roles in the functioning and shaping the structure of the forest. This study investigates the relationship between the characteristics of the tree layer and the diversity of the herbaceous layer in the semi−natural remnants of the former Sandomierz Forest (Kolbu− szowa Plateau, SE Poland). The study was conducted in ‘Las Klasztorny' reserve on 40 circular plots (0.05 ha) centered on the nodes of a grid covering the area of the reserve. Each plot was analyzed in terms of the com− position of the tree stand, and the height and diameter at the breast height (DBH) of live trees. In order to analyze species diversity in the herbaceous layer, the incidence of vascular plant species was recorded on 24 surfaces (1×1 m) along a transect passing through the center of each plots. For each plot the Shannon index of species diversity was calculated. Results were ana− lyzed by multivariate PCA method. Average tree density in the reserve was 741 trees/ha and the average basal area was 33.4 m2/ha. Tree stands consisted mainly of Pinus sylvestris, Abies alba, Fagus sylvatica, Quercus robur and Carpinus betulus. Fir and pine were the most frequent. Pine had the largest share in the total basal area. The first and second PCA axis demonstrated high correlation of herbaceous plant diversity with tree characteristics (r=0.95 and r=0.71, respectively). The first axis showed the greatest negative relation with beech basal area proportion, and positive dependence on oak density and share of pine in basal area on the research plots. The second gradient showed a strong positive correlation with oak basal area proportion, and negative with trees density. Correlation analysis of tree stand characteristics and the herbaceous layer confirmed the nega− tive impact of beech on herbaceous layer diversity. It also indicated a positive dependence of the herbaceous layer species diversity on species richness in the tree layer, oak density and average DBH. The results indicated a positive dependence of herbaceous plant diversity on the development of the tree stand. The observed greater diversity of herbaceous plants in the old growth forests with diverse spatial and species structures indicates the high importance of the old stands in maintaining forest biodiversity.

Słowa kluczowe

PL

lesnictwo; drzewostany wielogatunkowe; sklad gatunkowy; struktura drzewostanu; runo lesne; ziola; roznorodnosc gatunkowa; rezerwat Las Klasztorny; Puszcza Sandomierska

• Wydawca: -
• Czasopismo: Sylwan
• Rocznik: 2015
• Tom: 159
• Numer: 01
• Opis fizyczny: s.45-52,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Durak T.

• Zakład Botaniki, Uniwersytet Rzeszowski, ul.Zelwerowicza 4, 35-601 Rzeszów

Bibliografia

• Aubert M., Margerie P., Trap J., Bureau F. 2010. Aboveground−belowground relationships in temperate forests: Plant litter composes and microbiota orchestrates. For. Ecol. Manage. 259: 563−572.
• Barbier S., Gosselin F., Balandier P. 2008. Influence of tree species on understory vegetation diversity and mechanisms involved – a critical review for temperate and boreal forests. For. Ecol. Manage. 254: 1−15.
• Białobok S. [red.]. 1990. Buk zwyczajny (Fagus sylvatica L.). Nasze drzewa leśne 10. Monografie Popularnonaukowe. PWN, Warszawa−Poznań.
• Bartels S. F., Chen H. Y. H. 2013. Interactions between overstorey and understorey vegetation along an overstorey compositional gradient. J. Veg. Sci. 24: 543−552.
• ter Braak C. J. F. 2003. CANOCO Version 4.5A February 2003 (C) 1988−2003. Biometric−quantitative methods in the life and earth sciences. Plant Research International, Wageningen University and Research Centre, Netherlands.
• Burton P. J., Balisky A. C., Coward L. P., Cumming S. G., Kneeshaw D. D. 1992. The value of managing for biodiversity. For. Chron. 68: 225−237.
• Chodzicki E. 1934. Domieszka buka w sośninach jako czynnik edaficzny na piaszczystych popiołoziemach i buroziemach dyluwialnych. Skład Główny: Kasa im. Mianowskiego, Warszawa.
• Czerepko J. [red.]. 2008. Stan różnorodności biologicznej lasów w Polsce na podstawie powierzchni obserwacyjnych monitoringu. IBL, Sękocin Stary.
• Durak T. 2003. Leśne zbiorowiska roślinne rezerwatu „Bór” koło Głogowa Małopolskiego na Płaskowyżu Kolbuszowskim. Fragm. Flor. Geobot. Pol. 10: 1−25.
• Durak T. 2012. Changes in diversity of the mountain beech forest herb layer as a function of the forest management method. For. Ecol. Manage. 276: 154−164.
• Dzwonko Z. 1986. Klasyfikacja numeryczna zbiorowisk leśnych polskich Karpat. Fragm. Flor. Geobot. 30 (2): 93−167.
• Dzwonko Z., Loster S. 2001. Wskaźnikowe gatunki roślin starych lasów i ich znaczenie dla ochrony przyrody i kartografii roślinności. Prace Geogr. 178: 120−132.
• Gilliam F. S. 2007. The ecological significance of the herbaceous layer in temperate forest ecosystems. BioScience 57: 845−858.
• Gilliam F. S., Roberts M. R. 2003. The herbaceous layer in forests of eastern North America. Oxford University Press, New York.
• Halpern C. B., Spies T. A. 1995. Plant species diversity in natural and managed forests of the Pacific Northwest. Ecol. Appl. 5: 913−934.
• Hobbie S. E., Reich P. B., Oleksyn J., Ogdahl M., Zytkowiak R., Hale C., Karolewski P. 2006. Tree species effects on decomposition and forest floor dynamics in a common garden. Ecology 87: 2288−2297.
• Jacob M., Viedenz K., Polle A., Thomas F. M. 2010. Leaf litter decomposition in temperate deciduous forest stands with a decreasing fraction of beech (Fagus sylvatica). Oecologia 164: 1083−1094.
• Jacob M., Weland N., Platner C., Schaefer M., Leuschner C., Thomas F. M. 2009. Nutrient release from decomposing leaf litter of temperate deciduous forest trees along a gradient of increasing tree species diversity. Soil Biol. Biochem. 41: 2122−2130.
• Jaworski A. 2011. Hodowla lasu. Charakterystyka hodowlana drzew i krzewów leśnych. PWRiL, Warszawa.
• Krajewska K. 2010. Ocena stanu zasobów leśnych Puszczy Sandomierskiej na przykładzie rezerwatu „Las Klasztorny” (maszynopis). Wydział Biologiczno−Rolniczy UR, Rzeszów.
• Leuschner C., Hertel D., Schmid I., Koch O., Muhs A., Hölscher D. 2004. Stand fine root biomass and fine root morphology in old−growth beech forests as a function of precipitation and soil fertility. Plant Soil 258: 43−56.
• Matuszkiewicz J. M. [red.]. 2007. Geobotaniczne rozpoznanie tendencji rozwojowych zbiorowisk leśnych w wybranych regionach Polski, Monografie IGiPZ PAN.
• Mölder A., Bernhardt−Römermann M., Schmidt W. 2008. Herb−layer diversity in deciduous forests: Raised by tree richness or beaten by beech? Forest Ecol. Manage. 256: 272−281.
• Neirynck J., Mirtcheva S., Sioen G., Lust N. 2000. Impact of Tilia platyphyllos Scop., Fraxinus excelsior L., Acer pseudoplatanus L., Quercus robur L., and Fagus sylvatica L. on earthworm biomass and physico−chemical properties of loamy topsoil. For. Ecol. Manage. 133: 275−286.
• Nowiński M. 1926. Las klasztorny pod Leżajskiem. Ochr. Przyr. 6: 75−79.
• Nowiński M. 1929. Zespoły roślinne Puszczy Sandomierskiej. II Materiały do socjologii lasów bukowych i pokrewnych im lasów mieszanych. Kosmos, Ser. A 54: 595−674.
• Salamanca E. F., Kaneko N., Katagiri S. 1998. Effects of leaf litter mixtures on the decomposition of Quercus serrata and Pinus densiflora using field and laboratory microcosm methods. Ecol. Eng. 10: 53−73.
• Scherer−Lorenzen M., Körner C., Schulze E. D. 2005. Forest Diversity and Function, Temperate and Boreal Systems. Ecological Studies, vol. 176, Springer−Verlag, Berlin, Heidelberg, New York.
• Zasady Hodowli Lasu. 2003. Ośrodek Rozwojowo−Wdrożeniowy Lasów Państwowych, Bedoń.