Monitoring of segetal flora species diversity on environmentally valuable areas of Lublin province

• Autorzy: Staniak M. , Berbec A.K. , Feledyn-Szewczyk B. , Harasim E. , Stalenga J.

Warianty tytułu

PL

Monitoring różnorodności gatunkowej flory segetalnej na cennych przyrodniczo obszarach województwa lubelskiego

• Języki publikacji: EN PL

Abstrakty

EN

Subject and purpose of work: Monitoring of biological diversity within the areas of natural value is targeted at assessment of the impact of the applied agricultural practices on the natural environment. The aim of the research was to compare species diversity and abundance of segmental plants occurring in winter cereals grown in the selected ecological farms and conventional farms in the Lubelskie voivodeship. Materials and methods: Monitoring research were conducted between 2012-2014 in 28 farms (14 ecological and 14 traditional) on fields with cereal crops. Species composition and volume of habitats of weeds was defined as well as diversity indicators of Shannon-Wienner and Simpson were indicated. Results and conclusions: Research indicated that diversity of segmental flora which accompanies cereal was larger in ecological farms than in the traditional ones. The total of 149 species of weeks were marked; 107 taxa were common for both farming systems, 26 were characteristic for ecological system while 16 for the traditional farming. It was noted that the significantly larger number of species present in the field and the volume of weed per area unit was present in ecological farming. Both within the traditional farming system and the ecological one more monocotyledons than dicotyledonous species were found. The assessment of flora diversity via Shannon-Weinner and Simpson indicators indicated larger species diversity in fields of arable crops in ecological system than the conventional one, however, no significant dominance of one or more species of weeds was noted in case of either of the systems.

PL

Przedmiot i cel pracy: Monitoring różnorodności biologicznej na obszarach cennych przyrodniczo ocenia wpływ stosowanych praktyk rolniczych na środowisko przyrodnicze. Celem badań było porównanie różnorodności gatunkowej oraz liczebności roślin segetalnych w zbożach ozimych uprawianych w wybranych gospodarstwach ekologicznych i konwencjonalnych w woj. lubelskim. Materiały i metody: Badania monitoringowe prowadzono w latach 2012-2014 w 28 gospodarstwach (14 ekologicznych i 14 konwencjonalnych) na polach z uprawą zboża ozimego. Określono skład gatunkowy i liczebność zbiorowisk chwastów oraz wyznaczono wskaźniki różnorodności Shannona-Wiennera i Simpsona. Wyniki i wnioski: Badania wykazały, że różnorodność flory segetalnej towarzyszącej zbożom była większa w gospodarstwach ekologicznych niż konwencjonalnych. Łącznie oznaczono 149 gatunków chwastów; 107 taksonów było wspólnych dla obu systemów gospodarowania, 26 charakterystycznych dla systemu ekologicznego, a 16 wyróżniało system konwencjonalny. Stwierdzono istotnie większą liczbę gatunków przypadających na pole oraz liczebność chwastów na jednostkę powierzchni w gospodarstwach ekologicznych. W obu systemach zanotowano więcej gatunków jednoliściennych niż dwuliściennych. Ocena różnorodności flory za pomocą wskaźników Shannona-Weinnera i Simpsona wykazała większą różnorodność gatunkową w łanach zbóż uprawianych systemem ekologicznym niż konwencjonalnym.

Słowa kluczowe

EN

Lublin province; natural valuable area; segetal flora; species diversity; biodiversity; winter cereal; organic farm; conventional farm

• Wydawca: -
• Czasopismo: Economic and Regional Studies
• Rocznik: 2016
• Tom: 09
• Numer: 1
• Opis fizyczny: p.86-95,fig.,ref.

Twórcy

autor

Staniak M.

• Department of Forage Crop Production, Institute of Soil Science and Plant Cultivation - National Research Institute, Czartoryskich St.8, 24-100 Pulawy, Poland

autor

Berbec A.K.

• Department of Systems and Economics Crop Production, Institute of Soil Science and Plant Cultivation – National Research Institute, Pulawy, Poland

autor

Feledyn-Szewczyk B.

• Department of Systems and Economics Crop Production, Institute of Soil Science and Plant Cultivation – National Research Institute, Pulawy, Poland

autor

Harasim E.

• Department of Herbology and Plant Cultivation Techniques, Faculty of Agrobioengineering, University of Life Sciences in Lublin, Lublin, Poland

autor

Stalenga J.

• Department of Systems and Economics Crop Production, Institute of Soil Science and Plant Cultivation – National Research Institute, Pulawy, Poland

Bibliografia

• 1. Berbeć A., Radzikowski P., Stalenga J., Feledyn-Szewczyk B., Hajdamowicz I., Stańska M. (2013), Ocena różnorodności flory segetalnej i owadów prostoskrzydłych w zbożach ozimych uprawianych w systemie ekologicznym i konwencjonalnym. Woda- Środowisko-Obszary Wiejskie, 13, 4(44), s. 5-16.
• 2. Dąbkowska T., Stupnicka-Rodzynkiewicz E., Łabza T. (2007), Zachwaszczenie upraw zbóż w gospodarstwach ekologicznym, konwencjonalnym i intensywnym na wybranych przykładach z Małopolski. Pamiętnik Puławski, 145, s. 5-16.
• 3. Dembek W. (2009), Kryteria bioróżnorodności i współczesne dylematy jej ochrony. Przyszłość sektora rolno-spożywczego i obszarów i wiejskich. I Kongres Nauk Rolniczych Nauka-Praktyce. Puławy IUNG-PIB, 2009, s. 303-327.
• 4. Edesi L., Järven M., Adamson A., Lauringson E., Kuht J. (2012), Weed species diversity and community composition in conventional and organic farming: a five-year experiment. Žemdirbystė=Agriculture 99(4), s. 339-346.
• 5. Frieben B. (1998), Organic farming as a sustainable system – biodiversity in fields. W: N. El Bassam, R.K. Behl, B. Prochnow (red.), Sustainable agriculture for food, energy and industry. James and James Ltd, London, s. 603-608.
• 6. Fuller R.J. (2000), Relationships between recent changes in lowland British agriculture and farmland bird populations: an overview. W: N. J. Aebischer, A. D. Evans, P. V. Grice, J. A. Vickery (red.), Ecology and conservation of lowland farmland birds. Tring, BOU, s. 5-16.
• 7. Giera A. (2012), Bioróżnorodność w wybranych gospodarstwach rolnych zlokalizowanych na obszarach szczególnie narażonych. Zagadnienia Doradztwa Rolniczego, 2, s. 79-103.
• 8. Hołdyński C., Korona A., Jastrzębski W., Korona E. (2000), Zachwaszczenie pól w różnych systemach uprawy. Pamiętnik Puławski, 122, s. 149-159.
• 9. Hyvönena T., Ketoya E., Salonen J., Jalli H., Tiainen J. (2003), Weed species diversity and community composition in organic and conventional cropping of spring cereals. Agriculture, Ecosystems and Environment, 97, s. 131-149.
• 10. Jastrzębska M., Jastrzębski W., Hołdyński Cz., Kostrzewska M. (2013) Weed speies diversity in organic and integrated farming systems. Acta Agrobotanica, 66(3), s. 113-124.
• 11. Kapeluszny J., Haliniarz M. (2000), Zachwaszczenie zbóż uprawianych w gospodarstwach ekologicznych na Lubelszczyźnie. Pamiętnik Puławski, 122, s. 39-49.
• 12. Kolářová M., Tyšer L., Soukup J. (2015), Weed species diversity in the Czech Republic under different farming and site conditions. Acta Universitatis Agriculturae et Silviculturae Mendelianae Brunensis, 63 (3), s. 741-749.
• 13. Rocznik statystyczny rolnictwa 2014, GUS, Wyd. ZWS Warszawa.
• 14. Rola J., Rola H., Badowski M. (2000), Zbiorowiska segetalne na polach gospodarstw ekologicznych i tradycyjnych Dolnego Śląska. Pamiętnik Puławski, 122, s. 21-29.
• 15. Rola J., Rola H. (2001), Pozytywne i negatywne aspekty stosowania herbicydów w uprawach rolniczych w Polsce w latach 19502000. Prog. Plant Protection / Post. Ochr. Roślin 41 (1), s. 47-57.
• 16. Rosin Z., Takacs V., Báldi A., Banaszak-Cibicka W., Dajdok Z., Dolata P. T., Kwieciński Z., Łangowska A., Moroń D., Skórka P., Tobółka M., Tryjanowski P., Wuczyński A. (2011), Koncepcja świadczeń ekosystemowych i jej znaczenie w ochronie przyrody krajobrazu rolniczego. Chrońmy Przyrodę Ojczystą, 67(1), s. 3-20.
• 17. Shannon C. E. (1984), A mathematical theory of communications. Bell System Technical Journal, 27, s. 379-423.
• 18. Simpson E.H. (1949), Measurement of diversity. Nature, 168, s. 668.
• 19. Skrzyczyńska J., Rzymowska Z. (2000), Zachwaszczenie zbóż w gospodarstwach ekologicznych i tradycyjnych Podlasia Zachodniego. Pamiętnik Puławski, 122, s. 51-58.
• 20. Van Elsen T. (2000), Species diversity as a task for organic agriculture in Europe. Agriculture, Ecosystems and Environment, 77, s. 101-109.