PL
Na glebie płowej klasy IIIa w czteropolowym zmianowaniu uprawiano burak cukrowy, jęczmień jary, bobik i pszenicę ozimą zgodnie z zasadami agrotechniki. Stosowano 5 wariantów nawożenia w 4 powtórzeniach: 1) Bez nawożenia, 2) Obornik biodynamiczny, 3) Obornik zwykły, 4) NPK intensywne + 10 kg Cu·ha⁻¹, 5) NPK optymalne + 5 kg Cu·ha⁻¹. Obornik biodynamiczny przygotowano na bazie obornika zwykłego bydlęcego wprowadzając na 10 ton nawozu 500 m ³ gnojówki z dodatkami mineralnymi (kizeryt, siarczan miedzi (VI), boraks, mączka fosforytowa). Dawki składników mineralnych dostosowane były do potrzeb pokarmowych poszczególnych gatunków roślin. Pod pszenicę ozimą i jęczmień jary wprowadzano miedź w wodnym roztworze soli na powierzchnię gleby. Analizując dynamikę przyswajalnych form miedzi w glebie stwierdzono, że w całym cyklu zmianowania jęczmień jary najmniej zubażał glebę w ten mikroelement, a najbardziej pszenica ozima i bobik. Nawożenie organiczne w postaci obornika biodynamicznego, stosowane co roku pod każdą roślinę utrzymywało zasobność gleby w przyswajalną miedź na średnim poziomie. Stwierdzono, że uprawa wysokopiennych gatunków roślin na glebie płowej o niskiej i średniej zasobności w miedź, wymaga stosowania tego składnika w nawożeniu.
EN
On the luvisol class IIIa soil the following crops were grown in four field rotation: sugar beet, spring barley, horse bean and winter wheat. Five fertilization treatments were applied: control, biodynamic manure, farmyard manure, NPK, intensive plus 10 kg Cu·ha⁻¹ and optimal NPK plus 5 kg Cu·ha⁻¹. Biodynamic manure was prepared on the base of farmyard manure by adding 500 m ³ of manure water and mineral additives (kizerite, copper sulphate, boron, phosphate) to 10 t·ha⁻¹ of cattle manure. Rates of mineral fertilizers were adjusted to given crop demands. Copper was applied by spraying cereals with copper sulphate water solution. While analysing available copper in the soil it was found that spring barley uptook the lowest amount of this form of copper whereas spring wheat and horse bean uptook considerably more of available copper. It was found that bio-manure applied every year of crop rotation maintaned a medium level of available copper in the soil. It was shown that the cultivation of high yielding crops on luvisol of a low and medium level of available copper demands the application of that component in a fertilizer.