PL
Jeszcze 50 lat temu przed wprowadzeniem do masowej produkcji nowego materiału wybuchowego w ogóle nie brano pod uwagę jego potencjalnego oddziaływania na środowisko. Wzrost świadomości ekologicznej doprowadził do tego, że obecnie dysponujemy już danymi dotyczącymi toksyczności wobec organizmów żywych najszerzej stosowanych materiałów wybuchowych. W badaniach nad związkami wysokoenergetycznymi szczególnie dużo uwagi poświęca się solom azotetrazolu, ze względu na zawartość azotu w cząsteczce przekraczającą 80% masowych oraz wysoką stabilność termiczną. W prezentowanej pracy przedstawiono wyniki badań dotyczących wpływu azotetrazolanu amonu, azotetrazolanu di(guanidyny) oraz azotetrazolanu di(triaminoguanidyny) na wzrost bakterii Bacillus halodurans. W analizie parametrów biokinetycznych wzrostu bakteryjnego zastosowano model logistyczny, dzięki któremu wystarczająco precyzyjnie można opisać wzrost mikroorganizmów w układzie zamkniętym, jakim jest hodowla stacjonarna. Uzyskane wyniki badań wskazały na znaczne oddziaływanie azotetrazolanu di(triaminoguanidyny) oraz mniejsze azotetrazolanu di(guanidyny), na kinetykę wzrostu badanych bakterii. W toku badań stwierdzono jednak, że najprawdopodobniej zasadniczy wpływ na wzrost badanej bakterii w grupie testowanych związków ma raczej charakter chemiczny kationu związku, z którym azotetrazol tworzy sole niż sama obecność anionu azotetrazolanowego.
EN
Recent studies on energetic compounds put the great emphasis on high-nitrogen compounds, especially azotetrazole salts, due to their high nitrogen content, which in many cases exceeds 80% by weight, and high thermal stability. This paper presents results of studies on the effect of ammonium azotetrazolate, guanidinium azotetrazolate and triaminoguanidine azotetrazolate on growth of Bacillus halodurans. In analysis of biokinetic parameters of the bacterial growth, logistic model has been applied, thus the growth of microorganisms in a stationary culture may be described with sufficient precision. Our results indicated the significant effect of triaminoguanidine azotetrazolate, and the less of guanidinium azotetrazolate, on the kinetics of growth of studied bacteria. However, we found that most likely, the way how the tested compound affects the growth of bacteria depends rather on chemical character of cation forming azotetrazolate salts, than on the azotetrazole ion presence itself.