PL
Wstąp: Jedzenie przekąsek jest powszechne wśród Polaków i stanowi ważny element dziennej diety, zwłaszcza dla ludzi młodych. Przekąski, ponieważ są łatwiej dostępne niż regularne posiłki, pozwalają ludziom zachować regularność jedzenia w ciągu dnia. Cel pracy: Celem opracowania było poznanie motywacji społeczeństwa polskiego, warunkujących wybór spożywanych przekąsek. Materiał i metody: Prezentowane dane liczbowe pochodzą z trzech źródeł: 1) z badania zwyczajów żywieniowych wśród Polaków realizowanego na ogólnopolskiej, reprezentatywnej próbie Polaków w wieku 15 lat i więcej przez instytut badawczy Ipsos. Wielkość próby wynosiła w kolejnych latach odpowiednio: w 2009 roku: N = 821, w 2010 roku: N = 824, w 2011 roku: N = 825, w 2012 roku: N = 839, 2) z badania segmentów potrzeb „Needstates” wśród Polaków realizowanego przez agencję badawczą TNS Polska na ogólnopolskiej próbie użytkowników produktów mlecznych w wieku 15-75 lat oraz dzieci w wieku 0 - 14 lat w 2014 r. Wielkość próby wynosiła odpowiednio: użytkownicy w wieku 15 - 75 lat: N = 1600, dzieci w wieku 0 - 14 lat: N = 800, 3) z badania opinii publicznej Omnibus realizowanego na ogólnopolskiej, reprezentatywnej próbie Polaków w wieku 15 lat i więcej przez agencję badawczą TNS Polska z 2015 r. Wielkość próby wynosiła N = 1000. Badania przeprowadzono techniką bezpośredniego wywiadu kwestionariuszowego w domach respondentów. Wyniki: Śniadanie, obiad i kolacja to podstawowe posiłki, które spożywa zdecydowana większość Polaków (83 - 90%), ale aż 1/3 Polaków zjada przynajmniej raz dziennie przekąskę między tymi posiłkami. W ostatnich latach zaobserwować można stały wzrost udziału niezdrowych kategorii w przekąskach: chipsy/nachos/słone ciasteczka, czekolada, kabanosy, parówki, dania do zalewania wrzątkiem, przekąski w barze fast food lub czekoladowy/ orzechowy krem do smarowania pieczywa. Jednocześnie można zauważyć korzystny wzrost konsumpcji zdrowych przekąsek: świeżych owoców i warzyw, jogurtów owocowych do jedzenia łyżeczką, serków homogenizowanych, kefirów, maślanek, żółtego sera czy serów pleśniowych. To napawa nadzieją, że strategia mająca na celu poprawienie jakości i wartości odżywczej przekąsek poprzez ukierunkowanie uwagi Polaków na właściwe kategorie może być skuteczniejsza niż walka z przekąszaniem jako takim i że może przynieść dobry efekt. Wnioski: Analiza motywacji jedzeniowych wśród osób spożywających produkty mleczne wykazała, iż głównym bodźcem do jedzenia przekąsek jest smak. To właśnie smak i przyjemność z jedzenia są argumentami, które mogą w najwyższym stopniu zachęcić Polaków do wybierania zdrowych przekąsek, zmniejszając tym samym udział tych niezdrowych. Drugą ważną grupą motywacji jest także zdrowie. Kategorie, które w najbardziej wiarygodny sposób mogą pomóc w przekonaniu Polaków do zdrowych przekąsek to: świeże owoce i warzywa, suszone owoce i przetwory owocowe, produkty zbożowe, produkty mleczne (jogurty, serki, desery mleczne), sery (twaróg, żółte i inne), serki wiejskie.
EN
Introduction: Eating snacks is common among Poles and it is an important element of everyday diet, especially for the young. Easier to acquire than a regular meal, snacks make it possible to maintain the regularity of eating throughout the day. Purpose of the study: The purpose of the study is to learn about the motivations of Polish society, determining the choice of snacks. Data and methods of analysis: The figures presented in the study come from three sources: 1) research on the eating habits of Poles conducted by Ipsos on a representative sample of Poles, 15 - year - old or older, covering the whole Poland. The size of the sample in subsequent years was respectively: in 2009: N = 821, in 2010: N = 824, in 2011: N = 825, in 2012: N = 839. 2) “Needstates” research on consumer needs segments conducted in 2014 on Poles by TNS Poland on the sample of the dairy product consumers among 15 - 75 - year - old respondents, and 0 -14 - year old children, covering the whole Poland. The size of the sample was respectively: 15 - 75 - year - old consumers: N = 1600, 0 - 14-year - old children: N = 800. 3) “Omnibus” public opinion poll conducted in 2015 by TNS Poland on a representative sample of Poles, 15 - year - old or more, covering the whole Poland. The size of the sample was N = 1000. It was a direct questionnaire survey, conducted at respondents’ homes. Results: Breakfast, lunch and supper are the basic meals for the vast majority of Poles (83 - 90%), but even 1/3 of Poles eats a snack between the above at least once a day. In recent years, we can observe a constant increase in the share of unhealthy kinds of snacks: crisps/nachos/ salty cookies, chocolate, dry smoked pork sausages, frankfurters, instant meals, fast - food snacks or chocolate/hazelnut spread. Meanwhile, there is also a beneficial increase in the consumption of healthy snacks: fresh fruit and vegetables, fruit yogurt eaten with spoon, cream cheese, kefir, buttermilk, hard cheese or blue cheese, which are both tasty and healthy. This allows us to hope that the strategy of increasing the quality and nutritional value of snacks through directing the attention of Poles to proper categories can be more effective than fighting the habit of eating snacks as such, and it can bring about positive results. Conclusions: The analysis of the eating motivations among the consumers of dairy products indicated that the key incentive for eating them is the taste. It is the taste and the pleasure of eating that can be most effective in making the Poles chose healthy snacks, thus lowering the share of the unhealthy snacks. The second important group of motivations is connected with health. The categories that can be most relia ble in encouraging the Poles to eat healthy snacks are: fruit and vegetables, dried and processed fruit, cereal products, dairy products (yogurts, cheese cream, milk desserts), various kinds of cheese (quark, hard cheese and other kinds of cheese), cottage cheese.