Brzoza brodawkowata (Betula pendula Roth) jako gatunek przedplonowy na otwartych powierzchniach powstałych po rozpadzie monokultur świerkowych w Beskidzie Śląskim

• Autorzy: Jaworski A. , Kornik S.

Warianty tytułu

EN

The silver birch (Betula pendula Roth) as a pioneer crop species in the open areas created by the disintegration of Norway spruce monocultures in the Silesian Beskid Mountains

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The purpose of the research was to study some of the features of silver birch, in its habitat conditions, as a naturally occurring pioneer crop appearing in open spaces formed by the disintegration of the Norway spruce monocultures in the Silesian Beskid Mountains. On the three research plots the occurrence of the young natural regeneration and understorey of 13 species of trees and shrubs was determined. On the basis of the number of specimens it was found that the most dominant species in the whole area was Norway spruce (56-64%). Birch accounted for 14-16%, and all pioneer species (Betula pendula, Populus tremula, Pinus sylvestris, Salix caprea, Sorbus aucuparia) accounted for 21-23%. However, the researched plots are generally covered by birch due to the share of this species amounts to nearly 90% in the height classes above 0.5 m. The birch appeared within 4-6 years of the disintegration period of the spruce stand. The succession of the birch, its quick growth and ability to develop a crown confirm the possibility of using this species as a pioneer crop. Climax species (silver fir and common beech) can be introduced to a seven-year-old birch pioneer crop, depending on the birch vitality, with the assumption of the conversion period of 30 to 40 years. In the case of the birch vitality abatement the suggested period of conversion will have to be shortened.

Słowa kluczowe

PL

lesnictwo; hodowla lasu; siedlisko lasu mieszanego gorskiego; warunki siedliskowe; drzewostany przedplonowe; drzewostany swierkowe; monokultury; zamieranie lasow; luki drzewostanowe; ekologiczne liczby wskaznikowe; sukcesja roslin; brzoza brodawkowata; Betula pendula

EN

forestry; forest breeding; mountain; mixed forest habitat; habitat condition; forecrop stand; spruce tree stand; monoculture; forest decline; forest gap; ecological indicator value; plant succession; common birch; Betula pendula

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Agraria et Silvestria. Series Silvestris
• Rocznik: 2011
• Tom: 49
• Opis fizyczny: s.3-24,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Jaworski A.

• Katedra Szczegółowej Hodowli Lasu, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, al.29 Listopada 46, 31-425 Kraków

autor

Kornik S.

Bibliografia

• Ambroży S. 2010. Annual dynamics of natural regeneration of silver birch (Betula pendula Roth) on a research plot located in the area of forest decline in the Silesian Beskid Mountains. Fol. Forest. Pol. ser. A, 52, 2: 76-82.
• Bergmann J.H. 1993. Brzoza jako przedplon. Las Pol. 16: 16.
• Bernadzki E. 2006. Cele hodowlane i ich realizacja w przebudowie drzewostanów. Sylwan 150, 12: 3-11.
• Bernadzki E., Mierzejewski W. 1979. Badania nad powstawaniem dwupiętrowych drzewostanów bukowo-sosnowych. Sylwan 123, 3: 11-22.
• Bruchwald A. 2002. Wzrost wysokości brzozy brodawkowatej (Betula pendula Roth). Sylwan 146, 6: 5-11.
• Bruchwald A., Dmyterko E. 2010. Lasy Beskidu Śląskiego i Żywieckiego — zagrożenia, nadzieja. IBL, Sękocin Stary.
• Burschel P., Huss J. 1997. Grundriss des Waldbaus. Parey Buchverlag, Berlin.
• Ceitel J. 1994. Naturalne formy regeneracji lasu w wylesionych obszarach Gór Izerskich. Pr. IBL, ser. B, 21/1: 257-271.
• Ceitel J., Iszkuło G. 2000. Zastępcze środowiska brzozy (Betula pendula Roth) w strefie zamierania lasów w Górach Izerskich. Sylwan 144, 9: 33-43.
• Connel J.H., Slatyer R.O. 1977. Mechanisms of succession in natural communities and their role in community stability and organization. Amer. Natur. 111, 982: 1119-1144.
• Dmyterko E., Bruchwald A. 2000. Rozwój korony brzozy brodawkowatej (Betula pendula Roth). Sylwan 144, 1: 11-17.
• Ellenberg H., Weber H.E., Düll R., Wirth V., Werner W., Paulissen D. 1991. Zeigerwerte von Pflanzen in Mitteleuropa. Scripta Geobot. 18, 1-248.
• Fabijanowski J., Oleksy B. 1959. Metody przebudowy niektórych drzewostanów dolnoreglowych w Tatrzańskim Parku Narodowym. Ochr. Przyr. 26: 95-171.
• Falińska K. 1996. Ekologia roślin. PWN, Warszawa.
• Fronczak K. 2007. W trosce o beskidzkie świerczyny. Głos Lasu 1: 4-8.
• Gawęda T. 2008. Co się dzieje w Beskidach, czyli o zamieraniu świerka słów kilka. Dziennik Lasy Polskie, pl, www.lasypolskie.pl.
• Jaworski A. 1994. Charakterystyka hodowlana drzew leśnych. Gutenberg, Kraków.
• Jaworski A. 2000. Zasady hodowli lasów górskich na podstawach ekologicznych. [w:] Nowoczesne metody gospodarowania w lasach górskich, R. Poznański, A. Jaworski (red.). CILP, Warszawa.
• Jaworski A., Skrzyszewski J. 2009. Zasady przebudowy wybranych drzewostanów świerkowych w Beskidzie Śląskim i Żywieckim zgodnie z koncepcją hodowli lasu bliską naturze. Podsumowanie wyników badań prowadzonych w latach 2007-2009. (msk.)
• Kawecki W. 1939. Lasy Żywiecczyzny. Pr. Roln.-Leśne 35: 1-171.
• Korpel Š. 1995. Die Urwälder der Westkarpaten. Gustav Fischer-Verlag, Stuttgart.
• Korpel Š., Vinš B. 1965. Pestovanie jedle. SVPL, Bratislava.
• Leibundgut H. 1967. Umwandlung von Fichtenreinbeständen. Allg. Forstzeitschr. 22, 30: 507-510.
• Leibundgut H. 1972. Pielęgnowanie drzewostanów. PWRiL, Warszawa.
• Łukaszewicz J., Gil W. 2007. Historia i teraźniejszość zalesiania i odnawiania lasu siewem. Sylwan 151, 3: 11-22.
• Myczkowski S. 1958. Ochrona i przebudowa lasów Beskidu Małego. Ochr. Przyr: 25: 141-237.
• Obmiński Z. 1977. Ogólny zarys ekologii. [w:] Świerk pospolity, S. Białobok (red.). PWN, Warszawa-Poznań.
• Odum E.P. 1977. Podstawy ekologii. PWRiL, Warszawa.
• Pigan I., Pigan M. 1999. Naturalne odnowienie dębu szypułkowego w drzewostanach sosnowych. Sylwan 143, 9: 23-30.
• Plan Urządzania Lasu Nadl. Ustroń 2008-2018.
• Pogrebnjak P.S. 1968. Obščee lesovodstvo. Izd. Kolos. Moskva.
• Rode M. 1993. Leaf-nutrient accumulation and turnover at three stages of succession from heathland to forest. J. Veget. Sci. 4: 263-268.
• Sikorska E. 1986. Formy zniekształceń lasów karpackich. Zesz. Nauk. AR w Krakowie 215, Sesja Nauk. 17: 245-259.
• Svoboda P. 1957. Lesni dřeviny a jejich porosty. SZN, Praha.
• Szwagrzyk J. 2002. Rola rozprzestrzeniania diaspor w dynamice ekosystemów leśnych. Wiad. Ekol. 3: 171-188.
• Zarzycki K. 1979. Zarys ekologii. [w:] Brzozy, S. Białobok (red.), PWN, Warszawa-Poznań.
• Zarzycki K. 1984. Ekologiczne liczby wskaźnikowe roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN, Kraków.
• Zarzycki K., Trzcińska-Tacik H., Różański W., Szeląg Z., Wołek J., Korzeniak U. 2002. Ecological indicator values of Vascular plants of Poland. Polish Academy of Science. Institute of Botany, Kraków.