Analiza czynnikowa współzależności plonu i komponentów plonu pszenicy ozimej w warunkach wczesnego siewu na glebie lekkiej

• Autorzy: Weber R.

Warianty tytułu

EN

Analysis of winter wheat yield components in conditions of early sowing on light soil

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem pracy było przedstawienie analizy czynnikowej struktury komponentów plonu pszenicy ozimej na podstawie plonów 6 zróżnicowanych odmian w warunkach wczesnego siewu. Badania przeprowadzono w latach 2005-2007 w Rolniczym Zakładzie Doświadczalnym Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa w Jelczu Laskowicach na glebie kompleksu żytniego dobrego. Wy¬niki badań dotyczą plonów odmian pszenicy ozimej Finezja, Rywalka, Kobiera, Satyna, Bogatka i Zawisza. Z każdego poletka o powierzchni 30 m2 wydzielono po 2 obiekty o powierzchni 15 m2, w obrębie których oceniano plon ziarna, liczbę kłosów na 1 m2, wysokość roślin, liczbę i masę ziar¬na z kłosa oraz masę tysiąca ziaren. Wpływ komponentów plonu na plonowanie pszenicy ozimej w warunkach konwencjonalnej uprawy roli oceniano metodą wielozmiennej analizy czynnikowej. Na podstawie przeprowadzonej analizy stwierdzono, że w środowisku uprawy płużnej znaczący wpływ w kształtowaniu plonu odmian pszenicy wywarły liczba kłosów z jednostki powierzchni i liczba ziaren z kłosa. Analiza czynnikowa wykazała, że plon ziarna badanych odmian, liczba kłosów na 1 m2, masa i liczba ziaren z kłosa są w znacznym stopniu ze sobą powiązane. Natomiast masa tysiąca ziaren podlega innym kryterium oceny. Komponent ten w zróżnicowanym stopniu przyczynia się do kształtowania plonu ziarna i jest typową cechą charakteryzującą odmianę.

EN

The research aimed at factor analysis of the influence of selected crop components on the yield of winter wheat cultivars in conditions of early sowing. Experiments were carried out in the years 2005-2007 at the Agricultural Experimental Station, Institute of Cultivation, Fertilization and Soil Science, Jelcz-Laskowice, on good rye complex soil. The experiment was carried out with the method of randomized blocks in four replications. The research results concern the yields of winter wheat cultivars Finezja, Rywalka, Kobiera, Satyna, Bogatka and Zawisza. Each 30 m2 plot was separated into two 15 m2 treatments in which there were assessed: yield of grain, number of ears per a square meter, height of plants, number and weight of grain from an ear and weight of 1000 grains. The influence of yield components on yielding of winter wheat in conditions of the plough systems was assessed with the method of factor analysis. On the grounds of the analysis one can state that in the treatments with plough tillage the important influence on the yield of winter wheat cultivars was exerted by the number of heads per 1 m2 and number of grains from an ear. Using fac¬tor analysis, a strict interrelationship between grain yield, number of ears per 1 m2 and the weight and number of grain from an ear of varieties under study was stated. Whereas the thousand grains weight was the issue subjected a different criterion of evaluation. This component in diverse degree contributes the grain yield formation and is the typical feature characterizing a cultivar.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Rolnictwo
• Rocznik: 2011
• Tom: 98
• Opis fizyczny: s.154-162,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Weber R.

• Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowy Instytut Badawczy w Puławach, Zakład Herbologii i Technik Uprawy Roli we Wrocławiu

Bibliografia

• Dubis B., Budzyński W., 2006. Reakcja pszenicy ozimej na termin i gęstość siewu. Acta Sci. Agricult., 5 (2): 15-24.
• Ferguson G.A., Yoshio G.T., 1999. Analiza statystyczna w psychologii i pedagogice. PWN, Warszawa: 547-569.
• Gooding M.J., Pinyosinwat A., Ellis R.H., 2002. Responses of wheat grain yield and quality to seed rate. J. Agric. Sci., 138, 3: 317-331.
• Jończyk K., 2002. Reakcja wybranych odmian pszenicy ozimej na uprawę w różnych systemach produkcji roślinnej. Pam. Puł., 130 (1): 339-345.
• Kaiser H.F., 1960. The application of electronic computers to factor analysis. Educational and Psychological Measurement, 20: 141-151.
• Matysik P., Nita Z., Matysik E., 2007. Skuteczność kryteriów selekcji pszenicy ozimej w pokoleniu F4 na podstawie komponentów plonu. Biul. IHAR, 244: 99-110.
• Moragues M., Garcia del Moral L.F., Moralejo M., Royo C., 2006. Yield formation strategies of durum wheat landraces with distinct pattern of dispersal within the Mediterranean basin. Yields components. Field Crops Res., 95: 194-205.
• Morrison D.F., 1976. Multivariate statistical methods, 2 nd ed. New York, McGraw-Hill. Neumann H.J., 2005. Optimierungsstrategien für den Getreide im ökologischen Landbau: System "weite Reihe" und Direktsaat in ausdauernden Weissklee ("Bi-cropping"), Disseration Universität Kiel, s. 128.
• Noworolnik K., 2007. Podstawy optymalnych technologii produkcji zbóż. Post. Nauk Rol., 1: 23-30.
• Samborski S., Kozak M., Mądry W., Rozbicki J., 2005. Pierwotne cechy rozwojowe w analizie składowych plonu. Cz. 2. Zastosowanie dla plonu ziarna pszenżyta ozimego. Fragm. Agron., 4: 84-95.
• Weber R., Biskupski A., 2007. Wpływ gęstości oraz terminu siewu na elementy struktury plonu i plon odmian pszenicy ozimej w warunkach gleby lekkiej. Acta Sci. Pol., Agricult., 6 (3): 77-85.
• Yan W., Wallace D.H., 1995. Breeding for negatively associated traits. Plant Breed. Rev., 13: 141-177.

Uwagi

PL