PL
Badano wpływ stosowania produktów ubocznych produkcji biopaliw w tuczu półintensywnym jagniąt na wydajność elementów kulinarnych z półtuszy oraz skład chemiczny, cechy fizykochemiczne i organoleptyczne mięsa surowego i po obróbce cieplnej. Badania przeprowadzono na półtuszach prawych 30 jagniąt (tryczków) tuczonych półintensywnie do masy ciała 35 kg (±3 kg) w 5 grupach, po 6 półtusz w grupie. W każdej grupie 50% (3 szt.) stanowiły półtusze tryczków plenno-mlecznej owcy kołudzkiej (OK) oraz mieszańców F1 z krzyżowania tryków ile de france x OK (If x OK). Jagnięta żywiono mieszankami treściwymi, w ilości 3% masy ciała. Dodatkowo podawano siano z traw ad libitum lub stosowano wypas na pastwisku przez 5-6 godzin na dobę. Grupa kontrolna otrzymywała mieszankę standardową oraz siano z traw, a grupy doświadczalne mieszankę z poekstrakcyjną śrutą rzepakową lub suszonym wywarem kukurydzianym − DDGS (50%), nasionami lnu (5%) i witaminą E (0,2%). Określono wydajność elementów kulinarnych z prawych półtusz. Badanie składu chemicznego, cech fizykochemicznych oraz ocenę organoleptyczną przeprowadzono na próbach z udźca surowego i/lub grillowanego. Oba czynniki żywieniowe (skład mieszanki treściwej oraz rodzaj paszy objętościowej), jak i pochodzenie rasowe jagniąt nie wpłynęły istotnie na wydajność mięsa kulinarnego z prawej półtuszy. Badane czynniki nie różnicowały istotnie podstawowego składu chemicznego mięsa surowego oraz jego cech fizykochemicznych. Stwierdzono natomiast wyższą zawartość białka w mięsie grillowanym jagniąt żywionych mieszankami z komponentami oleistymi. Zastosowanie w mieszance treściwej 50% DDGS i nasion lnu, niezależnie od rodzaju paszy objętościowej w dawce, nie wpływało istotnie na wyróżniki oceny organoleptycznej mięsa grillowanego. Natomiast żywienie mieszanką z 50% udziałem poekstrakcyjnej śruty rzepakowej połączone z wypasem na pastwisku obniżyło oceny sensoryczne mięsa.
EN
In part II of the study, the effects of using by-products from biofuels’ production in semi-intensive fattening of lambs on yield of culinary meat from the half-carcass, chemical composition and physicochemical characteristics of meat were investigated. Ram lambs were fattened to 35 kg (±3 kg) body weight in 5 groups, and 6 from each group were slaughtered. Each group included 50% of the prolific-dairy Kołuda sheep (OK) and 50% of F1 Ile de France rams × OK ewes (If x OK). The lambs were fed concentrates (3% of body weight) + grass hay ad libitum or pasture grazing for 5-6 h/day. The control group received a standard diet + hay, and experimental groups had a diet with rapeseed meal or maize DDGS (50%), linseed (5%) and vitamin E (0.2%). The yield of culinary meat was determined for the right half-carcasses, and its chemical composition, physicochemical properties and organoleptic characteristics were determined using samples of raw and/or grilled leg meat. Neither dietary factors nor breed origin of the lambs had a significant effect on the yield of culinary meat. The analyzed factors did not influence the basic chemical composition of meat and its physicochemical characteristics. Feeding the diet with 50% DDGS, regardless of the type of roughage used, had no significant effect on the organoleptic scores of grilled meat, while feeding the diet with 50% rapeseed meal and pasture grazing adversely affected these scores.