Wpływ sposobu przygotowania gleby na dynamikę jej warunków wodnych na wydmach Kotliny Toruńskiej

• Autorzy: Sewerniak P. , Stelter P. , Bednarek R.

Warianty tytułu

EN

Effect of site preparation method on dynamics of soil water conditions on inland dunes of the Torun Basin

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The research was conducted in a young Scots pine (Pinus sylvestris) plantation located in a dune area of the Toruń Basin (N Poland). The aim of the study was to investigate differences in dynamics of soil water conditions followed different method used for site preparation. The three plots were investigated in the study: belt of soil prepared by a mill, north−facing slope of a dune (FR−N), belt of soil prepared with a mill, south−facing slope of a dune (FR−S) and soil prepared with a plough (furrows) on the ridge of a small aeolian mound (LPZ). On each plot soil samples were taken and soil moisture was regularly measured from April to December of 2013 (the TDR method). The measurements of soil moisture were taken at four depths (3, 10, 25 and 50 cm) at intervals of ca. 2 weeks. Additionally, soil moisture was also measured on 25.08.2015. It was done to determine soil water conditions for a deep summer drought (the measurements were taken twice this day – just before and after rain which turned to be the first since ca. a month). Reserves of soil moisture and shares of water unavailable to plants were calculated for every measure day for each study plot. As a result of higher organic carbon content, values of soil actual moisture as well as reserves of soil moisture were almost regularly higher for belts mixed with a mill than for furrows prepared with a plough (fig. 1, 3). Opposite relation was found, however for the summer drought (tab. 2). This was explained by the higher repellence of rich in organic mater, dried material occurring in belts. On 25.08.2015 much lower improvement of water conditions after rain was also stated for this material than for topsoil in LPZ. Unfavoured soil water conditions for plants occurring in belts in dry periods could explain relatively low dynamics of pine growth revealed for the variant of soil preparation in a previous study. However, it was concluded that a forest mill should be recommended for forestry, because the device much less disturbs topsoil than a plough. Besides, differences in growth parameters of pines followed different methods of soil preparation used before planting decline in next years of a stand growth.

Słowa kluczowe

PL

lesnictwo; Kotlina Torunska; wydmy srodladowe; uprawy lesne; rzezba terenu; przygotowanie gleby; plug LPZ-75; frez lesny; gleby bielicowe; zawartosc wegla organicznego; higroskopijnosc; wilgotnosc gleby; warunki wodne; zapas wody w gruncie

• Wydawca: -
• Czasopismo: Sylwan
• Rocznik: 2017
• Tom: 161
• Numer: 01
• Opis fizyczny: s.52-61,rys.,tab.,wykr.,bibliogr.

Twórcy

autor

Sewerniak P.

• Katedra Gleboznawstwa i Kształtowania Krajobrazu, Uniwersytet M.Kopernika w Toruniu, ul.Lwowska 1, 87-100 Toruń

autor

Stelter P.

• Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej, Oddział w Brzegu, ul.Piastowska 9, 49-300 Brzeg

autor

Bednarek R.

• Katedra Gleboznawstwa i Kształtowania Krajobrazu, Uniwersytet M.Kopernika w Toruniu, ul.Lwowska 1, 87-100 Toruń

Bibliografia

• Bednarek R. 1970. Dynamika stosunków wodnych w glebach piaskowych rezerwatu Las Piwnicki pod Toruniem. Zesz. Nauk. UMK w Toruniu, Nauki Mat.-Przyr. 24, Geografia 7: 43-64.
• Bednarek R., Dziadowiec H., Pokojska U., Prusinkiewicz Z. 2005. Badania ekologiczno-gleboznawcze. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.
• Bednarek R., Jankowski M. 2006. Gleby. W: Andrzejewski L., Weckwerth P., Burak S. [red.]. Toruń i jego okolice. Wyd. UMK, Toruń. 153-175.
• Cantlon J. E. 1953. Vegetation and microclimates on north and south slopes of Cushetunk Mountain, New Jersey. Ecol. Monogr. 3: 241-270.
• Egli M., Mirabella A., Sartori G., Zanelli R., Bischof S. 2006. Effect of north and south exposure on weathering rates and clay mineral formation in Alpine soils. Catena 67: 155-174.
• Gorczyca J., Iskra T. 2005. Frez czy pług? Las Polski 20: 24-25.
• Marciniak P. 2007. Pozostałości zrębowe i przygotowanie gleby a uprawa sosnowa. Las Polski 1: 20-21.
• Pigan I. 2010. Odnowienie naturalne sosny (Pinus sylvestris L.) na siedliskach wilgotnych przy zastosowaniu różnych metod przygotowania gleby. Sylwan 154 (8): 524-534.
• Pritchett W. L. 1979. Properties and management of forest soils. John Wiley & Sons. New York, Chichester, Brisbane, Toronto.
• Prusinkiewicz Z. 1979. Wpływ próchnicy na zwilżalność gleb w świetle analizy izoterm adsorpcji pary wodnej. Materiały z sympozjum PTG „Fizykochemiczne właściwości gleb różnych ekosystemów”. Sękocin 28-29.11.1978. 225-232.
• Prusinkiewicz Z., Bednarek R., Degórski M. 1981. The water regime of sandy soils in a dry pine forest (Cladonio--Pinetum) in the northern part of the glacial outwash plains of the Brda and Wda rivers. Ekologia Polska 29 (2): 283-309.
• Prusinkiewicz Z., Bednarek R., Pokojska U. 1980. Gleby bielicoziemne w Polsce. Prz. Geogr. 52 (1): 103-113.
• Puchalski T., Prusinkiewicz Z. 1990. Ekologiczne podstawy siedliskoznawstwa leśnego. PWRiL, Warszawa.
• Sewerniak P. 2016. Differences in early dynamics and effects of slope aspect between naturally regenerated and planted Pinus sylvestris woodland on inland dunes in Poland. iForest 9: 875-882.
• Sewerniak P., Fifielska D., Bednarek R. 2014. Przekształcenia morfologii i właściwości gleb na skutek zabiegów przygotowujących glebę do odnowienia drzewostanu. W: Świtoniak M., Jankowski M., Bednarek R. [red.]. Antropogeniczne przekształcenia pokrywy glebowej Brodnickiego Parku Krajobrazowego. Wyd. Nauk. UMK, Toruń. 25-41.
• Sewerniak P., Gonet S. S., Quaium M. 2012. Wpływ przygotowania gleby frezem leśnym na wzrost sadzonek sosny zwyczajnej w warunkach ubogich siedlisk Puszczy Bydgoskiej. Sylwan 156 (11): 871-880.
• Sewerniak P., Gonet S. S., Quaium M., Słomiński W. 2011. Przygotowanie gleby do odnowienia drzewostanu jako czynnik kształtujący pokrywę glebową na przykładzie leśnictwa Zielona w Kotlinie Toruńskiej. W: Jankowski M. [red.]. Wybrane problemy genezy, systematyki, użytkowania i ochrony gleb regionu kujawsko-pomorskiego. Pol. Tow. Subs. Humus. Wrocław – Warszawa. 135-147.
• Sewerniak P., Stelter P. 2016. Wpływ sposobu przygotowania gleby na dynamikę jej temperatury na wydmach Kotliny Toruńskiej. Sylwan 160 (11): 923-932.
• Skierucha W., Wilczek A., Alokhina O. 2008. Calibration of a TDR probe for low soil water content measurements. Sensors and Actuators A 147: 544-552.
• Tomanek J. 1972. Meteorologia i klimatologia dla leśników. PWRiL, Warszawa.
• Wójcik G., Marciniak K. 2006. Klimat. W: Andrzejewski L., Weckwerth P., Burak S. [red.]. Toruń i jego okolice. Wyd. UMK, Toruń. 99-128.
• Zasady hodowli lasu. 2003. ORWLP Bedoń.