Wpływ palenia tytoniu na wybór sposobu żywienia i zachowania żywieniowe. Badania wstępne

• Autorzy: Smiechowska M.

Warianty tytułu

EN

Effect of tobacco smoking on the choice of mode of nutrition and dietary behaviours – preliminary study

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Wprowadzenie. Palenie tytoniu należy do najpoważniejszych współczesnych zagrożeń zdrowia człowieka, określanych również jako zagrożenia cywilizacyjne. Wiele publikacji poświęcono rozwojowi chorób wywołanych paleniem tytoniu. Natomiast stosunkowo niewiele prac dotyczy wpływu palenia tytoniu na wybór sposobu żywienia i zachowania żywieniowe. Cel. Głównym celem badań było poznanie sposobu żywienia i zachowań żywieniowych osób palących, w odniesieniu do osób niepalących. Celem dodatkowym było rozpoznanie, jak bardzo rozpowszechnione jest palenie tytoniu wśród osób zatrudnionych w szkolnictwie. Materiał i metoda. W badaniu sposobu żywienia i zachowań żywieniowych zastosowano metodę jakościową, wykorzystując autorski kwestionariusz ankietowy. Badania przeprowadzono w jednej z palcówek oświatowych w województwie pomorskim, w której było zatrudnionych 50 nauczycieli i pracowników administracyjnych. Wyniki. Badania wykazały, że palenie tytoniu wywiera wpływ na wybór sposobu żywienia i zachowania żywieniowe. W badanej populacji osoby palące rzadziej spożywały śniadania, a częściej kolacje aniżeli osoby niepalące. Aż 64% palących deklarowało spożycie słodyczy, a 86% spośród nich spożywało rzadziej niż raz w tygodniu warzywa i owoce. 71% palaczy nie piło mleka. W badanej grupie respondentów palący deklarują wyższe spożycie tłuszczów jadalnych, kawy i alkoholu aniżeli osoby niepalące. Wnioski. Otrzymane wyniki wskazują na związek palenia papierosów (wśród nauczycieli i pozostałych pracowników oświaty) z zachowaniami żywieniowymi, jednak wymaga to kontynuowania badań.

EN

Introduction. Smoking belongs to the most important contemporary risks for human health, also described as civilization hazards. Numerous publications have been devoted to the development of tobacco-related diseases. However, relatively few reports concern the effect of tobacco smoking on the choice of the mode of nutrition and dietary behaviours. Aim. The primary objective of the study was the recognition of nutritional choices and dietary behaviours of smokers, with respect to non-smokers. An additional goal was assessment of the prevalence of tobacco smoking among persons employed in the education sector. Material and methods. In the examination of nutritional choices and dietary behaviours, a qualitative method was applied, using a questionnaire designed by the author. The study was conducted in one of the educational institutions in the Gdańsk Region, and covered 50 teachers and administrative workers. Results. The results showed that tobacco smoking exerts an effect on nutritional choices and dietary behaviours. In the population examined, smokers less often consumed breakfast, and more frequently consumed supper than non-smokers. As many as 64% of smokers declared the consumption of sweets, 86% consumed fruits and vegetables more rarely than once per week, and 71% of smokers did not drink milk. In the group examined, smokers declared a higher consumption of edible fats, coffee, and alcohol, compared to non-smokers. Conclusions. The results obtained indicate a relationship between tobacco smoking among teachers and other employees of educational sector, and their dietary behaviours; however, further studies are necessary.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu
• Rocznik: 2015
• Tom: 21(50)
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.107-111,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Smiechowska M.

• Zakład Chemii, Ekologii i Towaroznawstwa Żywności, Gdański Uniwersytet Medyczny, Gdańsk

Bibliografia

• 1. Trnovec T, Cook T, Kahayova K, Nyulassy S. Civilization as a threat to human health? Cent Eur J Public Health 2001; 9: 49–52.
• 2. Raport Światowej Organizacji Zdrowia i Ministerstwa Zdrowia „Stan zagrożenia epidemią palenia tytoniu w Polsce” WHO Regional Office for Europe, 2008. http://www.mz.gov.pl (dostęp: 2013.05.10).
• 3. Zatoński W, Mańczuk M, Sulkowska U. Palenie tytoniu w populacji mężczyzn i kobiet w latach 1974–2004. Zdrowie Publiczne i Zarządzanie. Zeszyty Naukowe Ochrony Zdrowia 2009; 7(2): 4–11.
• 4. Wengler L, Popowski P, Adamska-Pietrzak E, Balwicka-Szczyrba M, Balwicki Ł. i wsp. Wybrane aspekty polskiego prawa antytytoniowego jako narzędzia ograniczającego epidemię palenia tytoniu. Ann Acad Med Gedan. 2012; 4: 81–94.
• 5. Dłużniewska M. Choroby układu krążenia a palenie tytoniu – epidemiologia, mechanizmy patogenne. Kardiol Pol. 1997; 47: 149–153.
• 6. Erhardt L. Cigarette smoking: An undertreated risk factor for cardiovascular disease. Atherosclerosis 2009; 205: 23–32.
• 7. Ezzati M, Lopez AD. Estimates of global mortality attributable to smoking in 2000. The Lancet 2003; 362: 13.
• 8. Bertrandt J, Kłos A, Sawicki K. Palenie tytoniu i spożywanie alkoholu jako jeden z czynników rozwoju ostrych i przewlekłych chorób żołądka i dwunastnicy u żołnierzy zawodowych. Żyw Człow Metab. 2003; 30: 845–849.
• 9. Bednarek M, Zieliński J, Górecka D. Charakterystyka nałogu palenia wśród uczestników narodowego programu wczesnego rozpoznawania i profilaktyki POChP w latach 2000–2002, Pneumonol Alergol Pol. 2005; 73: 122–127.
• 10. Wierzejska R, Jarosz M. Palenie tytoniu – problem zdrowotny i społeczny. Żyw Człow Metab. 2010; 37(2): 129–138.
• 11. Babicz-Zielińska E, Nazarewicz R, Polańska A. Zwyczaje żywieniowe osób palących papierosy. Żyw Człow Metab. 2003; 30(1–2): 53–56.
• 12. Cisek M, Gniadek A, Brzostek T, Witek K, Piórecka B, Schlegel-Zawadzka M. i wsp. Palenie papierosów a zachowania żywieniowe wśród strażaków regionu Małopolski. Badania wstępne. Probl Hig Epidemiol. 2007; 88(supl. 3): 62–66.
• 13. Grochowska M, Schlegel-Zawadzka M. Odżywianie a palenie tytoniu wśród młodzieży szkół ponadgimnazjalnych. Probl Hig Epidemiol. 2010; 91(1): 73–76.
• 14. Gawęcki J, Mossor-Pietraszewska T. Kompendium wiedzy o żywności, żywieniu i zdrowiu. Warszawa: PWN; 2004.
• 15. Jeżewska-Zychowicz M. Zachowania żywieniowe i ich uwarunkowania. Warszawa: Wydawnictwo SGGW; 2007.
• 16. Vadiveloo M, Morwitz V, Chandon P. The interplay of health claims and taste importance on food consumption and self-reported satiety. Appetite 2013; 71: 349–356.
• 17. Czarnocińska J, Babicz-Zielińska E, Wądołowska L, Przysławski J, Schlegel-Zawadzka M. Czynniki wyboru żywności a modyfikacje w odżywianiu. W: Wybrane problemy nauki o żywieniu człowieka u progu XXI wieku. Warszawa: Wyd. SGGW; 2004: 302–306.
• 18. Watson JM, Scarinci IC, Klesges RC, Murray DM, Weg MV, DeBon M., et al. Relationships among smoking status, ethnicity, socioeconomic indicators, and lifestyle variables in a biracial sample of women. Preventive Medicine 2003; 37: 138–147.
• 19. Świderska-Kopacz J, Marcinkowski JT. Zachowania zdrowotne młodzieży gimnazjalnej i ich wybrane uwarunkowania. Cz. I. Palenie tytoniu. Probl Hig Epidemiol. 2007; 88(4): 441–445.
• 20. Kanicka M, Szpak A. Rozpowszechnienie i uwarunkowania środowiskowe palenia tytoniu wśród młodzieży gimnazjalnej w Białymstoku. Probl Hig Epidemiol. 2008; 89(3): 423–426.
• 21. Wojtyła A, Bojar I, Biliński P. Palenie tytoniu wśród młodzieży gimnazjalnej w Polsce. Med Og. 2010; 16(4): 558–569.
• 22. Reeves S, Halsey LG, McMeel Y, Huber JW. Breakfast habits, beliefs and measures of health and wellbeing in a nationally representative UK sample. Appetite 2013; 60: 51–57.
• 23. Jeżewska-Zychowicz M. Preferencje żywieniowe, ich geneza i wpływ na zachowania żywieniowe. W: Nowe trendy w żywności, żywieniu i konsumpcji. Warszawa: Wyd. SGGW; 2009.
• 24. Rapacka E, Dyrla P, Dyrla W, Błaszczyk J. Spożywanie alkoholu, kawy, palenie tytoniu jako czynniki chorób układu sercowo-naczyniowego. Żyw Człow Metab. 2003; 30(3–4): 790–794.
• 25. Sygnowska E, Waśkiewicz A. Sposób żywienia a postawy wobec palenia tytoniu – badanie Pol-Monica Bis. Żyw Człow Metab. 2006; 33(1): 3–17.
• 26. Dallongeville J, Marécaux N, Fruchart JC, Amouyel P. Cigarette smoking is associated with unhealthy patterns of nutrient intake: a meta-analysis. J Nutr. 1998; 128(9): 1450–1457.

Identyfikatory

DOI

10.5604/20834543.1142369