Effect of the dose and method of top - dressing with nitrogen on the yield and quality of winter wheat grain

• Autorzy: Bobrecka-Jamro D. , Kruczek G. , Romaniak M. , Jarecki W. , Buczek J.

Warianty tytułu

PL

Wpływ dawki i sposobu podgłównego nawożenia azotem na plon i jakość ziarna pszenicy ozimej

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Determining a proper level of nitrogen fertilization for new cultivars of winter wheat is of great importance with regard to this component’s effect on the grain yield height and its quality. The aim of the study was determination of the effect of doses and methods of nitrogen fertilization (soil and foliar application) on the grain yield, yield components, total protein content and chosen macro- and microelements in winter wheat grain. The field experiment with winter wheat cv. Rywalka, was carried out in seasons 2008/2009, 2009/2010 and 2010/2011 on a farm located in the south-east Poland. The experiment was set up with the use of a randomized block design in four replications. The studied factor were diverse doses of nitrogen top-dressing from 40 to 120 kg·ha-¹, soil and foliar application, compared to the control without nitrogen fertilization. The field experiment was set up on a brown soil, bonitation class IIIa. Within the years of research, the soil indicated a variable content of available mineral components. Soil reaction in KCL was from 5.9 to 6.7. Weather conditions during wheat’s growing season were variable in the years of research. The growing season 2009/2010 abounded in rainfall, of which the total amount was 950 mm from October to August. Growing seasons 2008/2009 and 2010/2011 were characterized by a favorable course of weather conditions. Winter wheat yield cv. Rywalka was diversified within the years of research, and depended on the top-dressing with nitrogen. The highest yield was obtained after an application of nitrogen at a dose of 120 kg·ha-¹. Top-dressing with nitrogen affected some yield components of winter wheat. Plants fertilized with 120 N kg·ha-¹ were characterized by a significantly higher spike density. Along with higher doses of nitrogen fertilization, also the total protein content increased in the grain. It was significantly higher after an application of 120 kg·ha-¹ as well as 84 kg·ha-¹, than in the grain of plants which were not fertilized. Top-dressing with nitrogen modified the content of magnesium and calcium, however, it had no significant effect on the accumulation of phosphorus and potassium in wheat grain. Under the effect of top-dressing with nitrogen, the content of manganese and zinc in the grain underwent oscillations, while the content of iron and copper was not significantly diversified.

PL

Ustalenie odpowiedniego poziomu nawożenia azotem dla nowych odmian pszenicy ozimej ma duże znaczenie ze względu na wpływ tego składnika na wysokość plonu ziarna i jego jakość. Celem badań było określenie wpływu dawek i sposobu stosowania azotu (doglebowo i dolistnie) na plon ziarna, elementy plonowania, zawartość białka ogólnego oraz wybrane makro- i mikroelementy w ziarnie pszenicy ozimej. Doświadczenie polowe z pszenicą ozimą odmiany Rywalka przeprowadzono w sezonach 2008/2009, 2009/2010 i 2010/2011 w gospodarstwie położonym w południowo- -wschodniej Polsce. Doświadczenie założono metodą bloków losowanych w czterech powtórzeniach. Badanym czynnikiem były zróżnicowane pogłówne dawki azotu od 40 do 120 kg·ha-¹, zastosowane doglebowo i dolistnie na tle kontroli – bez nawożenia azotowego. Doświadczenie polowe założono na glebie brunatnej klasy bonitacyjnej IIIa. W latach prowadzenia badań gleba wykazywała zmienną zasobność w przyswajalne składniki mineralne. Odczyn gleby w KCL wynosił od 5,9 do 6,7. Warunki pogodowe w okresie wegetacji pszenicy były zmienne w latach badań. Sezon wegetacyjny 2009/2010 obfitował w opady, których łączna suma od października do sierpnia wyniosła 950 mm. Sezony wegetacyjne 2008/2009 i 2010/2011 charakteryzowały się korzystnym przebiegiem warunków pogodowych. Plonowanie pszenicy ozimej odmiany Rywalka było zróżnicowane w latach badań i zależało od pogłównego nawożenia azotem. Najwyższy plon uzyskano po zastosowaniu azotu w dawce 120 kg·ha-¹. Pogłówne nawożenie azotem wpłynęło na niektóre elementy plonowania pszenicy ozimej. Rośliny nawożone 120 N kg·ha-¹ odznaczały się istotnie większą obsadą kłosów. Wraz z wyższymi dawkami nawożenia azotowego zwiększała się zawartość białka ogólnego w ziarnie. Po zastosowaniu 120 kg·ha-¹ oraz 84 kg·ha-¹ była ona istotnie większa niż w ziarnie roślin nienawożonych. Pogłówne nawożenie azotem zmodyfikowało zawartość magnezu i wapnia, nie miało natomiast większego wpływu na gromadzenie fosforu i potasu w ziarnie pszenicy. Pod wpływem pogłównego nawożenia azotem wahaniom ulegała zawartość w ziarnie manganu i cynku, natomiast zawartość żelaza oraz miedzi nie była znacząco zróżnicowana.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura
• Rocznik: 2013
• Tom: 12
• Numer: 4
• Opis fizyczny: p.19-30,ref.

Twórcy

autor

Bobrecka-Jamro D.

• Department of Plant Production, University of Rzeszow, Zelwerowicza 4, 35-601 Rzeszow, Poland

autor

Kruczek G.

• Department of Plant Production, University of Rzeszow, Zelwerowicza 4, 35-601 Rzeszow, Poland

autor

Romaniak M.

• Department of Plant Production, University of Rzeszow, Zelwerowicza 4, 35-601 Rzeszow, Poland

autor

Jarecki W.

• Department of Plant Production, University of Rzeszow, Zelwerowicza 4, 35-601 Rzeszow, Poland

autor

Buczek J.

• Department of Plant Production, University of Rzeszow, Zelwerowicza 4, 35-601 Rzeszow, Poland

Bibliografia

• Alley M.M., Brann D.E., Hammons J.L., Scharf P., Baethgen W.E., 1999. Nitrogen management for winter wheat, principles and recommendations. Virginia Cooperative ExtensionPublication 424-026.
• Blankenau K., Olfs H.W., Kuhlmann H., 2002. Strategies to improve the use efficiency of mineral fertilizer nitrogen applied to winter wheat. J. Agron. Crop Sci., Berlin, 188, 146-154.
• Błaziak J., Dechnik I., Wiater J., 1996. Wpływ nawożenia słomą i obornikiem na zawartość mikroelementów w pszenicy i jęczmieniu [Effect of fertilization with straw and manure onthe content of microelements in wheat and barley]. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 434, 269-273[in Polish].
• Blecharczyk A., Śpitalnik J., Małecka J., 2006. Wpływ doboru przedplonów oraz systemów uprawy roli i nawożenia azotem na plonowanie pszenicy ozimej [Effect of the choice of forecrops, tillage systems and nitrogen fertilization on the yield of winter wheat]. Fragm. Agron. 11(3), 597-611 [in Polish].
• Brzozowska I., 2008. Macroelement content in winter wheat grain as affected by cultivation and nitrogen application methods. Acta Agrophys. 11(1), 23-32.
• Brzozowska I., Brzozowski J., Haruszka M., 2008. Plonowanie i struktura plonu pszenicy ozimej w zależności od sposobu pielęgnacji i nawożenia azotem [Yield and yield structure of winterwheat depending on cultivating measures and nitrogen fertilization]. Acta Agrophys. 11(3),597-611.
• Buczek J., Kryńska B., Tobiasz-Salach R., 2008. Reakcja pszenicy ozimej na doglebowe i dolistne stosowanie azotu [Response of winter wheat to soil and foliar application ofnitrogen]. Ann. Univ. Mariae Curie-Skłodowska, Sect. E, Agricultura LXIII(4), 48-57 [inPolish].
• Budzyński W., Bielski S., Borysewicz J., 2008. Wpływ nawożenia azotem na jakość technologiczną ziarna pszenicy ozimej [Effect of nitrogen fertilization on technological quality of winter wheat grain]. Fragm. Agron. 1(97), 39-48 [in Polish].
• Budzyński W., Borysewicz J., Bielski S., 2004. Wpływ poziomu nawożenia azotem na plonowanie i jakość technologiczną ziarna pszenicy ozimej [Effect of the level of nitrogenfertilization on the yield and technological quality of winter wheat grain]. Pam. Puł. 135, 33- 44 [in Polish].
• Cacak-Pietrzak G., Ceglińska A., Jończyk K., 2003. Wartość technologiczna wybranych odmian pszenicy ozimej uprawianej w różnych systemach produkcji roślinnej [Technological value of chosen cultivars of winter wheat cultivated under different systems of plant production]. Pam. Puł. 133, 17-24 [in Polish].
• Chrzanowska-Drożdż B., Gil Z., Liszewski M., Malarz W., 2004. Wysokość i jakość plonu ziarna pszenicy ozimej zależności od dawki i sposobu nawożenia azotem [Height and quality ofwinter wheat grain yield depending on the dose and method of nitrogen fertilization]. Biul.IHAR 233, 29-37 [in Polish].
• Czuba R., 2005. Efekt dolistnego dokarmiania roślin uprawnych. Cz. I. Reakcja roślin na dolistne stosowanie azotu [Effect of foliar fertilization in crop plants. Part 1. Response of plants to foliar application of nitrogen]. Rocz. Glebozn. 45(3-4), 69-78 [in Polish].
• Dubis B., Borysewicz J., 2008. Wpływ nawożenia azotem na plon i technologiczną jakość wybranych odmian pszenicy ozimej [Effect of nitrogen fertilization on the yield and technological quality of chosen winter wheat cultivars]. Fragm. Agron. 1(97), 111-119.
• Ehlert D., Schmerler J., Voelker U., 2004. Variable rate of nitrogen fertilization of winter wheat based on a crop density sensor. Precision Agric. 5, 263-273.
• Gawrońska-Kulesza A., Suwara I., Kaczmarska M., 1997. Rola przedplonu i poziomu nawożenia azotem w kształtowaniu struktury łanu i plonu pszenicy ozimej [Role of forecrop and level ofnitrogen fertilization in the formation of the structure of canopy and yield of winter wheat].Fragm. Agron. 3, 97-102.
• Johansson E., Prieto-Linde M.L., Johansson J.O., 2001. Effects of wheat cultivar and nitrogen application on storage protein composition and bread making quality. Cereal Chem. 78, 19-25.
• Kochurko V.I., 2009. Rola nawozów azotowych w kształtowaniu wielkości plonów pszenicy ozimej [Role of nitrogen fertilizers in the formation of the yield height of winter wheat]. Zesz. Prob. Post. Nauk Rol. 538, 119-127 [in Polish].
• Kulig B., Kania S., Szafrański W., Zając T., 2001. Reakcja wybranych odmian pszenicy ozimej na intensywność uprawy [Response of chosen winter wheat cultivars to cultivation intensity].Biul. IHAR 218/219, 117-126.
• Kwiatkowski C., Wesołowski M., Harasim E., Kubecki J., 2006. Plon i jakość ziarna odmian pszenicy ozimej w zależności poziomu agrotechniki [Yield and quality of grain in winterwheat cultivars depending on the level of cultivation technology]. Pam. Puł. 142, 277-284 [in Polish].
• Makarewicz A., Gąsiorowska B. Cybulska A., 2012. Wpływ dolistnego nawożenia azotem na wybrane parametry jakościowe ziarna pszenicy ozimej [Effect of foliar nitrogen fertilizationon chosen quality parameters of winter wheat grain]. Fragm. Agron. 29(1), 105-113 [inPolish].
• Nowak W., 2000. Wpływ przedplonów i nawożenia azotem na zawartość niektórych mikroelementów w ziarnie pszenicy ozimej [Effect of forecrops and nitrogen fertilization on the content of some microelements in winter wheat grain]. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 471, 403- -409 [in Polish].
• Parylak D., Wacławowicz R., Majchrowski P., 2000. Wpływ następczy nawozów organicznych na zawartość mikroelementów w glebie i w pszenicy [After-effect of organic fertilizers on thecontent of microelements in the soil and in wheat]. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 471, 427-432[in Polish].
• Podolska G., Filipiak K., 2009. Wpływ warunków siedliska na poziom plonów i jakość ziarna pszenicy ozimej [Effect of habitat conditions on the yield level and quality of winter wheat grain]. Zesz. Prob. Post. Nauk Rol. 542, 389-396 [in Polish].
• Podolska G., Krasowicz S., Sułek A., 2005. Ocena ekonomiczna i jakościowa uprawy pszenicy ozimej przy różnym poziomie nawożenia azotem [Economical and qualitative evaluation ofwinter wheat cultivation with various levels of nitrogen fertilization]. Pam. Puł. 139, 175-187[in Polish].
• Podolska G., Mazurek J., 1999. Budowa rośliny i łanu pszenicy ozimej w warunkach zróżnicowanego terminu siewu i sposobu nawożenia azotem [Structure of plants and winter wheat canopy under conditions of diversified sowing time and method of nitrogen fertilization]. Pam. Puł. 118, 482-490 [in Polish].
• Podolska G., Sułek A., 2002. Główne elementy technologii produkcji decydujące o wysokiej jakości ziarna pszenicy [Main elements of production technology determining a high wheatgrain quality]. Pam. Puł. 130, 597-605 [in Polish].
• Shi R., Zhang Y., Chen X., Sun Q., Zhang F., Römheld V., Zou Ch., 2010. Influence of long-term nitrogen fertilization on micronutrient density in grain of winter wheat (Triticum aestivum L.).J. Cereal Sci. 51, 165-170.
• Sułek A., Cacak-Pietrzak G., Ceglińska A., 2004. Wpływ różnych sposobów aplikacji azotu na plon, elementy jego struktury oraz wybrane cechy jakościowe odmian pszenicy jarej [Effectof different methods of nitrogen application on the yield, its structural components and chosenquality traits of spring wheat cultivars]. Ann. Univ. Mariae Curie-Skłodowska, Sect. E,Agricultura 59(2), 543-551 .
• Szmigiel A., 1995. Wpływ nawożenia azotem na powierzchnię asymilacyjną liści i plonowanie pszenicy ozimej [Effect of nitrogen fertilization on assimilation surface area of leaves andwinter wheat yield]. Rocz. Nauk Rol. A 111(3-4), 59-67 [in Polish].
• Szmigiel A., 1998. Wpływ dawek i sposobu nawożenia azotem na powierzchnię asymilacyjną liści i plonowanie pszenicy ozimej [Effect of doses and methods of nitrogen fertilization onassimilation surface area of leaves and winter wheat yield]. Zesz. Nauk. AR Kraków,Rolnictwo 35, 103-112 [in Polish].
• Weber E.A., Koller W.D., Graeff S., Hermann W., Merkt N., Claupein W., 2008. Impact of different nitrogen fertilizers and an additional sulfur supply on grain yield, quality, and the potential of acrylamide formation in winter wheat. J. Plant Nutr. Soil Sci. 171, 643-655.
• Wesołowski M., Kwiatkowski C., 2004. Wpływ gęstości siewu na budowę łanu i plon ziarna pszenicy jarej [Effect of sowing density on canopy structure and yield of spring wheat grain].Ann. Univ. Mariae Curie-Skłodowska, Sect. E, Agricultura 59(2), 951-958 [in Polish].
• Wróbel E., Szempliński W., 2000. Plonowanie i wartość technologiczna ziarna pszenicy ozimej nawożonej zróżnicowanymi dawkami azotu [Yield and technological value of winter wheat grain fertilized with different nitrogen doses]. Pam. Puł. 118, 463-470 [in Polish].