Cechy przedstawicieli fauny dżdżownic (Lumbricidae) w odłogu piaszczystym rekultywowanym osadami ściekowymi

• Autorzy: Kostecka J. , Mazur A.

Warianty tytułu

EN

Features of the earthworm fauna (Lmbricidae) representatives in a sandy wasteland reclaimed with sewage sludge

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Badania przeprowadzono we wsi Jasionka, na odłogu piaszczystym meliorowanym osadami ściekowymi z oczyszczalni typu Lemna, gdzie posadzono krzaczastą formę wierzby energetycznej Salix viminalis. Plantacja otoczona jest nieużytkowaną łąką. W opisanym terenie wyznaczono trzy stanowiska poboru prób: S1 - stanowisko w pasie, gdzie na odłóg piaszczysty został wprowadzony osad ściekowy, a następnie została posadzona wierzba, S2 - poletko badawcze obsadzone wierzbą, ale na podłożu niemeliorowanym osadem ściekowym, S3 - teren na wspomnianym odłogu piaszczystym z roślinnością trawiastą (niemeliorowanym osadami ściekowymi). Dżdżownice wypłaszano przy użyciu słabego roztworu formaliny, odnalezione liczono i ważono określając zagęszczenie, oraz biomasy poszczególnych osobników i populacji. Wyniki porządkowano z pomocą arkusza kalkulacyjnego EXCEL 2000, a obliczone średnie porównywano z użyciem programu STATISTICA PL. W glebie badanych stanowisk odnaleziono cztery gatunki dżdżownic: Aporrectodea rosea (Sav.), Aporrectodea caliginosa (SAV.), Lumbricus rubellus (HOFFM.) i Lumbricus terrestris (L.) w średniej liczebności 35,2 ± 24,4 os.∙m-2 przy średniej sumie biomasy 10,326 ± 6,493 os.∙m-2. Najliczniej stwierdzano Lumbricus rubellus. W pracy wykazano, że materia zawarta w osadach wprowadzanych do odłogu piaszczystego powodowała zmniejszenie liczebności lub spadek masy ciała odnalezionych gatunków Lumbricidae. Natomiast obecność wierzby energetycznej, doprowadziła do znacznego wzrostu populacji Lumbricidae.

EN

The study was conducted in the village of Jasionka, on a sandy wasteland ameliorated with sewage sludge from Lemna based treatment facility, and planted with a shrub type of energetic willow Salix viminalis. The plantation is surrounded by an unused meadow. In the aforementioned ground three sampling sites were marked: S1 - a site within a belt, where the sewage sludge was introduced and then the willow was planted, S2 - a check plot planted with the willow on the ground which was not reclaimed with sewage sludge, S3 - area within the aforementioned sandy wasteland with grass plants (not ameliorated with sewage sludge). Earthworms were extracted by means of a weak formalin solution, the ones found were counted, weighed to determine the density and biomass of individual specimens and populations. The results were computed by means of EXCEL 2000 calculation sheet, and obtained mean results were compared with STATISTICA PL programme. In the soil of the studied locations four species of earthworms were found Aporrectodea rosea (SAV.), Aporrectodea caliginosa (SAV.), Lumbricus rubellus (Hoffm.) i Lumbricus terrestris (L.): mean density 35.2 ± 24.4 ind.∙m-2 with average total biomass 10.326 ± 6.493 g∙m-2. The most frequently found was Lumbricus rubellus. The study showed that the matter contained in sludge introduced to the sandy wasteland resulted in reduced density or the loss of body mass in the extracted species of Lumbricidae, while the presence of energetic willow led to considerable growth in the Lumbricidae population.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2009
• Tom: 535
• Opis fizyczny: s.243-251,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Kostecka J.

autor

Mazur A.

Bibliografia

• Borowiec J., Magierski J. 1981. Wpływ nawożenia gnojowicą na zawartość pierwiastków śladowych w glebie lekkiej. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Lublin-Polonia XXXV/XXXVI 25, Sectio E: 275-284.
• Dobrzański B., Zawadzki S. 1995. Gleboznawstwo. PWRiL, Warszawa: 577 ss. Górny M. 1975. Zooekologia gleb leśnych. PWRiL, Warszawa: 245 ss.
• ISO 1999. Soil quality. Effects of pollutants on earthworms. Part 3. Guidance on the determination of effects in field situations. No. 11268-3. Genewa. Switzerland.
• Kaniuczak J., Hajduk E., Błażej J., Niemiec W., Jasiński T. 2005. Wybrane właściwości fizykochemiczne i chemiczne odłogu piaszczystego przed agromelioracją osadami ściekowymi, w: Wybrane aspekty zagospodarowania odpadów organicznych a produkcja biomasy wierzby energetycznej. Praca zbiorowa J. Kaniuczak, J. Kostecka, W. Niemiec (red.). Uniwersytet Rzeszowski: 79-100.
• Kasprzak K. 1986. Skąposzczety glebowe, III. Rodzina Dżdżownice (Lumbricidae). Klucz do oznaczania bezkręgowców Polski. Tom 6. PWN, Warszawa: 186 ss.
• Kostecka J., Kaniuczak J. 2008. Vermicomposting of duckweed (Lemna minor L.) biomass. Journal of Elementology 13(4): 571-579.
• Kostecka J., Pączka G., Mastarelczyk A. 2004. Ocena procesu rekultywacji terenów po kopalni siarki w Jeziorku na podstawie stanu fauny dżdżownic. Zesz. Probl. Post. Nauk. Rol. 498: 135-145.
• Kostecka J., Zamorska J., Pączka G. 2005. Życie biologiczne odłogu piaszczystego przed agromelioracją osadami ściekowymi. Część I. Stan makro- i mezofauny w: Wybrane aspekty zagospodarowania odpadów organicznych a produkcja biomasy wierzby energetycznej. Praca zbiorowa J. Kaniuczak, J. Kostecka, W. Niemiec (red.). Uniwersytet Rzeszowski: 101-109.
• Lukkari T., Taavitsainen M., Väisänen A., Haimi J. 2004. Effects of heavy metals on earthworms along contamination gradients in organic rich soils. Ecotoxicology and Environmental Safety 59: 340-348.
• Maćkowiak Cz. 2001. Wartość nawozowa osadów ściekowych. Inżynieria Ekologiczna 3: 135-145.
• Mando A., Ouattara B., Somado A.E., Woperieis M., Stroosnijder L., Breman H. 2005. Long-term effects of fallow, tillage and manure application on soil organic matter and nitrogen fractions and on sorghum yield under Sudano-Sahelian conditions. Soil Use and Management 21: 25-31.
• Plisko J.D. 1973. Lumbricidae - Dżdżownice (Annelida: Oligochaeta). Fauna Polski. PWN, Warszawa: 156 ss.
• Sastre I., Vicente M.A., Lobo M.C. 1996. Influence of the application of sewage sludges on soil microbial activity. Biosource Technology 57: 19-23.
• Tischer S. 2008. Lumbricidae communities in soil monitoring sites differently managed and polluted with heavy metals. Pol. J. Ecol. 56(4): 635-646.
• Woźniak L., Zawora P. 1999. Charakterystyka osadów z biologicznej oczyszczalni ścieków typu Lemna i ich zastosowanie. Folia. Univ. Agric. Stetin. 200, Agriculture 77: 399-404.

Uwagi

PL

Rekord w opracowaniu