Kryteria różnicujące zachowania konsumentów wobec produktów żywnościowych na przykładzie mięsa i przetworów mięsnych

• Autorzy: Gutkowska K. , Jankowski P. , Sajdakowska M. , Zakowska-Biemans S. , Kowalczuk I.

Warianty tytułu

EN

Differentiation criteria of consumer behaviour towards food products exemplified by meat

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Konsumenci zachowują się w sposób zróżnicowany wobec poszczególnych produktów spożywczych. Żywność stanowi bowiem środek do zaspokajania nie tylko potrzeb podstawowych, ale również wtórnych, warunkowanych m.in. uznawanymi wartościami i stylem życia. W celu określenia kryteriów zróżnicowania zachowań konsumentów wobec produktów żywnościowych, na przykładzie mięsa i przetworów mięsnych, przeprowadzono badanie wśród 1000 mieszkańców Polski w wieku od 15 lat, o zróżnicowanej charakterystyce socjodemograficznej. Badanie wykonano z użyciem zmodyfikowanego kwestionariusza wyboru żywności (FCQ - Food Choice Questionnaire), zawierającego zestaw stwierdzeń odzwierciedlających możliwe motywy wyboru żywności. Po przeprowadzeniu statystycznej analizy wyników stwierdzono, że udzielone w ramach kwestionariusza FCQ odpowiedzi polskich konsumentów nie pozwalają wyodrębnić istotnie zróżnicowanych skupień konsumentów, dowodząc tym samym, że w polskich realiach narzędzie to w zastosowanej wersji nie pozwala wyodrębnić dostatecznie zróżnicowanych segmentów konsumentów w odniesieniu do mięsa i przetworów mięsnych. Wykazano natomiast, że kryterium różnicującym postawy polskich konsumentów wobec mięsa i produktów mięsnych jest deklarowana przez nich częstość spożycia wybranych gatunków mięsa i jego przetworów. Wyodrębnione na tej podstawie skupienia konsumentów poddano socjodemograficznej charakterystyce. Wykazano związki między poziomem i strukturą spożycia mięsa a płcią, wiekiem, wykształceniem, dochodami i miejscem zamieszkania konsumentów, jak również poziomem innowacyjności konsumentów oraz ich skłonnością do płacenia wyższej ceny za mięso i produkty mięsne wysokiej jakości. Relatywnie największe nasilenie postaw innowacyjnych stwierdzono wśród skupień konsumentów deklarujących ogólnie rzadkie spożycie mięsa, parówek, kiełbas oraz średnie – wędlin luksusowych.

EN

Consumer behaviour towards individual food products varies. Food constitutes a means of meeting not only fundamental needs, but, also, secondary needs determined by, among other things, commonly accepted values and lifestyle. In order to set down the differentiation criteria of consumer behaviour towards food products, exemplified by meat and meat products, a survey research was carried out among 1,000 Polish residents aged 15 and more, who showed diverse socio-demographic characteristics. The survey research was performed using a modified Food Choice Questionnaire (FCQ) comprising a set of statements, which reflected possible food selection motivations. Based on the statistical analysis of the results obtained, it was found that the responses given by the Polish consumers in FCQs did not make it possible to make out significantly differentiated clusters of consumers, and, at the same time, this fact provided evidence that, under the present reality of Poland, it was impossible to identify satisfactorily differentiated segments of consumers as regards meat and meat products. However, it was confirmed that the consumption frequency of selected types of meat and meat products as declared by the respondents was a criterion to differentiate the attitudes of Polish consumers towards meat and meat products. Identified on this basis consumer clusters were socio-demographically characterized. It was proved that the level and structure of meat consumption correlated with the gender, age, education level, income, and place of residence of the consumers surveyed, as well as with their level of innovativeness and their willingness to pay higher prices for high quality meat and meat products. The relatively highest intensification of innovative attitudes was found within the clusters of consumers who declared to usually rarely eat meat, Vienna sausages, and other sausages, and to eat luxury processed meat products moderately often.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Żywność Nauka Technologia Jakość
• Rocznik: 2014
• Tom: 21
• Numer: 5
• Opis fizyczny: s.85-100,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Gutkowska K.

• Katedra Organizacji i Ekonomiki Konsumpcji, Wydział Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, ul.Nowoursynowska 159C, 02-776 Warszawa

autor

Jankowski P.

• Katedra Ekonometrii i Statystyki, Wydział Zastosowań Informatyki i Matematyki, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, ul.Nowoursynowska 159C, 02-776 Warszawa

autor

Sajdakowska M.

• Katedra Organizacji i Ekonomiki Konsumpcji, Wydział Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, ul.Nowoursynowska 159C, 02-776 Warszawa

autor

Zakowska-Biemans S.

• Katedra Organizacji i Ekonomiki Konsumpcji, Wydział Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, ul.Nowoursynowska 159C, 02-776 Warszawa

autor

Kowalczuk I.

• Katedra Organizacji i Ekonomiki Konsumpcji, Wydział Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, ul.Nowoursynowska 159C, 02-776 Warszawa

Bibliografia

• [1] Brunsø K. Scholderer J., Grunert KG.: Closing the gap between values and Behaviour-means-end theory of lifestyle. J. Bus Res, 2004, 57, 665-670.
• [2] Cronbach L.J.: Współczynnik alfa a struktura wewnętrzna testów. W: Brzeziński J. (Red.). Trafność i rzetelność testów psychologicznych. Wybór tekstów. Gdańskie Wyd. Psychol., Gdańsk 2005, ss. 177-212.
• [3] Dąbrowska A, Gutkowska K, Janoś-Kresło M., Ozimek I.: Serwicyzacja konsumpcji w polskich gospodarstwach domowych: uwarunkowania i tendencje. Difin, Warszawa 2010.
• [4] De Vriendt T., Matthys C., Verbeke W., Pynaert I., de Henauw S.: Determinants of nutrition knowledge in young and middle-aged Belgian women and the association with their dietary behaviour.Appetite, 2009, 52, 788-792.
• [5] Eertmans A., Victoir A., Notelaers G., Vansant G., van den Bergh O.: The Food Choice Questionnaire: Factorial invariant over western urban populations? Food Qual. Prefer. 2006, 17, 344-352.
• [6] Grunert K.G., Wills J., Celemín L.F., Lähteenmäki L., Scholderer J., Genannt Bonsmann S.S.: Socio-demographic and attitudinal determinants of nutrition knowledge of food shoppers in six European countries. Food Qual. Preser., 2012, 26, 166-177.
• [7] Gutkowska K.: Zachowania konsumentów w kontekście teorii konfliktu niewspółmiernych skal wartości. W: Konsument, Gospodarstwo Domowe, Rynek. AE w Katowicach, Katowice 2007, ss. 78-102.
• [8] Gutkowska K. (Red).: Możliwości rozwoju rynku wołowiny w Polsce w kontekście zachowań konsumentów wobec mięsa – odniesienia międzynarodowe. Wyd. SGGW, Warszawa 2012.
• [9] Gutkowska K., Jeżewska M.: Żywność to nie tylko jedzenie. Gospodarstwo Domowe w kraju i na świecie, 1993, 3, 27-29.
• [10] Gutkowska K., Ozimek I.: Zachowania młodych konsumentów na rynku żywności. Wyd. SGGW, Warszawa 2008.
• [11] Haverstock K., Forgays D.K.: To eat or not to eat. A comparison of current and former animal product limiters. Appetite, 2012, 58, 1030-1036.
• [12] Hersleth M., Næs T., Rødbotten M., Lind V., Monteleone E.: Lamb meat — Importance of origin and grazing system for Italian and Norwegian consumers. Meat Sci, 2012, 90, 899-907.
• [13] Jeżewska-Zychowicz M., Kowalczuk I.: Uwarunkowania innowacyjności polskich konsumentów. Handel Wewnętrzny, 2009, 3, 34-45.
• [14] Kowalczuk I.: Innowacyjność żywności w opinii konsumentów i producentów. Rozprawy i monografie. Wyd. SGGW, Warszawa 2011.
• [15] Kowalczuk I., Gutkowska K., Sajdakowska M., Żakowska-Biemans S., Kozłowska A., Olewnik- Mikołajewska A.: Innowacyjny konsument żywności pochodzenia zwierzęcego. Żywność. Nauka.Technologia. Jakość, 2013, 5 (90), 177-194.
• [16] Lindeman M., Sirelius M.: Food choice ideologies: the modern manifestations of normative and humanist views of the world. Appetite, 2001, 3, 175-184.[17] Mazurek-Łopacińska K.: Zachowania nabywców i ich konsekwencje marketingowe. PWE, Warszawa 2003.
• [18] Mitchell A.: The nine American lifestyles: Who we are and where are we going. Macmillan, New York 1983.
• [19] Nunnally J.C.: Psychometric Theory. McGraw-Hill Book Company, Nowy Jork 1976.
• [20] Prescott J., Young O., O’Neill L., Yau N.J.N., Stevens R.: Motives for food choice: a comparison of consumers from Japan, Taiwan, Malaysia and New Zealand. Food Dual. Prefer., 2002, 13, 489-495.
• [21] Riche M.F.: VALS 2’, American Demographics, 1989, 25, July.
• [22] Rogers E.M.: Diffusion of innovations. The Free Press, New York 1995.
• [23] Rousseeuw P.J.: Silhouettes A: Graphical Aid to the Interpretation and Validation of Cluster Analysis. Comput Appl Math, 1987, 20, 53-65.
• [24] Steptoe A., Pollard T.M., Wardle J.: Development of a measure of the motives underlying the selection of food: the Food Choice Questionnaire. Appetite, 1995, 25, 267-284.
• [25] Walkowiak M.: Zachowania konsumentów na rynku mięsa i przetworów mięsnych oraz wynikające z nich rekomendacje dla producentów i handlowców. Praca doktorska. SGGW Wydz. Nauk o ŻywieniuCzłowieka i Konsumpcji. Warszawa 2007.

Uwagi

Rekord w opracowaniu

Identyfikatory

DOI

10.15193/ZNTJ/2014/96/085-100