PL
W pracy przedstawiono wyniki dotyczące oddziaływania niekontrolowanych wysypisk śmieci zlokalizowanych na glebach piaszczystych województwa kujawsko- -pomorskiego na zawartość rozpuszczalnych form fosforu i wybranych metali ciężkich (Zn, Cu, Ni i Cr) oznaczonych w wyciągu 0,01 M CaCl2. Stwierdzono, że nielegalne składowanie odpadów przyczyniło się do wzrostu pH badanej gleby oraz miało wpływ na zawartości form aktywnych niklu, chromu i cynku. W poziomach powierzchniowych gleb znajdujących się 100 m od wysypisk, bezpośrednio pod warstwą zdeponowanych odpadów odnotowano większe zawartości węgla, fosforu i miedzi. Odpady składowane na obszarze badanych wysypisk nie wpłynęły znacząco na zanieczyszczenie gleb metalami ciężkimi. Przeprowadzona analiza wariancji wykazała istotny wpływ badanych czynników (obiekty oraz głębokość pobierania prób) na zmiany zawartości Corg, P, Zn, Cu, Cr oraz Ni. Bardzo duże wartości współczynników zmienności (CV%) badanych parametrów wykazały dużą niejednorodność uzyskanych wyników. Zawartość oznaczonych metali ciężkich układa się w następującym szeregu: Cr > Zn > Ni > Cu.
EN
The paper presents the results on the effect of uncontrolled garbage damps located on sandy soils of the Kujawy and Pomorze Province on the content of phosphorus and selected heavy metals (Zn, Cu, Ni and Cr) assayed in the extract of 0.01 M CaCl2. It was found that illegal damping resulted in the changes in the physicochemical properties of the soils analysed. In the soil surface horizons waste 100 m distance from the waste dump there were higher contents of organic carbon, phosphorus and cooper. The waste stored in the area of the damps investigated did not show a considerable effect on the contamination of soils with heavy metals and their content was connected with the biogeochemical cycle in nature. The analysis of variance showed a signifi cant effect of the factors studied (objects and soil sampling depth) on the changes in the content of Corg, P, Zn, Cu, Cr as well as Ni. High values of the coeffi cients of variation (CV%) of the parameters showed a high heterogeneity of the results. With the factors applied the content of the heavy metals assayed comes in a following series: Cr > Zn > Ni > Cu.