Chemiczna ochrona łubinu a jakość plonu nasion. Część I. Herbicydy stosowane w ochronie łubinu a jakość plonu nasion

• Autorzy: Adomas B. , Piotrowicz-Cieslak A.I.

Warianty tytułu

EN

Chemical protection and the quality of lupin seed yield. Part I. Herbicides applied in lupin protection and the quality of seed yield

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono wyniki doświadczeń polowych i laboratoryjnych prowadzonych w latach 1991-1999, na terenie Zakładu Dydaktyczno-Doświadczalnego w Tomaszkowie koło Olsztyna Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego. Celem badań było określenie wpływu zastosowanych herbicydów w uprawie łubinu wąskolistnego odmiany Emir oraz łubinu żółtego odmian: Amulet, Juno i Manru na niektóre cechy jakościowe nasion. Herbicydy: Bladex 50 WP, Stomp 330 EC oraz Stomp 400 SC i Topogard 50WP stosowano po siewie nasion łubinu. Ocena statystyczna wyników nie wykazała wpływu stosowanych herbicydów na kształtowanie zawartości białka ogólnego, oligosacharydów, makroskładników, a także udziału kwasów tłuszczowych w oleju z nasion testowanych obu gatunków łubinu. W nasionach badanych odmian łubinu wąskolistnego i żółtego nie stwierdzono pozostałości substancji aktywnych stosowanych herbicydów. Uzyskane wyniki wskazują, że chemiczne środki ochrony roślin stosowane zgodnie z Dobrą Praktyką w Ochronie Roślin nie skażają uzyskanego plonu, a tym samym, są bezpieczne z punktu widzenia toksykologicznego.

EN

Field and laboratory experiments were conducted in years 1991-1999 at Tomaszkowo, near Olsztyn (Poland). The study determined the influence of selected herbicides used during cultivation of narrow-leafed lupin, cv. Emir and yellow lupin, cvs. Amulet, Juno and Manru, on the quality of seeds. The herbicides: Bladex 50 WP, Stomp 330 EC, Stomp 400 SC and Topogard 50WP were applied after sowing of lupin seeds. Statistical analysis of the results revealed that applied herbicides did not affect the contents of total protein, oligosaccharides, macroelements in seeds as well as the fatty acids in oil from tested cultivars of both lupin species cultivars. Residues of active substances of applied herbicides were not detected in yellow and narrow-leafed lupin seeds. Obtained results showed that chemical plant protection preparations applied in accordance with Good Plant Protection Practice do not contaminate the yield and thus are toxicologically safe.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2007
• Tom: 522
• Opis fizyczny: s.87-98,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Adomas B.

• Katedra Ochrony Powietrza i Toksykologii Środowiska, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, ul. Prawocheńskiego 17, 10-722 Olsztyn

autor

Piotrowicz-Cieslak A.I.

• Katedra Fizjologii i Biotechnologii Roślin, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, Olsztyn

Bibliografia

• ADOMAS B. 2003. Plon i jakość nasion rzepaku jarego (Brassica napus var. oleifera f. annua), łubinu żółtego (Lupinus luteus L.) oraz łubinu wąskolistnego (Lupinus angustifolius L.) w zależności od stosowanych środków ochrony roślin. Rozpr. i Monogr. Wyd. UWM w Olsztynie 75: 85 ss.
• ADOMAS B., PIOTROWICZ-CIEŚLAK A.I., KOWALIK K. 2005. Wartość biologiczna białka nasion łubinu. Post. Nauk Rol. 5: 55-63.
• BEULKE S., DUBUS I.G., BROWN C.D., GOTTESBUREN B. 2000. Simulation of pesticide persistence in the field on the basis of laboratory data - A review. J. Environmental Quality 29: 1371-1379.
• CZUBA R., MAZUR T. 1988. Wpływ nawożenia na jakość plonów. PWN, Warszawa. 13-350.
• DEVINE M.D., HALL L.M. 1990. Implications of sucrose transport mechnisms for the translocation of herbicides. Weed Science 38: 299-304.
• DUKE S.O. 1988. Glyphoate, w: Herbicide chemistry, degradation and mode of action. Kearney P.C., Kaufman D.D. (red.). Marcel Dekker, Inc., New York 3:1-70.
• DUNCAN D.B. 1955. Multiple range and multiple F test. Biometrics 11: 1–42.
• FRIESKE S. 1971. Zmiany zawartości azotu i składników mineralnych traktowanych simazyną. Biul. Inst. Ochr. Rośl. 2(48): 19-31.
• GEIGER D.R., BESTMAN H.D. 1990. Self-limitation of herbicide mobility by phytotoxic action. Weed Science 38: 324-329.
• GÓRECKI R.J., PIOTROWICZ-CIELAK A.I., OBENDORF R.L. 1997. Soluble sugars and flatulence – producing oligosaccharides in maturing yellow lupin (Lupinus luteus L.) seeds. Seeds Sci. Res. 5: 185-193.
• GRZESIUK S., GÓRECKI J.R. 1994. Fizjologia plonów. Wprowadzenie do przechowalnictwa. Wyd. ART, Olsztyn: 374 ss.
• GUSOWSKI B. 2004. Ocena ryzyka zagrożenia zdrowia ludzi pozostałościami środków ochrony roślin w płodach rolnych. Prog. Plant Protection/Post. Ochr. Roślin 44(1): 72-77.
• HILL G.D. 1977. The composition and nutritive value of lupin seed. Nutr. Abstr. Rev. 47(8): 511-529.
• IMENEZ M.D., CUBERO J.I., HARO A. 1991. Genetic and environmental variability in protein, oil and fatty acid composition in high alkaloid white lupin (Lupinus albus). J. Sci. Food. Agric. 1: 27-35.
• LAMPART-SZCZAPA E. 1993. Białko łubinowe w żywieniu człowieka, w: Łubin w gospodarce i żywieniu człowieka. PTŁ, Poznań: 53-69.
• LATYPOVA R.M. 1982. Effect of linuron on the content of available aminoacids in the plants of yellow lupin. Proc. III Union Workshop UNESCO Programme „Man and Biosphere”: 71-76.
• LATYPOVA R.M., VAGINA N.S. 1973. The inter-relation of yellow lupin and nodular bacteria with chemical weed control. Trudy Belarus. Sel. Akad. 115: 128-133.
• LEHMANN K., TURKOWSKI W., FRIESKE S. 1971. Zmiany zawartości azotu i składników mineralnych roślin traktowanych Gesatopem 50 (simazina 50%). Biul. Inst. Ochr. Rośl. 50: 149-165.
• LOCKE M.A., REDDY K.N., ZABLOTOWICZ R.M. 2002. Weed management in conservation crop production systems. Weed Biol. 2: 123-132.
• MIRONENKO A.V., KHODORTSOV I.R. 1978. The influence of herbicides on the productivity and quality of fodder lupin. Khimiya Sel. 16(7): 46-47.
• MURAWA D., ADOMAS B. 1992. Reakcja łubinu wąskolistnego na herbicydy i ich wpływ na wartość biologiczną nasion. Materiały XXXII Sesji Nauk. Inst. Ochr. Rośl. 2: 134-139.
• NORMA EPPO NR PP 1/76(2). Ocena skuteczności herbicydów. Chwasty występujące w uprawach roślin strączkowych paszowych.
• NORMA EPPO NR PP 1/242(1). Ocena skuteczności środków ochrony roślin. Badania skażenia smaku i zapachu produktów roślinnych.
• NORMA EPPO NR PP 1/243. Ocena skuteczności środków ochrony roślin. Wpływ środków ochrony roślin na procesy przetwarzania.
• NOWOSIELSKI O. 1974. Metody oznaczania potrzeb nawozowych. PWRiL, Warszawa: 720 ss.
• PASTUSZEWSKA B. 1985. Czynniki wpływające na wartość pokarmową bobiku, grochu i łubinu dla zwierząt nieprzeżuwających. Rozprawa habilitacyjna, PAN:140 ss.
• PASTUSZEWSKA B. 1993. Łubin w żywieniu zwierząt, w: Łubin w gospodarce i życiu człowieka. PTŁ, Poznań: 71-79.
• PAYNE W.A., CHEN C., BALL D.A. 2004. Agronomic potential of narrow-leafed and white lupins in the inland Pacific Northwes. Agron. J. 96: 1501-1508.
• PIOTROWICZ-CIEŚLAK A.I. 2005a. Composition of seed soluble carbohydrates and ultrastructural diversity of testa in lupins from the Mediterranean Region. Acta Societatis Botanicorum Poloniae 74(4): 281-286.
• PIOTROWICZ-CIEŚLAK A.I. 2005b. Rola fizjologiczna i przemiany metaboliczne węglowodanów rozpuszczalnych w nasionach łubinu (Lupinus sp.). Post. Nauk Rol. 4: 103-116.
• POLSKA NORMA PN-75/A-04018. Oznaczanie azotu metodą Kjeldahla i przeliczanie na białko.
• PRUSZYŃSKI S. 2003. Ewolucja myśli i strategii działania w zakresie rozwoju roślin: wczoraj, dziś i jutro. Środki ochrony roślin w Polsce – obrót i stosowanie zgodnie z zasadami dobrej praktyki ochrony roślin. Wyd. IMUZ, Zeszyty Edukacyjne 9: 9-23.
• QUIGLEY P.E. 1980. Simazine, a potential growth regulator. Proc. Aust. Agronomy. Conf. Pathways to Productivity: 226.
• ROZPORZĄDZENIE 2003. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 4 sierpnia 2004 r. w sprawie badań skuteczności działania środka ochrony roślin. Dz.U. z 2004 r. nr 183, poz. 1890.
• RÓŻAŃSKI L. 1992. Przemiany pestycydów w organizmach żywych i środowisku. PWRiL, Warszawa: 275 ss.
• RUTHERFORD A.W., KRIEGER-LISZKAY A. 2001. Herbicide-induced oxidative stress in photosystem II. Trends in Biochemical Science 26: 648-653.
• SADŁO S. 2001. Dietary intake of pesticide residues by Polish consumers during 2001. J. Plant Protection Res. 43(1): 25-32.
• SADOWSKI J., KUCHARSKI M., ROLA H. 2001. Pozostałości herbicydów w środowisku glebowo-wodnym. Biul. Nauk. UWM w Olsztynie 12: 23-32.
• USTAWA 2003. Ustawa z dnia 18 grudnia 2003 roku o ochronie roślin. Dz.U. z 2004, nr 11, poz. 94.
• VLASENOK L.J., LATYPOVA R.M., TARASENKO L.G., KHODASEVICH E.V., SHEKUNOWA M.G., YUDAEVA M.J. 1990. Effect of herbicides on photosynthetic apparatus in various lupin species. Fiziologiya Rast. 37(2): 226-232.
• WENGER K., BIGLER L., SUTER M. J.-F., SCHÖNENBERGER R., GUPTA S. K., SCHULIN R. 2005. Effect of corn root exudates on the degradation of atrazine and its chlorinated metabolites in s/ils. J. Environ. Qual. 34: 2187-2196.
• ZADERNOWSKI R., NOWAK H., LOSSOW B., PIERZYNOWSKA-KORNIAK G. 1989. Szybka metoda przygotowania prób nasion oleistych do oznaczania kwasów tłuszczowych metodą GLC. Tłusz. Jad. 27(4): 31-36.

Uwagi

PL