Ponowne odkrycie Somatochlora alpestris (Selys, 1840) i nowe stanowisko S. arctica (Zetterstedt, 1840) w Kotlinie Nowotarsko-Orawskiej (Odonata: Corduliidae)

• Autorzy: Buczynski P. , Cichocki W. , Rozwalka R.

Warianty tytułu

EN

Rediscovery of Somatochlora alpestris (Selys, 1840) and new locality of S. arctica (Zetterstedt, 1840) in the Orawa-Nowy Targ Basin (Odonata: Corduliidae)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

During studies on spiders of high peat bogs in Orawa - Nowy Targ Basin (southern Poland), a few larvae of two Soma- tochlora species were caught in Barber's traps. Larvae were found in traps situated by the edges of peat bogs, in places without isolated water bodies, in patches of damp Sphagnum. Somatochlora alpestris was caught in Puścizna Wielka (49°27'N, 19°46'E, UTM: DV 17) and Baligówka (49°28'N, 19°50'E, DV 18) peat bogs. Both localities are situated at the height of ca. 650 m above sea level. New data confirm the occurrence of the species in peat bogs in the Orawa - Nowy Targ Basin: the last record from 78 years ago was given by Fudakowski (1932). Taking into consideration small effectiveness of Barber's traps in collecting dragonflies, even so scarce material shows that S. alpestris can be present in the area numerously and in many sites, however, this needs to be verified on the field. This species does not react on climatic changes as Aeshna caerulea whose range of occurrence moved from 840 to ca. 1 400 m above sea level. Together with data about good condition of mountain populations of this species it proves the validity of shifting S. alpestris in the Red list of Dragonflies of Poland from EN category to NT. New locality of Somatochlora arctica is a nature reserve „Bór na Czerwonem" (49°27'N, 20°02'E, DV37). This site is important for the protection of this species for its acreage has become even more fragmented in Poland. Our data as well as random literature one (including the record of Coenagrion ornatum) indicate on the great significance of peat bogs of the Orawa - Nowy Targ for dragonfly protection. This area urgently needs to be adequately investigated.

Słowa kluczowe

PL

wazki; Odonata; stanowiska; nowe stanowiska; Somatochlora alpestris; Somatochlora arctica; Corduliidae

• Wydawca: -
• Czasopismo: Odonatrix. Biuletyn Sekcji Odonatologicznej Polskiego Towarzystwa Entomologicznego
• Rocznik: 2010
• Tom: 06
• Numer: 2
• Opis fizyczny: s.42-46,rys.,bibliogr.

Twórcy

autor

Buczynski P.

• Zakład Zoologii, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, ul.Akademicka 19, 20-033 Lublin

autor

Cichocki W.

• Muzeum Tatrzańskie im.Dra Chalubińskiego w Zakopanem, ul.Krupówki 10, 34-500 Zakopane

autor

Rozwalka R.

• Zakład Zoologii, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, ul.Akademicka 19, 20-033 Lublin

Bibliografia

• Bernard R., Buczyński P., Tończyk G., Wendzonka J. 2009. Atlas rozmieszczenia ważek (Odonata) w Polsce - A distribution atlas of dragonflies (Odonata) in Poland. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
• Brockhaus T. 2005. Die Libellenfauna Sachsens. Verlag Natur & Text, Rangsdorf.
• Buczyński P. 1997. Ważki Odonata Poleskiego Parku Narodowego. Parki nar. Rez. Przyr., 16(2): 41-62.
• Buczyński P., Tończyk G. 2004. Somatochlora arctica (Zetterstedt, 1840). [w:] Z. Głowaciński, J. Nowacki (red.), Polska czerwona księga zwierząt. Bezkręgowce. Instytut Ochrony Przyrody PAN, Akademia Rolnicza im. Augusta Cieszkowskiego, Kraków - Poznań: 59-60.
• Da Costa J.M. 2010. New data of the Odonata order in the Narew National Park. Odonatrix, 6(2): 33-36.
• Dolný A., Bárta D., Waldhauser M., Holuša O., Hanel L. 2007. Vážky Ćeské republiky. Ekologie, ochrana a rozšiřeni. Český svaz ochránců přírody, Vlašim.
• Fudakowski J. 1930. Fauna ważek (Odonata) Tatr polskich. Spraw. Kom. fizj. PAU, 64: 87-174.
• Fudakowski J. 1932. Neue Beiträge zur Odonaten- Fauna Polens. Fragm. faun. Mus. zool. Pol., 1(15): 389-401.
• Łajczak A. 2002. Antropogeniczna degradacja torfowisk orawsko-podhalańskich. Czas. geogr. 1-2: 27-61.
• Mielewczyk S. 1969. Larwy ważek (Odonata) niektórych torfowisk sfagnowych Polski. Pol. Pismo ent., 39(1): 17-81.
• Mielewczyk S. 2004. Somatochlora alpestris (Se- lys, 1840). Miedziopierś alpejska, [w:]
• Z. Głowaciński, J. Nowacki (red.), Polska czerwona księga zwierząt. Bezkręgowce. Instytut Ochrony Przyrody PAN, Akademia Rolnicza im. Augusta Cieszkowskiego, Kraków - Poznań: 57-59.
• Nunner A., Stadelmann H. 1998. Alpen-Smaragd- libelle. Somatochlora alpestris (Selys, 1840). [w:] K. Kuhn, K. Burbach (red.), Libellen in Bayern. Verlag Eugen Ulmer, Stuttgart (Hohenheim): 150-151.
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 28 września 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących zwierząt objętych ochroną. Dz. U. 220 poz. 2237.
• Šácha D. 2006. Výsledky mapovania vážok (Odonata) Liptovských a Spišských pohorí v rokoch 2000-2004. Folia faun. Slovaca, 11(8): 43^18.
• Sternberg K. 2000. Somatochlora alpestris (Selys, 1840). Alpen-Smaragdlibelle, [w:] K. Sternberg, R. Buchwald (red.), Die Libellen Baden-Württembergs. Band 2. Großlibellen (Anisoptera), Literatur. Verlag Eugen Ulmer, Stuttgart (Hohenheim): 236-250.
• Straka V. 1990. Vážky (Odonata) Slovenska. Zbor. Slov. nár. Múz. Prír. Vedy, 36: 121-147.
• Wildermuth H. 2008. Die Falkenlibellen Europas (Corduliidae). Die Libellen Europas Bd. 5, Die Neue Brehm-Bücherei Bd. 653. Westarp Wissenschaften, Hohenwarsleben.