Stopień zakwaszenia gleby oraz zawartość przyswajalnych form cynku i miedzi jako efekt 35-letniego nawożenia azotem i potasem

• Autorzy: Murawska B. , Spychaj-Fabisiak E.

Warianty tytułu

EN

Degree of soil acidity and the content of available forms of zinc and copper as an effect of 35-year nitrogen and potassium fertilisation

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem pracy było określenie, w jakim stopniu wieloletnie nawożenie azotowo-potasowe wpływało na kształtowanie wskaźników zakwaszenia oraz zawartości cynku i miedzi w glebie lekkiej. Badania prowadzono na podstawie 35-letnich, statycznych doświadczeń polowych zloka¬lizowanych na terenie Stacji Badawczej UTP w Wierzchucinku, założonych w 1974 r. na glebie płowej. W badaniach nie stosowano nawożenia naturalnego czy wapnowania. Następczym skut¬kiem używania przez 35 lat wysokich dawek azotu i potasu oraz uprawiania roślin w płodozmianie pastewno-przemysłowym była zmiana odczynu gleby z lekko kwaśnego na kwaśny lub bardzo kwaśny. Zastosowanie nawożenia azotem i potasem istotnie determinowało wartości kwasowości hydrolitycznej oraz zawartości cynku i miedzi w badanej glebie. Średnio najwyższe wartości ba¬danych parametrów stwierdzono przy stosowaniu azotu w dawce 250 kgN-ha"hrok4 niezależnie od dawki potasu. Niezależnie od nawożenia azotem najwyższą wartość Hh wykazano, stosując 105 kg K-ha^-rok-1, natomiast najwięcej cynku rozpuszczalnego przy najniższej dawce tego makro- składnika, a miedzi wówczas, gdy potasu nie stosowano.

EN

The aim of the present research was to determine whether, and to what extent, a long-term nitro¬gen and potassium fertilisation affected the acidity and the content of zinc and copper in light soil. The research was carried out based on 35-year long-term field experiments located at the Experi¬ment Station of the University of Technology and Life Sciences at Wierzchucinek, set up in 1974 on Luvisol. The experiments involved neither natural fertilisation nor liming. The 35-year application of high nitrogen and potassium doses and fodder-industrial crop rotation resulted in an after-effect, namely a change in the soil reaction from slightly acid to the category of acid and very acid soils. The nitrogen and potassium fertilisation applied significantly determined the values of hydrolytic acidity and the content of zinc and copper in the soil researched. The average highest values of the parameters were observed after the application of nitrogen at the dose of 250 kgN-ha'^year1 irrespective of the potassium dose. Following the use of potassium, on the other hand, irrespective of the nitrogen dose, the highest contents were reported after the application of potassium at the dose of: 105 kgKha'^year1 (Hh), 53 kg K-ha^-year4 (Zn) and for the treatment where no potassium was involved (Cu).

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Rolnictwo
• Rocznik: 2010
• Tom: 97
• Opis fizyczny: s.85-96,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Murawska B.

• Katedra Chemii Rolnej, Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy, Bydgoszcz

autor

Spychaj-Fabisiak E.

Bibliografia

• Anonim, 1985. Metody oznaczania ruchomych form mikroelementów do rutynowych oznaczeń w stacjach chemiczno-rolniczych. Materiały IUNG, Wrocław, niepublikowane.
• Assami T., Kubata M., Oriksa K., 1995. Distribution of different fraction of cadmium, zinc, lead and copper in inpolluted and polluted soils. Water Air Soil Pollution, 83, 187-194.
• Bednarek W., Lipiński W., 1997. Kadm i nikiel w glebie przy zróżnicowanym nawożeniu mineralnym. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 448, 35-40.
• Czekała J., 2002. Wpływ zmianowań roślin, deszczowania i nawożenia azotem na zawartość cynku rozpuszczalnego w poziomie próchnicznym gleby. Zesz. Nauk PAN „Człowiek i Środowisko", 33, 367-372.
• Czekała J., 2004. Wpływ czynników agrotechnicznych na zawartość miedzi rozpuszczalnej w poziomie próchniczym gleby. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 502, 35-42.
• Czuba R., 2000. Mikroelementy we współczesnych systemach nawożenia. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 471, 161-170.
• Domska D., Bobrzecka D., Wojtkowiak K., 1998. Zmiany w zawartości wybranych składników pokarmowych w glebach w zależności od ich odczynu. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 456, 525-529.
• Domagała-Świątkiewicz I., Sady W., 2001. Jak ograniczyć nadmierną akumulację metali ciężkich w warzywach? Owoce - Warzywa - Kwiaty, (15), 27-28.
• Filipek T., Badora A., 1999. Oddziaływanie nawożenia na kwasowość gleby, Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 349, 81-88.
• Filipek T., 2003. Przyrodnicze i antropogeniczne przyczyny oraz skutki zakwaszenia gleb. Nawozy i Nawożenie, 3 (8), 5-26.
• Gębski M. 1998. Czynniki glebowe oraz nawozowe wpływające na przyswajanie metali ciężkich przez rośliny. Post. Nauk Rol., 5, 3-16.
• Gładysiak S., Pudełko J., Małecka J., 1991. Wpływ azotu, mikroelementów i nawodnienia na plon ziemniaków oraz skład chemiczny gleby i roślin. Rocz. AR w Poznaniu, CCXXVI, 44-51.
• Gondek K., Kopeć M., 2004. Heavy metal binding by humus in soil of long-term static fertilizer experiment at Czarny Potok. Chem., [in:] Ś. Ekol, 11(7), 561-572.
• Jakubus M., Czekała J., Blechacharczyk A., 1997. Wpływ wieloletniego nawożenia na frakcje mikroelementów w glebie. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 434, 443-448.
• Kabata-Pendias A., 2002. Biochemia cynku. Zesz. Nauk. PAN „Człowiek i Środowisko", 33, 11-18.
• Kabata-Pendias A., Pendias H., 1999. Biogeochemia pierwiastków śladowych. Wyd. II. PWN, Warszawa.
• Kaczor A., Brodowska M.S., 2008. Oddziaływanie emisji ditlenku siarki i tlenków azotu na zakwaszanie gleb Polski. Proceedings of EC Opole Vol. 2, No. 1 2008, 791-798.
• Karczewska A., 2002. Rozpuszczalność miedzi, ołowiu i cynku w glebach zanieczyszczonych w zależności od odczynu i kompleksowania związkami organicznymi. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 482, 269-274.
• Łabętowicz J., Korc M., Szulc W., 1998. Zmiany odporności gleb lekkich na zakwaszenie w zróżnicowanych warunkach nawozowych. Zesz. Probl. Post. Nauk. Rol. 456, 159-164.
• McBride M.B., Sauve S., Henreschot W., 1997. Solubility control of Cu, Zn, Cd and Pb in contaminated soils. European J. of Soil Sci., 48, 337-346.
• Małecka I., Różalski K., 1998. Wpływ następczy nawożenia azotowego i deszczowania na odczyn gleby. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 456, 143-146.
• Mazur T., Wojtas A., Mazur Z., 1998. Porównanie działania nawożenia organicznego z mineralnym na odczyn i kwasowość gleby. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 456, 251-255.
• Mercik S., Stępień W., 2000. Dostępność mikroelementów w doświadczeniach wieloletnich w zależności od nawożenia i odczynu gleby. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln., 471, 395-404.
• Murawska B., Fabisiak-Spychaj E., 2005. Ocena wpływu wieloletniego nawożenia mineralnego na właściwości sorpcyjne gleby lekkiej dla różnych zmianowań. Fragm. Agron., 1, (85), 202-213.
• Murawska B., Spychaj-Fabisiak E., 2006. The Relationship Between Available Zinc Content and Basic Parameters of an Arable Soil, Polish J. Environ. Stud., Vol.15, No. 2a, 436-439.
• Ostrowska A., Gawliński S., Szczubiałka Z., 1991. Metody analizy i oceny właściwości gleb i roślin. Instytut Ochrony Środowiska. Warszawa, 105-107.
• Rabikowska B., Piszcz U., 2004. Wpływ zróżnicowanego nawożenia azotem na wykorzystanie miedzi, manganu i cynku z obornika w czteroletnim zmianowaniu. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 502, 267-275.
• Rocznik Statystyczny GUS, 2009.
• Rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie standardów jakości gleb oraz standardów jakości ziemi, 2002, (Dz. U. Nr 165 poz. 1359).
• Spiak Z., Wall L., 2000. Wpływ nawożenia mineralnego na zawartość cynku w glebach zanie-czyszczonych przez hutę miedzi. Zesz. Probl. Post. Nauk. Rol., 471, 145-152.
• Spychaj-Fabisiak E., Murawska B., Janowiak J. 2003a. Zmiany podstawowych wskaźników zakwaszania gleby i zawartości przyswajalnych form fosforu pod wpływem czynników antropologicznych. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 492, 347-355.
• Spychaj-Fabisiak E., Murawska B., Szulc W., 2003b. Wpływ typu gleby i symulowanego kwaśnego opadu na zakwaszenie profilu glebowego i zawartość glinu wymiennego. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 493, 693-699.
• Strączyński S., 1998. Zmiany odczynu i właściwości sorpcyjnych gleby piaszczystej pod wpływem wieloletniego nawożenia mineralnego. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 456, 165-168.
• Strączyński S., 2002. Ocena zawartości cynku w glebach Polski. Zesz. Nauk. Kom. „Człowiek i Środowisko" PAN, 33, 69-73.
• Terelak H., Lipiński W., 2002. Zawartość cynku w glebie i roślinach uprawnych Lubelszczyzny. Zesz. Nauk. Kom. „Człowiek i Środowisko" PAN, 33, 87-92.
• Terelak H., Motowicka-Terelak T., Stuczyński T., Pietruch C., 2000. Pierwiastki śladowe (Cd, Cu, Ni, Pb, Zn) w glebach użytków rolnych Polski. IUNG, Warszawa, 145-156.

Uwagi

PL