Zawartość fluoru w całodziennych racjach pokarmowych małych dzieci w Polsce

• Autorzy: Jedra M. , Sawilska-Rautenstrauch D. , Gawarska H. , Starski A.

Warianty tytułu

EN

Fluorine content in total diets samples of small children in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem niniejszej pracy było zbadanie zawartości fluoru w dietach dzieci w wieku 1-4 lat, mieszkających w 16 miastach w różnych regionach Polski. Posiłki całodzienne pobierano przez 10 kolejnych dni wiosną i jesienią w domach dziecka. Zawartość fluoru oznaczono metodą potencjometryczną. Analizie poddano 457 całodziennych posiłków. Zawartość fluoru w dietach wahała się od 0,04 do 0,42 mg/kg i wynosiła średnio 0,15±0,07 mg/kg, niezależnie od pory roku. Zaobserwowano, że diety o najwyższym poziomie fluoru częściej niż diety o najniższym poziomie tego pierwiastka, zawierały herbatę, ryby, sałatę, kalafior. Mimo niewielkiej różnicy między maksymalnym (0,32 mg/dm3) i minimalnym (0,09 mg/dm3) poziomem fluoru w wodzie używanej do przygotowywania posiłków w miejscach objętych badaniem, zaobserwowano wprost proporcjonalną zależność między zawartością fluoru w wodzie do picia i posiłkach dzieci. Średnie dzienne spożycie fluoru wynosiło 0,28 mg (zakres 0,10-0,76 mg), mediana 0,25 mg, 90. percentyl 0,47 mg. Średnie pobranie fluoru przez dzieci wynosiło 0,05 mg/ kg m.c./dzień i nie przekraczało wartości określonych w normach żywienia dla ludności Polski.

EN

hThe aim of this study was investigation of the fluorine content in diets of children aged 1 - 4 years, living in 16 cities in different regions of Poland. Whole-day meals were collected for 10 subsequent days in spring and autumn seasons in orphanages. Fluorine contents was determined by potentiometric method. 457 whole day meals were tested. The fluorine contents in the daily diets ranged from 0.04 to 0.42 mg/kg, mean 0.15±0.07 mg kg, regardless of season collection. It was observed that diets with the highest level of fluorine include tea, fish, lettuce and cauliflower more than diets with the lowest levels of this element. There was a directly proportional dependence between fluoride in drinking water and children’s meals, despite of the small difference between the maximum (0.32 mg/dm3) and minimum (0.09 mg/dm3) level of fluorine in water used for cooking in places covered by this survey. The average daily intake of fluorine was 0.28 mg (range 0.10-0.76 mg), median 0.25 mg, 90 percentile 0.47 mg. The average intake fluorine by children was 0.05 mg/kg b.w./day and not exceed the values specified in the standards of nutrition for the Polish population.

Słowa kluczowe

PL

zywienie czlowieka; Polska; dzieci przedszkolne; dieta; calodzienne racje pokarmowe; fluor; zawartosc fluoru; pobranie fluoru

• Wydawca: -
• Czasopismo: Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
• Rocznik: 2011
• Tom: 62
• Numer: 3
• Opis fizyczny: s.275-281,tab.,wykr.,bibliogr.

Twórcy

autor

Jedra M.

• Zakład Badania Żywności i Przedmiotów Użytku, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego - Państwowy Zakład Higieny, ul.Chocimska 24, 00-791 Warszawa

autor

Sawilska-Rautenstrauch D.

• Zakład Badania Żywności i Przedmiotów Użytku, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego - Państwowy Zakład Higieny, ul.Chocimska 24, 00-791 Warszawa

autor

Gawarska H.

• Zakład Badania Żywności i Przedmiotów Użytku, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego - Państwowy Zakład Higieny, ul.Chocimska 24, 00-791 Warszawa

autor

Starski A.

• Zakład Badania Żywności i Przedmiotów Użytku, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego - Państwowy Zakład Higieny, ul.Chocimska 24, 00-791 Warszawa

Bibliografia

• 1. Adamek E., Pawłowska-Góral K., Bober K.: In vitro and in vivo effects of fluoride ions on enzyme activity. Ann. Acad. Med. Stetin 2005, 51, 69-85.
• 2. de Almeida B.S., da Silva Cardoso V.E., Buzalaf M.A.: Fluoride ingestion from toothpaste and diet in 1- to
• 3-year-old Brazilian children. Community Dent Oral Epidemiol. 2007, 35 (1), 53-63. 3. Behrendt A., Oberste V., Wetzel W.E.: Fluoride concentration and pH of iced tea products. Caries Res.2002, 36 (6), 405-410.
• 4. Buzalaf M.A., Pinto C.S., Rodrigues M.H., Levy F.M., Borges A.S., Furlani T.A., da Silva Cardoso V.E.: Availability of fluoride from meal given to kindergarten children in Brazil. Community Dent. Oral Epidemiol. 2006, 34 (2), 87-92.
• 5. Cerklewski F.L.: Fluoride bioavailability – nutritional and clinical aspects. Nutr. Res. 1997, 17, 907-927.
• 6. Czarnowski W., Wrześniowska K., Krechniak J.: Fluoride in drinking water and human urine in nothern and central Poland. Sci.Total Environ. 1996, 191, 177-184.
• 7. Erdal S., Buchanan S.N.: A quantitative look at fluorosis, fluoride exposure and intake in children using a health risk assessment approach. Environmental Health Perspectives, 2005, 113 (1), 111-117.
• 8. European Food Safety Authority. Scientific Committee on Food. Scientific Panel on Dietetic Products, Nutrition and Allergies: Tolerable upper intake levels for vitamins and minerals. EFSA, February 2006.
• 9. Fein N.J., Cerklewski F.L.: Fluoride content of foods made with mechanically separated chicen. J.Agric Food Chem. 2001, 49 (9), 4284-4286.
• 10. Franco A.M., Martignon S., Saldarriaga A., Gonzalez M.C., Arbelaez M.I., Ocampo A., Luna L.M., Martinez- -Mier E.A., Villa A.E.: Total fluoride intake in children aged 22-35 months in four Colombian cities. Community Dent. Oral Epidemiol. 2005, 33 (1), 1-8.
• 11. Guha-Chowdhury N., Drummond B.K., Smillie A.C.: Total fluoride intake in children aged 3 to 4 years – a longitudinal study. J Dent Res. 1996, 75 (7) 1451-1457.
• 12. Heilman J.R., Kiritsy M.C., Levy S.M., Wefel J.S.: Fluoride concentrations of infant foods. J. Am Dent Assoc. 1997, 128 (7), 857-863.
• 13. Hong L., Levy S.M., Warren J.J., Broffitt B., Cavanaugh J.: Fluoride intake levels in relation to fluorosis development in permanent maxillary central incisors and first molars. Cariec Res. 2006, 40 (6), 494-500.
• 14. Jarosz M., Bułhak-Jachymczyk B.: Normy Żywienia Człowieka. Podstawy prewencji otyłości i chorób niezakaźnych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008.
• 15. Jędra M., Urbanek-Karłowska B., Fonberg-Broczek M., Sawilska-Rautenstrauch D., Badowski P.: Fluor biodostępny w mięsie drobiowym oddzielonym mechanicznie i wędlinach drobiowych. Roczn. PZH 2001, 52 (3), 225-230.
• 16. Jędra M., Urbanek-Karłowska B., Fonberg-Broczek M., Sawilska-Rautenstrauch D.,Badowski P.: Fluorine level in early vegetables planted in glass-house. ESNA European Society for New Methods in Agricultural Research XXXII Annual Meeting 10-14 September 2002. Book of Abstracts and Plenary Lectures, 79.
• 17. Jędra M., Urbanek-Karłowska B., Gawarska H., Sawilska-Rautenstrauch D., Badowski P.: Zawartość fluoru w herbatach oraz napojach i koncentratach napojów z ekstraktem herbaty, Bromat. Chem. Toksykol. Suplement, 2003, 41-45.
• 18. Karnicka B., Laskowski J., Zalewski J.: Surowce i przetwory z ryb i innych zwierząt wodnych. Oznaczanie zawartości fluoru. PN-A-86785:1990.
• 19. Krełowska-Kułas M. Zawartość fluoru w mleku krów z terenu województwa miejskiego krakowskiego. Metabolizm Fluoru `88. Polskie Towarzystwo Biochemiczne, Szczecin 1988,117-119.
• 20. Kruggel W.G., Fiels R.A.: Fluoride content of mechanically deboned beef and pork from comercial sources in different geographical areas. J. Food Sci. 1977, 42, 190.
• 21. Martinez-Mier E.A., Soto-Rojas A.E., Urena-Cirret J.L., Stookey G.K., Dunipace A.J.: Fluoride intake from foods, beverages and dentifrice by children in Mexico. Community Dent.Oral Epidemiol. 2003, 31 (3), 221-230.
• 22. Niedźwiecka Z., Palczewska I.: Siatki centylowe do oceny rozwoju somatycznego dzieci i młodzieży. Zakład Rozwoju Dzieci i Młodzieży Instytutu Matki i Dziecka. Warszawa 1999.
• 23. Nohno K., Sakuma S., Koga H., Nishimuta M., Yagi M., Miyazaki H.: Fluoride intake from food and liquid in Japanese children living in two areas with different fluoride concentrations in the water supply. Caries Res. 2006, 40 (6), 487-93.
• 24. Paiva S.M., Lima Y.B., Cury J.A.: Fluoride intake by Brazilian children from two communities with fluoridated water. Community Dent. Oral Epidemiol. 2003, 31 (3), 184-191.
• 25. Pawłowska-Góral K., Kusa Z., Sochacka J., Wardas M.: Zawartość jonów fluorkowych w wybranych warzywach z terenów przemysłowych. Żywienie Człowieka i Metabolizm 2005, XXXII, supl. I., 825-829.
• 26. Schamschula R.G., Un P.S.H., Sugar E., Duppenthaller J.L., Toth K., Barmes D.E.: The fluoride content of selected foods in relation to the fluoride concentration of water. Acta Physiologica Hungarica 1988, 72 (2), 217- 227.
• 27. Schamschula R.G., Un P.S.H., Sugar E., Duppenthaler J.L., Toth T.,.Barmes D.E: Daily fluorideintake from the diet of hungarian children in fluoride deficient and naturally fluoridated areas. Acta Physiologica Hungarica, 1988, 72, 229-235.
• 28. Silva M., Reynolds E.C.: Fluoride content of infant formulae in Australia. Aust. Dent. J. 1996, 41 (1), 37-42.
• 29. Szkoda J., Juszkiewicz T.: Fluor w mleku krowim i kobiecym. Metabolizm Fluoru `88. Polskie Towarzystwo Biochemiczne, Szczecin 1988, 115-117.
• 30. Trautner K., Einwag J.: Factors influencing the bioavailability of fluoride from calcium rich, health-food products and CaF2 in man. Arch. Oral. Biol. 1987, 32, 401-406.
• 31. Trykowski J.: Optymalna fluorowa profilaktyka próchnicy zębów w Polsce. Czas. Stomat., 2005, LVIII (6), 436-449.
• 32. World Health Organization. International Programme on Chemical Safety (IPCS). 2002. Fluorides. Environmental Health Criteria 227, WHO, Geneva.
• 33. Zohouri F.V., Rugg-Gunn A.J.: Sources of dietary fluoride intake in 4-year-old children residing in low, medium and high fluoride areas in Iran. Int. J. Food. Sci. Nutr. 2000, 51 (5), 317-326.