PL
Nanotechnologia jest jedną z najszybciej rozwijających się dziedzin nauki i techniki. Postrzegana jako jedna z najważniejszych technologii przyszłości, może zrewolucjonizować wiele gałęzi przemysłu, w tym także produkcję żywności. Nanocząstki obecne są w otoczeniu człowieka od dawna, lecz techniki ich produkcji i wykorzystania na masową skalę rozwijają się w ostatnich dwóch dekadach. Nanotechnologia jako nauka interdyscyplinarna łączy w sobie wiele domen, takich jak: fizyka, chemia, inżynieria czy biologia, które uzupełniają się wzajemnie zajmując się badaniami oraz kontrolą zjawisk i materiałów w nanoskali, to znaczy takich, których struktury mają przynajmniej jeden wymiar w granicach od 1 do 100 nm. W ostatnich latach nanocząstki znalazły zastosowanie w produktach bezpośrednio związanych z podstawowymi potrzebami człowieka, m.in. w kosmetykach, narzędziach medycznych, materiałach budowlanych i tekstylnych oraz w przemyśle spożywczym. W pierwszej części artykułu przybliżono tematykę nanotechnologii, wyjaśniając jej podstawowe założenia i pojęcia, a także przedstawiono zarys jej historii i główne kierunki wykorzystania.
EN
Nanotechnology is one of the fastest developing branch of science and technology. It is considered as one of the most important technologies of the future, which could revolu- tionize wide range of industries, including food production. Nanoparticles occur naturally in the environment, but techniques of their fabrication and application on a large scale were developed during the last two decades. Nanotechnology is an interdisciplinary science combining in a complementary way many different domains, e.g.: physics, chemistry, engjneering, and biology. The term nanotechnology applies to study and control of phenomena and the matter at the nanoscale, where the struclure has at least one dimension in the range of 1 to 100 nm. Nowadays nanoparticles are used in everyday products, including cosmetics, medical tools, building materials and textiles as well as the food industry. In the first part of the article the subject of nanotechnology is discussed, i.e.: basie concepts and terms are explained as well as, an outline of its history and the main directions of their use are deivered.