Wpływ grubego i drobnego rumoszu roślinnego na hydrodynamikę koryt rzecznych

• Autorzy: Kaluza T. , Radecki-Pawlik A.

Warianty tytułu

EN

Influence of coarse and fine plant debris on river channel hydrodynamics

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy opisano problemy związane z rumoszem drzewnym w ciekach, zarówno grubym, jak i drobnym. W ostatnim czasie obserwujemy na świecie i w Polsce coraz większe zainteresowanie tym tematem. Artykuł ma na celu przybliżenie zagadnienia rumoszu drzewnego oraz drobnego rumoszu roślinnego w odniesieniu do rzek górskich i nizinnych. W pracy przedstawiono również fragmenty terenowych prac badawczych dotyczące zróżnicowania parametrów hydrodynamicznych w rejonie występowania grubego rumoszu drzewnego. Uzyskane wyniki z tychże prac pokazują, że zalegający w korycie rumosz drzewny znacząco wpływa na parametry przepływu w rzece oraz jest przyczyną powstawania żwirowych łach korytowych. Badania, wykonane na odcinku rzeki Warty w okolicach miejscowości Pyzdry, łączą deponowanie rumoszu roślinnego na strukturze krzewów porastających tereny zalewowe ze zmniejszeniem przepustowości koryta wielkiej wody i aktywizacją procesów erozyjnych w obrębie koryta głównego.

EN

Along the paper the problems connected with fine and coarse woody debris in rovers are described. Especially last years many papers appear in Polish and international literature covering that subject. Thus, the paper aims in getting acquainted the reader with the woody debris problems in mountain and lowland rivers. Parallel in the paper two case studies are presented, respectively from mountain and lowland river when some hydrodynamical parameters were measured and analyzed. The obtained results show that woody debris has the influence on changes of the values of hydrodynamics parameters within river channel. Case studies were run on the Warta River (lowland river) and the Raba River (mountain river).

Słowa kluczowe

PL

koryta rzeczne; hydrodynamika; rumosz roslinny; rumosz drzewny; rzeki gorskie; rzeki nizinne; parametry hydrodynamiczne

EN

riverbed; hydrodynamics; plant debris; wooden rubble; mountain river; lowland river; hydrodynamic parameter

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Scientiarum Polonorum. Formatio Circumiectus
• Rocznik: 2014
• Tom: 13
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.67-80,fot.,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Kaluza T.

• Zakład Inżynierii Wodnej, Katedra Inżynierii Wodnej i Sanitarnej, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, ul.Piątkowska 94a, 60-649 Poznań

autor

Radecki-Pawlik A.

• Katedra Inżynierii Wodnej i Geotechniki, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, al.Mickiewicza 24/28, 30-059 Kraków

Bibliografia

• Church M., 1996. Channel morphology and typology. [W:] River flows and channel forms. Red. G. Petts, P. Carlow. Blackwell Science Oxford.
• Kaczka R., 1999. Rola kłód w kształtowaniu systemu fluwialnego i związanych z nim biocenoz (Kamienica, Gorce). [W:] Interdyscyplinarność w badaniach dorzecza. Red. W. Chełmicki, J. Pociask-Karteczka. Instytut Geografii UJ Kraków.
• Laks I., Kałuża Т., 2012. Modelowanie nieustalonych przepływów w rzekach nizinnych na przykładzie Warty. Wyd. Uniwersytetu Przyrodniczego Poznań.
• Radecki-Pawlik А., 2006. Podstawy hydrogeomorfologii cieków górskich dla biologów, ekologów, geografów oraz inżynierów kształtowania i ochrony środowiska (wraz z przykładami oblicze­niowymi). Wyd. UR Kraków.
• Radecki-Pawlik A., Wieczorek M., Plesiński K., 2011. Zróżnicowanie parametrów hydrodynamicz­nych cieku w miejscu zdeponowania grubego rumoszu drzewnego. Acta Sei. Pol., Formatio Circumiectus 10(2), 35-46.
• Teledyne RD Instruments, 2008. Stream Pro ADCP Operation Manuał.
• Wyżga В., 2007. Gruby rumosz drzewny: Depozycja w rzece górskiej, postrzeganie i wykorzysta­nie do rewitalizacji cieków górskich. Rozpr. Hab. IOP PAN Kraków.
• Wyżga В., Zawiejska J., Kaczka R., 2003a. Znaczenie rumoszu drzewnego w ciekach górskich. Aura 11,18-20
• Wyżga В., Zawiejska J., Kaczka R., 2003b. Gruby rumosz drzewny w potokach i rzekach górskich. Wszechświat 104(4-6).