EN
The garden nasturtium (Tropaeolum majus L.) belongs to the family Tropaeolaceae. Native to South America it was brought to Europe in XVI century. It is a plant with numerous healing properties. Medicinal plants such as the garden nasturtium contain trace elements and bioactive compounds which can be easily absorbed by the human body. The flowers and other parts of the garden nasturtium are a good source of micro elements such as potassium, phosphorus, calcium and magnesium, and macro elements, especially of zinc, copper and iron. The essential oil, the extract from the flowers and leaves, and the compounds isolated from these elements have antimicrobial, antifungal, hypotensive, expectorant and anticancer effects. Antioxidant activity of extracts from garden nasturtium is an effect of its high content of compounds such as anthocyanins, polyphenols and vitamin C. Due to its rich phytochemical content and unique elemental composition, the garden nasturtium may be used in the treatment of many diseases for example the illnesses of the respiratory and digestive systems. High content of erucic acid in nasturtium seeds makes it possible to use its oil as treatment in adrenoleukodystrophy. It is also applied in dermatology because it improves the condition of skin and hair. More recently, the flowers of this species have been used as a decorative and edible element of some types of dishes. Aim of the review was to summarize available data concerning garden nasturtium Tropaeolum majus L.
PL
Nasturcja większa (Tropaeolum majus L.) należy do rodziny Tropaeolaceae. Pochodząca z Ameryki Południowej, do Europy została sprowadzona w XVI wieku. Roślina ta znana jest ze swoich licznych właściwości prozdrowotnych. Wykazano, że jest źródłem pierwiastków śladowych i związków bioaktywnych, które mogą być łatwo wchłaniane przez organizm człowieka. Kwiaty, liście i nasiona zawierają makro- i mikroelementy (potas, fosfor, wapń, magnez, cynk, miedź, żelazo). Olejki eteryczne oraz ekstrakty z kwiatów i liści wykazują właściwości antybakteryjne, przeciwgrzybicze, hipotensyjne, wykrztuśne i przeciwnowotworowe. Właściwości antyoksydacyjne ekstraktów z nasturcji większej wynikają z wysokiej zawartości związków o charakterze przeciwutleniającym- antocyjanów, polifenoli, czy też witaminy C. Ze względu na bogaty skład związków fitochemicznych i wartościowy skład pierwiastkowy roślina ta znalazła zastosowanie w leczeniu wielu dolegliwości, na przykład chorób układu oddechowego i układu pokarmowego. Wysoka zawartość kwasu erukowego w nasionach daje możliwość wykorzystania oleju z nich w adrenoleukodystrofii. Nasturcję większą stosuje się także w dermatologii, ze względu na korzystne odziaływanie na stan skóry i włosów. W ostatnich kilku latach kwiaty nasturcji coraz częściej wykorzystywane są jako dekoracyjny i jednocześnie jadalny dodatek do potraw i napojów. Celem artykułu było zebranie danych dostępnych w piśmiennictwie na temat nasturcji większej (Tropaeolum majus L.).