PL
Wyniki badań oparto na doświadczeniu polowym przeprowadzonym w latach 1993-1995 w Parczewie na glebie o składzie piasku gliniastego lekkiego o kwaśnym odczynie Eksperyment przeprowadzono metodą losowanych podbloków w 3 powtórzeniach. Czynnikami I rzędu były odmiany: Swojecka Czerwona, Kulista Czerwona IHAR, Kulista Biała IHAR; II rzędu - nawożenie azotem w ilości: 0, 50, 100, 150, 200 kg N x ha-1, na tle stałego nawożenia fosforowo-potasowego (120 kg P205 i 180 kg K2O x ha-1) i 250 dt ha-1 obornika. Bulwy sadzono pod koniec kwietnia w rozstawie 62,5 40 cm. W okresie wegetacji wykonywano niezbędne zabiegi pielęgnacyjne. Zbioru części nadziemnych dokonano pod koniec września. W zielonej masie Helianthus tuberosus bezpośrednio po zbiorze oznaczano zawartość manganu i żelaza. Koncentracja żelaza w częściach nadziemnych Helianthus tuberosus była najwyższa w obiektach nawożonych 50 kg N; zaś zawartość manganu ulegała zwiększeniu wraz ze wzrostem nawożenia azotem do 150 kg N ha-1. Badane odmiany różniły się reakcją na nawożenie azotem. Wyższe dawki azotu, w akumulacji manganu w częściach nadziemnych roślin, na ogół lepiej wykorzystały odmiany Kulista Biała IHAR i Swojecka Czerwona, niż Kulista Czerwona IHAR.
EN
The study results were based on a field experiment carried out in 1993-1995 in Parczew on a soil of light loamy sand composition with acidic reaction. Experiment was conducted by means of randomized sub-blocks in 3 repetitions. Three varieties were the 1st order factors (Swojecka Czerwona, Kulista Czerwona IHAR, Kulista Biała IHAR); nitrogenous fertilization (0, 50, 100, 150, 200 kg N ha-1) at the background of the constant phosphorus- potassium fertilization (120 kg P205 and 180 kg K20 ha"1) and 250 dt ha-1 of manure was the 2nd order factor. Tubers were set at the end of April at 62.5 x 40 cm spacing. During the vegetation, the necessary nursery operations were made. The harvest of aboveground parts was done at the end of September. Manganese and iron contents were recorded in a green matter of Helianthus tuberosus directly after its harvest. The iron concentration in aboveground parts of Helianthus tuberosus was the highest in objects fertilized with 50 kg N ha-1, but manganese level was increased along with the nitrogenous fertilization rate increase up to 150 kg N ha-1. Varieties under study varied with the reaction towards the nitrogenous fertilization. Higher nitrogen doses, as regarding to manganese accumulation in above-ground parts of plants, were better utilized by Kulista Biała IHAR and Swojecka Czerwona than Kulista Czerwona IHAR cv., in general.