Zróżnicowanie i rozmieszczenie Spergulo-Veronicetum dillenii (Wójcik 1965) Warcholińska 1981 w Polsce

• Autorzy: Warcholinska A.U.

Warianty tytułu

EN

Differentiation and distribution of Spergulo-Veronicetum dillenii (Wojcik 1965) Warcholinska 1981 in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W prezentowanej pracy przedstawiono charakterystykę zespołu Spergulo-Veronicetum dillenii, występującego na terenie Polski. Zgromadzony materiał z literatury oraz aktualne wyniki badañ własnych posłużyły do analizy jego zróżnicowania i rozmieszczenia. Przedmiotem analizy było w szczególności: bogactwo gatunkowe, struktura, charakter fitosocjologiczny, warunki siedliskowe i rozmieszczenie. Florystyczna odrębność Spergulo-Veronicetum dillenii nie budzi wątpliwości. Zbiorowiska zaliczane do tego zespołu odznaczają się swoistą kombinacją gatunków, wśród których ważną diagnostycznie grupę stanowią gatunki charakterystyczne i wyróżniające, a mianowicie: Spergula morisonii, Veronica dillenii, Teesdalea nudicaulis. Analizowany zespół buduje od 16 do 38 gatunków roślin naczyniowych. Liczba gatunków wyróżnionych niższych jednostek w obrębie Spergulo-Veronicetum dillenii, np. na terenie Wzniesieñ Łódzkich, jest również różna i wynosi dla: postaci typowej 21 gatunków, postaci z Flago minima 18 gatunków oraz postaci z Corynephorus canescens 14 gatunków. Zbiorowiska zaliczane do Spergulo-Veronicetum dillenii są zwykle 1-2 warstwowe. Warstwa dolna jest dobrze rozwinięta.Wyróżnione postacie, a także warianty (typowy i z Spergula arvensis) podane z obszaru Wyżyny Wieluñskiej oraz Wyżyny Częstochowskiej, są wyrazem zmienności lokalno-siedliskowej Spergulo-Veronicetum dillenii . Zasadniczymi czynnikami powodującymi lokalne zróżnicowanie tego zespołu są warunki troficzne i antropopresja. W zależności od przyjętego systemu klasyfikacyjnego zespół Spergulo-Veronicetum dillenii bywał dotąd zaliczany do trzech klas: Rudero (Ruderali) Secalietea, Secalietea i Stellarietea mediae. Analiza składu gatunkowego oraz warunków siedliskowych wskazuje, że fito- cenozy Spergulo-Veronicetum dillenii przywiązane są przede wszystkim do siedlisk po zbiorowiskach suboceanicznego boru świeżego Leucobryo-Pinetum oraz w mniejszym stopniu do siedlisk po zbiorowiskach subkontynentalnego boru świeżego Peucedano-Pinetum. Największe zagęszczenie stanowisk znajduje się na siedliskach Leucobryo-Pinetum w centralnej części Nizin środkowopolskich (ryc. 1). Brak stanowisk tego zespołu na terenie wielu mezoregionów Polski wskazuje na potrzebę jego dalszych badañ.

EN

The study presents an analysis of the diversity of the Spergulo-Veronicetum dillenii association in Poland. On the basis of reviewed literature data and own contemporary investigation results (Warcholińska, 2004) species richness and community structure of the association are presented. Its phytosociological-syntaxonomical characterization and occurrence conditions are specified. Besides, the distribution and occurrence range of the discussed association are given.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Agrobotanica
• Rocznik: 2006
• Tom: 59
• Numer: 2
• Opis fizyczny: s.291-301,tab.,mapa.,bibliogr.

Twórcy

autor

Warcholinska A.U.

• Zakład Ekologii Roślin i Fitosocjologii, Uniwersytet Łódzki, ul.Banacha 12/16, 90 237 Łódź

Bibliografia

• Andrzejewski R., Baranowski M. (red.)., 1993. Stan środowiska w Polsce. GRID,Warszawa: 1 186.
• Balcerkiewicz S., Górski P., Pawlak G., 1999. Grasses in the segetal communities of Poland. Fragm. Flor. Geobot. 7: 127 147.
• Jackowiak B., Chmiel J., Latowski K., 1990. Zbiorowiska segetalne zbóż ozimych Wielkopolski. Cz. I. Bad. Fizjogr. nad Polską Zach., Ser. B, 40: 107 120.
• Kornaś J., 1972. Zespoły synantropijne. W: Szafer W., Zarzycki K. (red.). Szata roślinna Polski. 1. PWN, Warszawa: 442 465.
• Matuszkiewicz W., 1981. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. PWN, Warszawa: 1 298.
• Matuszkiewicz W., 2001. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. PWN, Warszawa: 1 298.
• Matuszkiewicz W., Faliñski J. B., 1967. Antropogeniczne, nitrofilne zbiorowiska upraw polnych, zrębów, terenów wydeptywanych i ruderalnych. W: Scamoni A. Wstęp do fitosocjologii praktycznej. Pañstw. Wyd. Rol. i Leś., Warszawa: 182 190.
• Matuszkiewicz W., Matuszkiewicz J., 1973. Przegląd fitosocjologiczny zbiorowisk leśnych Polski. Cz. 2. Bory sosnowe. Phytocoenosis, 4 (2): 273 356.
• Mirek Z., Piękoś Mirkowa H., Zając A., Zając M., 2002. Flowering plants and pteridophytes of Poland a checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Kraków: 1 442.
• Passarge H., 1963. Beobachtungen über Pflanzengesellschaften landwirtschaftlichen Nutzflächen in nördlichen Polen. Feddes Repert.140: 27 69.
• Rašomavièius V., 1987. Segetal communities in the Lithuanian SSR (1. Spergulo Veronicetum dillenii, Vicietum angustifoliae hirsutae). Tp. Ak. Lit. CCR, Cep. B, 2(98).
• Rašomavièius V., 1991. Cereal weed communities in Lithuania and Poland: comparative characteristics and syntaxonomic aspects. Veröff. Geobot. Inst. ETH, Stiftung Rübel, Zürich, 106: 53 60.
• Warcholiñska A. U., 1974. Zbiorowiska chwastów segetalnych Równiny Piotrkowskiej i ich współczesne przemiany w związku z intensyfikacją rolnictwa (Mezoregion Niznin Środkowopolskich). Acta Agrobot. 27(2): 95 193.
• Warcholiñska A. U., 1976. Zróżnicowanie zbiorowisk segetalnych jako wyraz warunków siedliskowych i poziomu kultury rolnej wsi Oleśnik (woj. Piotrków Tryb.). Acta Agrobot. 29 (2): 311 372.
• Warcholiñska A. U., 1978. Zbiorowiska chwastów upraw zbóż ozimych wokół zbiornika retencyjnego pod Sulejowem. Acta Univ. Lodz., Zesz. Nauk. Uniw. Łódzkiego, Ser. II, 20: 139 170.
• Warcholiñska A. U., 1981a. Zbiorowiska segetalne zbóż ozimych okolic Sieradza i Zduñskiej Woli. Bad. Fizjogr. nad Polską Zach., Ser. B, 32: 79 114.
• Warcholiñska A. U., 1981b. Typy fitocenoz chwastów zbóż ozimych okolic Łowicza i ich wartość diagnostyczna. Fragm. Flor. Geobot. 27(4): 627 639.
• Warcholiñska A. U., 1982. Zbiorowiska segetalne zbóż ozimych Skierniewic i terenów przyległych. Acta Agrobot. 34 (2): 285 300.
• Warcholiñska A. U., 1988 1990. Przemiany zbiorowisk segetalnych w latach 1977 1983 towarzyszące powstaniu Bełchatowskiego Okręgu Przemysłowego. Acta Agobot. 41 (1): 91 211.
• Warcholiñska A. U., 1990. Klasyfikacja numeryczna zbiorowisk segetalnych Wzniesieñ Łódzkich. Wyd. Uniw. Łódzkiego, Łódź: 1 212.
• Warcholiñska A. U., 1994. Zmiany roślinności segetalnej Równiny Piotrkowskiej w ostatnich 22 latach. Cz. I. Zbiorowiska chwastów upraw zbóż ozimych. Acta Agrobot. 47 (1): 5 36.
• Warcholiñska A. U., 1997a. Flora i roślinność segetalna Bolimowskiego Parku Krajobrazowego. Cz. II. Roślinność segetalna. Acta Agrobot. 50 (1 2): 141 161.
• Warcholiñska A. U., 1997b. Flora i roślinność segetalna Sulejowskiego Parku Krajobrazowego. Cz. II. Roślinność segetalna. Acta Agrobot. 50 (1 2): 181 202.
• Warcholiñska A. U., 1998. Flora i zbiorowiska segetalne terenów rolniczych. W: Kurowski J.K. (red.). Park Krajobrazowy Wzniesieñ Łódzkich. EKO WYNIK, Łódź: 62 70.
• Warcholiñska A. U., 1999. Roślinność synantropijna Bolimowskiego Parku Krajobrazowego. Monogr. Bot. 85: 177 210.
• Warcholiñska A. U., 2002. Roślinność synantropijna. W: Jakubowska Gabara J., Markowski J. (red.). Bolimowski Park Krajobrazowy, Monografia przyrodnicza. Regionalne Centrum Edukacji Ekologicznej, Łódź: 40 47.
• Warcholiñska A. U., 2004 (msc.). Materiały do znajomości zbiorowisk segetalnych Polski. Łódź.
• Warcholiñska A. U., Siciñski J. T., 1991. Zbiorowiska chwastów segetalnych Bełchatowskiego Okręgu Górniczo Energetycznego. Acta Univ. Lodz., Folia bot. 8: 19 46.
• Wika S., 1986. Zagadnienia geobotaniczne środkowej części Wyżyny Krakowsko Wieluñskiej. Uniw. Śląski, Katowice: 1 156.
• Wnuk Z., 1988. Zbiorowiska segetalne Wyżyny Częstochowskiej na tle zbiorowisk segetalnych Polski (streszczenie). Zesz. Nuk. AR im. H. Kołłątaja w Krakowie, Kraków: 1 34.
• Wójcik Z., 1965. Les associations des champs cultivés en Masovie. I ére partie: Les associations messicoles. Ekol. pol., Ser. A, 13(30): 641 682.
• Wójcik Z., 1968. Udział apofitów i antropofitów w zbiorowiskach segetalnych Mazowsza. W: Faliñski J. B. (red.). Synantropizacja szaty roślinnej. I. Neofityzm i apofityzm w szacie roślinnej Polski.
• Mater. Zakł. Fitosoc. Stos. U.W.,25: 109 122, Warszawa Białowieża.
• Wójcik Z., 1976. Les communautes végétales des champs des céréales dans les basses terres et les regions montagneuses de Polonge. Differentiation floristique et regionale. Vecolloque International sur L’Ecologie et la Biologie des Mauraises Herbes, Dijon: 79 93.
• Wójcik Z., 1978. Plant communities of Poland’s cereal fields preliminary results of comparative studies. Acta Bot. Slovaca Acad. Sci. Slovacae, Ser. A, 3: 229 237.
• Wójcik Z. 2000. Zbiorowiska segetalne Pojezierza Suwalskiego. Fragm. Flor. Geobot., Polonica, 7: 167 208.