PL
Celem pracy było określenie wybranych cech okrywy włosowej współczesnych świniarek, utrzymywanych w stadzie realizującym program ochrony zasobów genetycznych tej rasy. Oceniano wydajność, wysadność i grubość wełny. Średnia wydajność wełny świniarek w odroście półrocznym wynosiła 0,8 kg, a wysadność 10,4 cm. W próbkach wełny stwierdzono występowanie czterech typów okrywy włosowej: zespoły włosowe wełny mieszanej dwufrakcyjne, trójfrakcyjne oraz zespoły włosowe wełny typowo jednolitej i jednolitej z pojedynczymi grubszymi włosami. U ponad 60% badanych owiec występowały dwufrakcyjne zespoły włosowe, które składały się z frakcji wewnętrznej, zwanej puchową i zewnętrznej – rdzeniowej. Frakcja puchowa złożona była z krótkich i cienkich włosów o średniej grubości 22,6 mm, zaś średnia grubość włosów frakcji rdzeniowej wynosiła 45,3 mm. Frakcja włosów puchowych stanowiła średnio 78%, zaś frakcja zewnętrzna – 22%. We frakcji tej oprócz włosów rdzeniowych występowały włosy bezrdzeniowe i kempowe. Zespół włosowy składający się z trzech frakcji stwierdzono u 13,3% badanej populacji. Średnia grubość włosów frakcji puchowej kształtowała się na poziomie 20,8 mm, frakcji przejściowej – 34,2 mm, zaś frakcji zewnętrznej – 47,9 mm. Średni udział w kosmku frakcji puchowej stanowił 66%, przejściowej – 9,5%, zaś rdzeniowej – 24,4%. We wszystkich próbkach wełny we frakcji zewnętrznej wystąpiły włosy rdzeniowe i w 75% z nich – włosy kempowe. Typowa wełna jednolita wystąpiła u 6,67% badanych owiec, a jej średnia grubość wynosiła 23,27 mm, zaś średnia grubość wełny jednolitej z pojedynczymi grubszymi włosami, która wystąpiła u 16,67% badanych maciorek, wynosiła 22,42 mm, a średnia grubość pojedynczych grubszych włosów – 41,82 mm. Podsumowując można stwierdzić, że w badanej grupie owiec rasy świniarka przeważały zwierzęta o dwufrakcyjnej okrywie włosowej, o wyrównanych pod względem grubości zespołach włosowych i wysokiej zawartości puchu, co wskazywać może na typ wełny uszlachetnionej.
EN
The aim of the study was to determine selected traits of the coat of modern Świniarka sheep from a flock included in the genetic resources conservation programme for this breed. Four types of hair coat were found: staples with one, two and three fibre types and uniform wool with isolated coarser hairs. Over 60% of the sheep had staples with two fibre types (down and coarse hair). Down hair, consisting of short, fine hairs, had an average thickness of 22.6 mm, while coarse hair was on average 45.3 mm thick. On average, down hair accounted for 78% and coarse hair 22%. The external hair contained medullated and kemp fibres. The staples with three fibre types were found in 4 ewes. The average thickness was 20.8 mm for down hair, 34.2 mm for mid-type hair and 47.9 mm for coarse hair. The average lock of wool consisted of 66% down hair, 9.5% mid-type hair and 24.4% coarse hair. Medullated hair was found in all wool samples in the external fraction, and kemp hair in three samples. Uniform wool was found in 5 ewes and its thickness averaged 23.27 mm. It was concluded that in terms of wool quality, Świniarka sheep raised in Chorzelów represent an improved type that differs from the primitive Świniarka sheep. The staples did not differ substantially in terms of fibre thickness, while the high down content is indicative of improved wool.