Wybrane aspekty badania glebowej materii organicznej

• Autorzy: Kalisz B. , Lachacz A.

Warianty tytułu

EN

Selected aspects of studies on soil organic matter

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przemiany związków organicznych w glebach zależą głównie od roślinności, działalności mikroorganizmów, warunków wilgotnościowych, tlenowych i termicznych prowadząc do powstania prostych związków organicznych, nieorganicznych oraz humusowych. Glebowe związki organiczne można podzielić na fizycznie niezwiązane z mineralną częścią gleby i te związane oraz na frakcję labilną i inertną. Niezwiązana materia organiczna składa się z resztek roślinnych, zwierzęcych, mikroorganizmów, pyłków roślin, nasion, węgli drzewnych i obejmuje dwie frakcje materii organicznej, tzw. cząsteczkową materię organiczną i frakcję lekką. Cząstkową materię organiczną oznacza się poprzez przesiewanie zdyspergowanej gleby przez sito o średnicy oczek 0,50 µm. Natomiast lekką frakcję materii organicznej wydziela się w cieczach ciężkich. Labilny węgiel organiczny jest rozpuszczalny w wodzie i roztworach słabych soli. Labilne związki węgla organicznego, szczególnie rozpuszczalne w gorącej wodzie korespondują z zawartością mikroorganizmów i stanowią dobrą i prostą metodę oznaczania przybliżonej biomasy mikroorganizmów bez potrzeby stosowania metod fumigacyjnych. Zawartość poszczególnych frakcji węgla organicznego w badanych utworach uszeregowano następująco: HWC

EN

Transformations of organic compounds in soils depend mainly on vegetation, microbial activity, moisture conditions, oxygen availability and temperature, leading to the formation of simple organic, inorganic and humus compounds. Soil organic compounds can be divided into physically uncomplexed organic carbon, carbon bound to the mineral fraction, labile and inert carbon fractions. Uncomplexed organic carbon consists of plant residues, microorganisms, pollen, seeds and charcoals. It comprises two fractions: particulate organic carbon and light fraction of carbon. The amount of particulate organic carbon can be determined by sieving a dispersed soil through a sieve with openings of 0.50 µm diameter, light fraction of organic carbon is separated in heavy solutions, whereas labile organic carbon is soluble in water and weak saline solutions. Labile organic carbon compounds, particularly hot water-extractable carbon, correspond with the content of microorganisms and provide a good and simple method for determining the estimated biomass of microorganisms. The amount of studied organic carbon fractions may be ordered as follows: HWC

Słowa kluczowe

PL

gleby; materia organiczna; gleby organiczne; frakcje labilne; frakcje wegla; wegiel ekstrahowany goraca woda; materia organiczna czastkowa

EN

soil; organic matter; organic soil; labile fraction; carbon fraction; extracted carbon; hot water

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2011
• Tom: 567
• Opis fizyczny: s.117-126,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Kalisz B.

• Katedra Gleboznawstwa i Ochrony Gleb, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, pl.Łódzki 3, 10-727 Olsztyn

autor

Lachacz A.

• Katedra Gleboznawstwa i Ochrony Gleb, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, pl.Łódzki 3, 10-727 Olsztyn

Bibliografia

• Balicka N., Sochacka Z. 1959. Biological activity in light soils. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 21: 257-265.
• Cambardella C.A., Elliott E.T. 1992. Particulate soil organic-matter changes across a grassland cultivation sequence. Soil Sci. Soc. Am. J. 56: 777-783.
• Chander K., Joergensen R.G. 2002. Decomposition of 14C labelled glucose in a Pb-contaminated soil remediated with synthetic zeolite and other amendments. Soil Biol. Biochem. 34: 643-469.
• Clark J.M., Chapman P.J., Adamson J.K., Ane S.L. 2005. Influence of drought-induced acidification on the mobility of dissolved organic carbon in peat soils. Glob. Change Biol. 11: 791-809.
• Emmerling C., Liebner C., Haubold-Rosar M., Katzur J., Schroder D. 2000. Impact of application of organic west materials on microbial and enzyme activities of nine soil in the lusation coal mining region. Plant and Soil 220: 129-138.
• Ghani A., Dexter M., Perrott K.W. 2002. Hot water carbon as an integrated indicator of soil quality. 17th WCSS in Thailand, Symposium no. 32: 1650-1-1650-6.
• Gonet S.S. 1997. Habitat and anthropogenic factors determining status of soil organic matter. Humic Substances in the Environment 1: 17-24.
• Gonet S.S., Debska B. 2006. Dissolved organic carbon and dissolved nitrogen in soil under different fertilization treatments. Plant Soil Environ. 52(2): 55-63.
• Gonet S.S., Debska B., Dziamski A., Banach-Szott M., Zaujec A., Szombathova N. 2009. Properties of organic matter in Haplic Luvisol under arable, meadow and forest management. Pol. J. Soil Sci. 40(2): 139-148.
• Gregorich E.G., Beare M.H., McKim U.F., Skjemstad J.O. 2006. Chemical and biological characteristics of physically uncomplexed organic matter. Soil Sci. Soc. Am. J. 70: 975-985.
• Gregorich E.G., Janzen H.H. 1996. Storage of soil carbon in the light fraction and macroorganic matter, w: Structure and organic matter storage in agricultural soils Carter M.R., Stewart B.A. (red.). Lewis Publ., CRC Press, Boca Raton, FL: 167-190.
• Houba V.J.G., Temminghoff E.J.M., Gaikhorst G.A., van Vark W. 2000. Soil analysis procedure using 0.01M calcium chloride as extraction reagent. Commun. Soil Sci. Plant Anal. 31: 1299-1396.
• Ilnicki P., Zeitz J. 2003. Irreversible loss of organic soil functions after reclamation, w: Organic soils and peat materials for sustainable agriculture Parent L-E., Ilnicki P. (red.). CRC Press: 15-32.
• ISO 14235. 1998. Soil quality - Determination of organic carbon by sulphochromic oxidation.
• Karczmarek J., Dziadowie H. 1999. Humification process of soil organic matter in various forest stands. Humic Subst. Environ. 1: 27-33.
• Kononowa M. 1968. Substancje organiczne gleby, ich budowa, właściwości i metody badań. PWRiL, Warszawa: 390 ss..
• Łachacz A., Nitkiewicz M., Kalisz B. 2009. Water repellency of post-boggy soils with a various content of organic matter. Biologia, Sec. Botany 64(3): 634-638.
• Magid J., Kjćrgaard C. 2001. Recovering decomposing plant residues from the particulate soil organic matter fraction: size versus density separation. Biol. Fertil. Soils 33: 252-257.
• Olk D.C., Gregorich E.G. 2006. Overview of the Symposium Proceedings „Meaningful pools in determining soil carbon and nitrogen dynamics”. Soil Sci. Soc. Am. J. 70: 967-974.
• Pansu M., Gautheyrou J. 2006. Handbook of soil analysis. Mineralogical, organic and inorganic methods. Springer-Verlag, Berlin: 993 ss.
• Parton W.J., Schimel D.S., Cole C.V., Ojima D. 1987. Analysis of factors controlling soil organic matter levels in the Great Plains grasslands. Soil Sci. Soc. Am. J. 51: 1173-1179.
• Paul E.A., Collins H.P., Paustian K., Elliott E.T., Frey S., Juma N., Janzen H., Campbell C.A., Zentner R.P., Lafond G.P., Moulin A.P. 2004. Management effects on the dynamics and storage rates of organic matter in long-term crop rotations. Can. J. Soil Sci. 84: 4-61.
• Sparling G., Vojvodić-Vuković M., Schipper L.A. 1998. Hot-water-soluble C as a simple measure of labile soil organic matter: the relationship with microbial biomass C. Soil Biol. Biochem. 30: 1469-1472.
• van Reeuwijk L.P. (red.). 2002. Procedures for soil analysis. Technical Paper 9. ISRIC, FAO, Wageningen: 112 ss.
• Waksman S.A. 1932. Humus. Williams and Wilkins, Baltimore: 525 ss.
• Xia K., Hundal L., Kumar K., Armbrust K., Cox A.E., Granato T.C. 2010. Occurrence of TCC, TCS, PBDEs, and 4-NP in biosolids and in soil after 33 years of biosolids application. Environ. Toxico. Chem. 29: 597-605.
• Zou X.M., Ruan H.H., Fu Y., Yang X.D., Sha L.Q. 2005. Estimating soil labile organic carbon and potential turnover rates using a sequential fumigation-incubation procedure. Soü Biol. Biochem. 37: 1923-1928.