PL
Prezentowane wyniki pochodzą z badań eksperymentalnych prowadzonych w latach 2005-2006 w Stacji Badawczej w Mochełku Wydziału Rolnictwa i Biotechnologii, należącej do Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego w Bydgoszczy. W doświadczeniu ścisłym, polowym, jednoczynnikowym, w układzie losowanych blokach w 5 powtórzeniach, badano połączony efekt zaprawiania nasion wraz z nawożeniem azotem w dawce 40 kg na ha na zdrowotność, rozwój i plonowanie grochu (Pisum sativum L.) odmiany wąsolistnej Ramrod. Skuteczność zaprawy chemicznej (tiofanat metylowy+tiuram+diazynon) oraz dwóch preparatów biologicznych (Pythium oligandrum i czosnek) stosowanych wraz lub bez azotu zbadano w warunkach kontrolowanego zakażenia gleby dwoma patogenami z rodzaju Fusarium, tj. F. oxysporum f. sp. pisi, i F. solani f. sp. pisi. Stwierdzono, że skuteczniejszą, długotrwałą ochronę przed zgorzelą fuzaryjną zapewniła zaprawa chemiczna, a znacznie korzystniejsze warunki dla rozwoju grochu i wykształcania się jego cech plonotwórczych (liczba strąków na roślinie, masa nasion, obsada roślin) daje zaprawianie nasion wraz ze stosowaniem azotu przed siewem grochu. Plonowanie grochu na poziomie 3,3 Mg z ha zapewniło zarówno zaprawianie chemiczne, jak i Pythium oligandrum tylko po zastosowaniu azotu.
EN
The study was carried out in 2005-2006 at Mochełek Experimental Station, Agriculture and Biotechnology Faculty, University of Technology and Life Sciences in Bydgoszcz. The strict, field trial (designed as one-factor, five times replicated in randomized blocks schedule) was conducted to verify the hypothesis on combined effect of seed dressing and nitrogen fertilization to control pea (Pisum sativum L.) cv. Ramrod with afila gene. The long term efficiency of chemical seed dressing (tiofanat methyl+tiuram+diazinon) against Fusarium root rot disease was higher than biological treatments (based on Pythium oligandrum or extract of garlic) in the soil inoculated with two pathogens belonging to Fusarium genera, e.g. F. oxysporum f. sp. pisi, and F. solani f. sp. pisi. However, the seed dressing and N application at 40 kg per ha preserved the greater productivity of pea that was associated with pea growth improving (number of nodes, weight of seed and plant density) versus seed dressing without N application. Pythium oligandrum and nitrogen application at 40 kg per ha preserved the productiveness of pea (3.3 Mg per ha) similar to that after chemical control.