Porównanie dwóch metod frakcjonowania miedzi w glebach strefy sanitarnej huty miedzi w Głogowie

• Autorzy: Kocialkowski Z.W. , Diatta J.B. , Grzebisz W.

Warianty tytułu

EN

Comparison of two copper fractionation methods in soils of the Glogow copper smelter's sanitary zone

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W niniejszej pracy porównano dwie metody frakcjonowania miedzi: McLaren’a i Crawford’a (metoda A) oraz Zeien’a i Brümmer’a (metoda B). Próbki gleby do niniejszej pracy pochodzą ze strefy sanitarnej huty miedzi w Głogowie. Pobrano je z warstwy 0-20 cm. Całkowita zawartość miedzi w badanych próbkach wynosi od 540 do 1400 mg·kg⁻¹. Poddane analizie gleby wykazują odczyn kwaśny. Zawartość materii organicznej mieściła się także w wąskim przedziale od 8,8 do 9,6 g·kg⁻¹. Pojemność wymienna kationów (T) wynosiła od 38,0 do 53,6 mmol(+)·kg⁻¹. Najwięcej miedzi z frakcji wymiennej ekstrahowała metoda B, natomiast metoda A ekstrahowała więcej miedzi z frakcji związanej z iłem. Wysoka zależność wystąpiła między sumą F₁ + F₂ a całkowitą zawartością miedzi, wynosząca r = 0,95*** dla metody B oraz r = 0,96*** w przypadku metody A. Obliczone współczynniki RTE wskazują na zróżnicowaną zawartość miedzi w „podglebiu”. Generalnie wynika z nich, że miedź nie uległa znacznemu przemieszczaniu do głębszych warstw.

EN

Two copper fractionation methods were compared in the current work: Zeien and Brümmer versus McLaren and Crawford methods. Soil samples were taken from a 0-20 cm depth at the sanitary zone in the vicinity of the Głogów copper smelter. Total copper contents ranged from 540 to 1400 mg·kg⁻¹ soil. Soils under investigation were mostly acidic (pH varying within 4.55-4.85) at organic matter content ranging from 8.8 to 9.6 g·kg⁻¹. The cation exchangeable capacity (CEC) was relatively low and varied from 38.0 do 53.6 mmol(+)·kg⁻¹. The zeien and Brümmer’s method extracted more exchangeable copper whereas the McLaren and Crawford’s method extracted more copper bound with clay. Strong relationship (r = 0.95***) was obtained between the sum F₁ + F₂ and total copper content for Zeien and Brümmer’s method. In the case of McLaren and Crawford’s method the correlation coefficient was r = 0.96***. Relative topsoil enhancement indices (RTE) showed differentiated copper contents in the subsoil. On the basis of these indices it may be concluded that copper did not strongly migrate downward to lower soil layers.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2000
• Tom: 471
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.103-111,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Kocialkowski Z.W.

• Katedra Chemii Rolnej, Akademia Rolnicza im.A.Cieszkowskiego w Poznaniu, ul.Wojska Polskiego 71F, 60-625 Poznań

autor

Diatta J.B.

• Katedra Chemii Rolnej, Akademia Rolnicza im.A.Cieszkowskiego w Poznaniu, Poznań

autor

Grzebisz W.

• Katedra Chemii Rolnej, Akademia Rolnicza im.A.Cieszkowskiego w Poznaniu, Poznań

Bibliografia

• Anonim 1985. Zalecenia nawozowe. Cz I. Liczby graniczne dla wyceny zawartości w glebach makro i mikroelementów. Praca zbiorowa, IUNG Puławy: 34 ss.
• Anonim 1988. Ochrona środowiska i gospodarka wodna. Rocznik Statystyczny. Opracowania statystyczne, Depart. Roln. i Gosp. Żywn., GUS. Warszawa: 178-185.
• Anonim 1994. Polska Norma. Polski Komitet Normalizacyjny, nr ref. PrPN-ISO 10390 (E), Jakość gleby i oznaczanie pH. Pierwsze wydanie.
• Anonim 1999. Dziennik Ustaw. Nr 72, poz. 813, załącznik Nr 2: 3891.
• Brümmer G.W., Gert J., Herms U. 1986. Heavy metal species, mobility and availability in soils. Z. Pflanzenernaehr. Bodenk. 149: 383-398.
• Colbourn P., Thornton I. 1978. Lead pollution in agricultural soils. J. Soil Sci. 29: 513-526.
• Gupta S.K., Hani H. 1989. Méthode pour la détermination dans les sols les concentrations de métaux lourds disponibles pour les plantes et les microorganismes et vérification dans les zones contaminées. Rapport final COST 681, Nr 2. (FAC).
• Kabata-Pendias A. 1993. Behavioural properties of trace metals in soils. Applied Geochemistry 2: 3-9.
• Kociałkowski W.Z., Ratajczak M.J. 1984. Uproszczona metoda oznaczania kationów wymiennych i kationowej pojemności wymiennej gleb wg Mehlicha. Rocz. AR, CXLVI: 106-116.
• McLaren R.G., Crawford D.W. 1973a. Studies on soil copper. I. The fractionation of copper in soils. J. Soil Sci. 24(2): 172-181.
• McLaren R.G., Crawford D.W. 1973b. Studies on soil copper I. The specific adsorption of copper by soils. J. Soil Sci. 24: 443-452.
• Rachwał L., Sienkiewicz A., Komisarek J., Kociałkowski W. 1990. Rozmieszczenie na różnych głębokościach oraz frakcjonowanie Cu, Pb, Zn w glebach strefy ochronnej Hut Miedzi w Głogowie. PTPN, Tom LXIX: 101-114.
• Shuman L.M. 1985. Fractionation method for soil microelements. Soil Sci. 140(1): 11-22.
• Zeien H., Brümmer G.H. 1989. Chemische Extraktionen zur Bestimmung von Schwermetallbindungsformen in Böden. Mitteilgn. Dtsch. Bodenkundl. Gesellsch. Vol. 59: 505-510.