Gormonomimeticheskoe dejjstvie cikloprena na komarov (Diptera, Culicinae) i blokh (Siphonaptera)

• Autorzy: Vegner S. , Maceevska I.

Warianty tytułu

PL

Hormonomimetryczne działanie cykloprenu w odniesieniu do komarów (Diptera, Culicinae) i pcheł (Siphonaptera)

EN

Hormonomimetic action of cyklopren on mosquitoes (Diptera, Culicinae) and fleas (Siphonaptera)

• Języki publikacji: RU

Abstrakty

PL

Badanym juwenoidem był Cyklopren, zsyntetyzowany w Instytucie Chemii Organicznej PAN w Warszawie, a owadami testowymi (pochodzące z własnej hodowli laboratoryjnej) komary, larwy III-IV i poczwarki (Culex pipiens molestus i Aedes aegypti) oraz pchły i larwy III (Xenopsylla cheopis). Cyklopren w stosunku do komara C.p. molestus był wysoce aktywny . W temp. 20°C i w dawkach 0,25-1 µg/1 ml wody powodował 88- 99,3% redukcje postaci przedimaginalnych. W temp. 28°C wykazywał wysoką aktywność w odniesieniu do obu gatunków komarów. Tutaj, w dawce 1 µg/1 ml wody, nawet przy krótkich: 1/2, 1 i 2-godzinnych ekspozycjach na larwy wywoływał śmiertelność postaci przedimaginalnych w granicach 62.2-100%. Działanie Cykloprenu na poczwarki było znikome, w dawce 1 µg/1 ml wody i przy ekspozycji ciągłej polował zaledwie 16% śmiertelność osobników w tym stadium rozwojowym. Wśród komarów poddanych działaniu juwenoidu, u larw, poczwarek i wyklutych imagines nie obserwowano zmian morfogenetycznych. Przy niższych dawkach Cykloprenu zaobserwowano jedynie pewien odsetek (4,2%) imagines niezdolnych do wylotu z osłony poczwarki. W badaniaoh prowadzonych na wolnym powietrzu w małych,sztucznych zbiornikach wodnych (szkło, blacha, polietylen) Cyklopren w dawce 1 µg/1 ml wody powodował redukcję C.p. molestus w zakresie 86,1-98,0%. W doświadczeniach z pchłami Cyklopren w dawkach od 0,1 do 50 pg/1 g podłoża hodowlanego wyraźnie zakłócał rozwój X. cheopis, Przejawiało się to utratą zdolności larw do formowania kokonów przed, przepoczwarowaniem, powstawaniem pośrednich form rozwojowych o cechach larw i poczwarek oraz hamowaniem wykluwania owadów dorosłych. W końcowym efekcie redukcja badanej populacji pcheł osiągała 50,3-100%. Cyklopren wykazywał długotrwałą biologiczną aktywność w podłożu zarówno w odniesieniu do komarów jak i do pcheł.

EN

The action of the juvenoid "Cyklopren", synthesized in the Institute of Organic Chemistry of the Polish Academy of Scienoes in Warsaw, on mosquitoes and fleas was examined. The inseots used came from a laboratory culture at the Institute of Maritime and Tropical Medicine in Gdynia. Among mosquitoes, Culex pipiens molestus and Aedes aegypti (3rd and 4th instar larvae) and pupae), and fleas Xenopsylla oheopie (3rd instar larvae) were examined. Cyklopren was highly active on C.p. molestus at 20°C and in doses of 0.25-1 µg/ml water, reduced 88-99.3% of preimaginal forms. At 28°C this juvenoid was highly aotive on both mosquito species. Under these conditions and with dose of 1 µg/ml water Cyklopren caused mortality in 62.2-100% of preimaginal forms, even when a very short exposure time for larvae (1/2, 1 and 2 hours) was used. In the case of pupae this juvenoid action in dose of 1 µg/ml water and at permanent exposure was very low, and lethal only for 16% of individuals. In larvae, pupae and emerged adults no morphogenetic changes, oaused by exposure to juvenoid, were found. Only a small percentage (4,2%) of imaginee failed to emerge from the pupal covers due to the aotion of low Cyklopren doses. In experiments carried out under free-air conditions and in small artificial water tanks made oft glass, enamel-covered metal (pots), metal covered with protective varnish (empty tins) and of polyethylene, Cyklopren in dose of 1 µg/ml water caused a reduction of C.p. molestus of the range of 86.1-98.0% of individuals. In experiments with fleas doses of 0.1-50 µg/1 g culture medium evidently disturbed the development of Xenopsylla cheopis. The larvae failed to form cocoons before pupation, formed the intermediate developmental stages with larval and pupal features, and the emergence of imagines was inhibited. The final effect was a reduction of 50.3-100% of the flea population examined. Cyklopren showed a longlasting biological activity in the medium both in relation to mosquitoes and fleas.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 1989
• Tom: 368
• Opis fizyczny: p.23-40,fig.,ref.

Twórcy

autor

Vegner S.

• Institut morskojj i tropicheskojj mediciny, Gdynja, Pol'sha

autor

Maceevska I.

• Institut morskojj i tropicheskojj mediciny, Gdynja, Pol'sha

Bibliografia

• 1. Chamberlain W. F., Becker J. D.: Inhibition of cocoon forma­tion and adult emergence of oriental rat fleas Xenopsylla cheopis (Rothschild, 1903) by insect growth regulator. Southwestern Entomologist, 1977, 2,4, 179-182.
• 2. Kocór M., Sobótka W., Sterzycki R., Styczyńska В.: Juvenile hormone analoge. Part III. Synthesis of biologioally active farnesane derivatives with cyolopropane ring. Roczn. Chemii, 1976, 50, 7-8, 1337-1347.
• 3. Maciejewska J.: Reakcja larw pcheł na działanie krajowego juwenoidu. Materiały XIV Zjazdu PTP, Wrocław, Zamek Książ. 20-22 IX 1984, 36.
• 4. Maciejewska J.: Wpływ Cykloprenu na metamorfozę Xenopsylla cheopis (Rothsohild, 1903). Wiad. Parazytol.(в печати).
• 5. Maciejewska J.: The influence of Cyklopren on the development and survival of Xenopsylla cheopis (Rothsohild, 1903) (Siphonaptera) - the principal vector of plague to man. Bull.Inst.Mar. Trop. Med. Gdynia (в печати).
• 6. Sláma K., Romaňuk M., Šorm F.: Insect harmones and bioanalogues. Springer Verlag, Wien, New Tork, 1974, 477 pp.
• 7. Spielman A. W., Williams C. M.: Lethal effects of synthetic juvenile hormone on larvae of yellow fever mosquito, Aedes aegypti. Scienoe, 1966, 154, 1С43-1044.
• 8. Styczyńska В.: Bioanalogi hormonów owadzioh jako nowe insekty­cydy III generaoji. Rozprawa habilitaoyjna, PZH, Warszawa, 1978, 119 PP.
• 9. Styczyńska В., Sobótka W., Biernaoki W., Sterzycki R.: Ocena aktywnośoi substancji o działaniu analogicznym jak hormony wzrostowe owadów. Roozn. PZH, 1976, 27 , 4 , 437-444.
• 10. Styczyńska В., Sterzycki R., Sobótka W.: Aktywność nowyoh po­chodnych kwasu 2,3-metyleno farnezenowego (typu regulatorów wzrostu owadów) badana u muchy domowej (Musca domestica L.) . Wiad. Parazytol., 1977, 23,1-3, 283-286.
• 11. Styczyńska В., Wegner Z., Sobótka W., Burkiewicz A.: Biologiczna aktywność krajowego juwenoidu - Cykloprenu - w odniesie­niu do niektórych muchówek (Diptera) . Roczn. PZH, 1980 , 31, 5, 509-518.
• 12. Styczyńska В.; Wegner Z., Sobótka W., Burkiewicz A.: Efektyw­ność hormonomimetyczna Cykloprenu w odniesieniu do komara i muchy domowej. Wiad. Parazytol., 1982, 28,1-2, 267-269.
• 13. Wegner Z.t Hodowle laboratoryjne stawonogów o znaczeniu lekar­skim. W: Arachno-entomologia lekarska (Red. Z. Żółtowski), PZWL, Warszawa 1976, 375-391,
• 14. Wegner Z.: Insecticidal action of "Cyklopren" against mosqui­toes in minute artificial water containers. Bull. Inst. Mar. Trop. Med. Gdynia, 1984, 35,1-2, 35-39.