Mikroregion prahistorycznego górnictwa w Krasnym Siole (zachodnia Białoruś) a zmiany wybranych komponentów środowiska geograficznego

• Autorzy: Kalicki T. , Kalicki S.

Warianty tytułu

EN

Prahistoric mining at Krasne Siolo (Belarus) and environmental changes

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Krasne Siolo is situated about 60 km south-east from Grodno and about 12 km north from Wołkowysk in Grodno district, in Ros River valley (Fig. 1.). Prehistoric flint mines in area of glaciodislocated chalk in Krasne Siolo were discovered in 1924 by Z. Szmit and later were investigated by N.N. Gurina (1976), M.M. Czarniauski and others (1996). Rescue researches included only small area of two major prehistoric exploitation fields which were destroyed by exploitation of chalk since 1914 (Fig. 3). During researches in 'chalk tongues' about 700 hundred main shafts were documented and dug up (classified as pits and niche mines). Near shafts flint workshops and multicultural sites were located which served as a settlement for the miners and as a place where the raw material was processed. Main users of flint mines were Neolithic societies of Globular Amphora Culture and Corde Ware Culture. The beginning of the flint usage from Krasne Siolo can be dated to Final Palaeolithic (Tanged Points Cultures) and the end of mining activity falls probably in the Early Bronze Age. Exploratory region of Krasne Siolo is situated just few kilometers westward from in detail examined section of Zlewianka valley near Piaski. In palynological diagrams there are lack of changes in vegetation cover caused by development of the center of flint mining in region of the Krasne Siolo in period of settlement by the Globular Amphora and Corde Ware Culture population.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Prace i Studia Geograficzne
• Rocznik: 2012
• Tom: 50
• Opis fizyczny: s.41-55,rys.,bibliogr.

Twórcy

autor

Kalicki T.

• Instytut Geografii, Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy Jana Kochanowskiego, Kielce
• Zakład Geomorfologii i Hydrologii Gór i Wyżyn, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania, Polska Akademia Nauk, Kraków

autor

Kalicki S.

• Instytut Archeologii, Uniwersytet Jagieloński, Kraków

Bibliografia

• Abuhouski V., 2004, Palêalit Bêlarusi - sučasny stan i pêrspêktyvy daslêdavannâu, [w:] M. Gerlach (red.) Wspólnota dziedzictwa kulturowego ziem Białorusi i Polski, wyd. ODDA, Warszawa, 67-79.
• Arhêalogiâ Bêlarusi, 1997, Arhêalogiâ Bêlarusi, kamênny i bronzavy vâki, Vič M., Vârgêi V., Ganêckaâ I., Zaâc U., kalêč'yc A., Lysênka V., Lâuko V., Čarnâuski M.M., Šadyra V., Štyhau G. (red.), Minsk.
• Barska K., 2002, Nowe dane dotyczące powiązań kopalni krzemienia w Krasnym Siole z kulturą amfor kulistych, [w:] Badania archeologiczne w Polsce północno-wschodniej i na zachodniej Białorusi w latach 2000-2001, Białystok, 101-105.
• Blakitnaâ kniga Bêlarusi (vodnya ab' êkty Bêlarusi). Encyklapêdyâ, 1994, Dzis'ko N., Kurlovič M., Malaševič Â., Samuel' S., Sačanka B., Hauratovič I., Âkuška V. (red.), Minsk.
• Borkowski W., 1995, Krzemionki mining complex. Deposit management system, (red.) Jaskinias J., Brzeziński W., Studia nad gospodarką surowcami krzemiennymi w pradziejach, t. 2, Warszawa.
• Borkowski W., Michniak R., 1992, Prahistoryczne pole eksploatacyjne (wybierkowe) w Krzemionkach, [w:] Jaskanis J. (red.), Materiały krzemionkowskie. Studia nad gospodarką surowcami krzemiennymi w pradziejach, t. 1, Warszawa, 11-36.
• Budziszewski J., 1998, Świętokrzyski Okręg Pradziejowej Eksploatacji Krzemieni w dobie kultury trzcinieckiej, [w:] Kośko A., Czebreszuk J. (red.), "Trzciniec" - system kulturowy czy interkulturowy proces?, Poznań, 285-299.
• Čarnâuski M.M., Kudrašou V.Â., Lipnickaâ V.L., 1996, Staražytnyâ šahcëry na Rosi, Minsk.
• Êgarèičanka A. A., 1999, Zarubinêckaâ kul'tura, [w:] Arhêalogiâ Bêlarusi, žêlezny vêk i rannâê sârednâvêčča, Vič M., Vârgêi V., ., Ganêckaâ I., Zaâc Û., Kalêč'yc A., Lysênka V., Lâuko V., Čarnâuski M.M., Šadyra V., Štyhau G. (red.), Minsk, 232-270.
• Fêdênâ V. M., Kalinovskij P. F., Nazarow V. I., 1985, Gêologičêskiê i palêozoologičêskiê isslêdovaniâ ud. Pêcki nar. Zêl'vânkê, [w:] Doklady Akadêmii Nauk BCCR, Minsk, t. XXIX, nr 3, 260-262.
• Fêdênâ V. M., Kalinovskij P. F., Rylova T. B., 1992, O vozrastê i usloviâh formirovaniâ poimy Zêl'vânki, [ w:] Flora i fauna kajnozoâ Bêlorussii sbornik naučnyh trudov, Minsk, 11-22.
• Fiedorczuk J., 1997, Processing workshops and habitation sites of the Final Palaeolithic Mazovian Complex. A view from the perspective of flint artifacts refitting, [w:] Man and flint. Proceedings of VIITh International Flint Sympodium, Warszawa - Ostrowiec Świętokrzyski, September 1995, R. Schild, Z. Sulgostowska, 1997, 201-208.
• Gurina N. N., 1976, Drêvniê krêmnêdobyvaâŝiê šahty na territorii SSSR, Leningrad.
• Kalicki Sz., 2007, Osadnictwo pradziejowe w zachodniej części dorzecza górnego Niemna na tle przemian środowiska naturalnego, maszynopis pracy magisterskiej, Archiwum Instytutu Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Kalicki T., 2002, Transformacja systemu fluwialnego Niemna u schyłku plejstocenu, Streszczenia referatów sympozjum "Transformacja systemów fluwialnych i stokowych w późnym vistulianie i holocenie", 25-27.09. 2002, Łódź-Uniejów, 15-17.
• Kalicki T., 2006a, Wpływ zmian klimatu i działalności człowieka na aktywizację procesów fluwialnych i eolicznych w dorzeczu Niemna (Białoruś), IV Świętokrzyskie spotkania geologiczno-geomorfologiczne nt. regionalne aspekty funkcjonowania systemów dolinnych 11-13.05.2006, Kielce, 42-46.
• Kalicki T., 2006b, Zapis zmian klimatu oraz działalności człowieka i ich rola w holoceńskiej ewolucji dolin środkowoeuropejskich, Prace Geograficzne, t. 204, Warszawa.
• Kalicki T., Calderoni G., Zernitskaya W.P., 2004, River response to the holocene climatic fluctuations: a case study from Zelvianka river valley (Belorussia), II Quaternario, Italian Journal of Quaternary Sciences 17 (2/1), s. 165-180.
• Lakiza V., 2004, Topografia i stratygrafia stanowisk z epoki brązu w północno-zachodniej Białorusi, Pruthenia Antiqua, vol. I, Olsztyn, 109-120.
• Macvêêu A. V., 2002, Rêl'êf i gêamarfalogiaâ, [w:] Nacyânal 'ny Atlas Bêlarusi, (red.) Mâsnikovič M., Kuznâcou G., Kazulin A., Šymau U., Pirožnik I., Ceirefman K., Paškêvič M., Âvid. P., Minsk.
• Matvêêv A.V., Gurskij B.N., Lêvickaâ R.I., 1988, Rêl'êf Bêlorussii, Minsk.
• Obuchowski W, 2003, Zabytki krzemienne i kamienne od paleolitu do wczesnej epoki żelaza z terenów Białorusi w zbiorach Państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie, Warszawa.
• Paničêva L. G., 1980, Isslêdovaniê nêolitičêskih krêmnêdobyvaâših šaht u d. Karpovcy, AO, s. 367.
• Ruszczyk G., 1996, Polesie. Fotografie z lat dwudziestych i trzydziestych, Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, Warszawa.
• Sulgostowska Z., 1997, The phenomenon of chocolate flint distribution on the North European Plain during the Final Palaeolithic, [w:] Man and flint. Proceedings of VIITh International Flint Sympodium, Warszawa - Ostrowiec Świętokrzyski, September 1995, R. Schild, Z. Sulgostowska, 1997, 313-318.
• Szmyt M., 2001, Społeczności kultury amfor kulistych w Europie Wschodniej, [w:] Od neolityzacji do początków epoki brązu, [w:] Czebreszuk J., Kryvalcevič M., Makarowicz P (red.), Poznań, 167-193.
• Szmyt M., 2004, Wędrówki bliskie i dalekie. Ze studiów nad organizacją społeczną i gospodarką ludności kultury amfor kulistych na terenie Europy Środkowej i Wschodniej, [w:] Nomadyzm a pastoralizm w międzyrzeczu Wisły i Dniepru ( neolit, eneolit, epoka brązu), [w:] Kośko A., Szmyt M. (red), Poznań, 117-136.
• Topping P., 1997, Structured deposition, symbolism and the English flint mines, [w:] Man and flint, Proceedings of the VIIth International Flint Symposium Warszawa - Ostrowiec Świętokrzyski, September 1995, edited by R. Schild, Z. Sulgostowska.
• Vêličkêvič F. O., Zêrnickaâ V. P., Krutous È. A.,. Matvêêv A. V, Nêčiporênko L. A., Rylova T. B., San'ko A. F., Hursêvič G. K., Âkubovskaâ T. V., 2002, Cêtvêrmičnyj pêriod (kvartêr), [w:] Matvêêv A. V. (red.) Palêogêografiâ kajnozâa Bêlarusi, , Minsk, 75-143.