Modelowanie rozkładów żerowisk jodłowca kolcozębnego Pityokteines spinidens Reitt. na wiatrowałach jodły Abies alba Mill.

• Autorzy: Podlaski R.

Warianty tytułu

EN

Modelling of Pityokteines spinidens Reitt. egg galleries distributions on silver fir Abies alba Mill. windfalls

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem pracy jest wyróżnienie jednorodnych grup rozkładów żerowisk jodłowca kolcozębnego Pityokteines spinidens Reitt. oraz ocena przydatności pojedynczego rozkładu gamma i mieszanego modelu, złożonego z dwóch lub trzech rozkładów składowych gamma, do modelowania rzeczywistych rozkładów jodłowca kolcozębnego na wiatrowałach jodły Abies alba Mill. Badania przeprowadzono w zbliżonych do naturalnych lasach z udziałem jodły, rosnących w Świętokrzyskim Parku Narodowym, w centralnej Polsce. Łącznie wykorzystano 56 wiatrowałów jodłowych. Analiza skupień pozwoliła na identyfi kację sześciu jednorodnych grup rozkładów żerowisk jodłowca kolcozębnego. Badany gatunek zasiedlał różne części wiatrowałów; analizowane rozkłady różniły się znacznie pod względem symetryczności, spłaszczenia, liczby lokalnych maksimów i losowej, lokalnej regularności. Badania potwierdziły przydatność i wszechstronność modelu gamma, pojedynczego oraz mieszanego, złożonego z dwóch lub trzech komponentów; zastosowane modele gamma mogą być wykorzystane do modelowania rozkładów żerowisk jodłowca kolcozębnego na wiatrowałach jodły.

EN

Modelling of Pityokteines spinidens Reitt. egg galleries distributions on silver fi r Abies alba Mill. windfalls. The objectives of the study are to identify homogeneous groups of Pityokteines spinidens Reitt. egg galleries distributions as well as to assess the usefulness of the single gamma distribution and the mixtures consisting of two or three gamma distributions for modelling the empirical P. spinidens distributions on silver fi r Abies alba Mill. windfalls. The study was conducted in near-natural forests with A. alba growing in the Świętokrzyski National Park in central Poland. In total, 56 A. alba windfalls were analysed. The hierarchical cluster analysis identifi ed six P. spinidens egg galleries distributions clusters having similar structures. The examined species have infested various parts of the windfalls; the analysed distributions varied considerably in terms of symmetry, fl attening, numbers of the local maxima and random, local irregularity. The analysis revealed high suitability and versatility of gamma distribution both as single form as well as two− and three–component mixture; used gamma models can be employed for modelling P. spinidens egg galleries distributions on A. alba windfalls.

Słowa kluczowe

PL

lesnictwo; entomologia lesna; jodlowiec kolcozebny; Pityokteines spinidens; zerowiska owadzie; modelowanie; wystepowanie; wiatrowaly; jodla pospolita; Picea abies

• Wydawca: -
• Czasopismo: Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej
• Rocznik: 2016
• Tom: 18
• Numer: 1[46]
• Opis fizyczny: s.112-118,rys.,bibliogr.

Twórcy

autor

Podlaski R.

• Zakład Ochrony Przyrody i Fizjologii Roślin, Uniwersytet Jana Kochanowskiego

Bibliografia

• Capecki Z., 1982: Badania nad szkodnikami wtórnymi jodły i ich zwalczaniem. Pr. IBL. 593:35-42.
• Fahse L., Heurich M., 2011. Simulation and analysis of outbreaks of bark beetle infestations and their management at the stand level. Ecol. Model., 222: 1833-1846.
• Grodzki B. W., Jakus R., Gazda M., 2003. Patterns of bark beetle occurrence in Norway spruce stands of national parks in Tatra Mts. in Poland and Slovakia. J. Pest Sci. 76: 78-82.
• Kärvemo S., Van Boeckel T. P., Gilbert M., Grégoire J. C., Schroeder M., 2014. Large-scale risk mapping of an eruptive bark beetle–Importance of forest susceptibility and beetle pressure. For. Ecol. Manage. 318: 158-166.
• Kautz M., Dworschak K., Gruppe A., Schopf R., 2011. Quantifying spatio-temporal dispersion of bark beetle infestations in epidemic and non-epidemic conditions. For. Ecol. Manage., 262: 598-608.
• Macdonald P., Du J., 2012. mixdist: fi nitemixture distribution models. R package version 0.5-4. http://CRAN.R-project.org/package=mixdist
• McLachlan G. J., Krishnan T., 2008. The EM algorithm and extensions. Wiley, Hoboken.
• Michalski J., Ratajczak E., 1989. Korniki (Coleoptera, Scolytidae) wraz z towarzyszącą im fauną w Górach Świętokrzyskich. Fragm. Faun. 32: 279-318.
• Mokrzycki T., 1996: Występowanie kambiofagów i ksylofagów jodły (Abies alba Mill.). W: Skrobacka H. (red.) Porównanie potencjału regulacyjnego szkodników jodły w różnych regionach Polski. Katedra Ochrony Lasu i Ekologii SGGW, Warszawa: 14-20.
• Pasztor F., Matulla C., Rammer W., Lexer M. J., 2014. Drivers of the bark beetle disturbance regime in Alpine forests in Austria. For. Ecol. Manage. 318: 349-358.
• Podlaski R., 2011a. Modelowanie rozkładów pierśnic drzew z wykorzystaniem rozkładów mieszanych. I. Rozkłady mieszane: defi nicja, charakterystyka, estymacja parametrów. Sylwan, 155: 244-252.
• Podlaski R., 2011b. Modelowanie rozkładów pierśnic drzew z wykorzystaniem rozkładów mieszanych. II. Aproksymacja rozkładów pierśnic w lasach wielopiętrowych. Sylwan 155: 293-300.
• Podlaski R., Roesch F. A., 2014. Modelling diameter distributions of two-cohort forest stands with various proportions of dominant species: a two-component mixture model approach. Math. Biosci. 249: 60-74.
• Szujecki A. 1995. Entomologia leśna. Tom I i II. Wydawnictwo SGGW, Warszawa.
• Wojdan D., 2007. Występowanie korników (Coleoptera: Curculionidae: Scolytinae) żerujących na jodle (Abies alba Mill.) w Świętokrzyskim Parku Narodowym. Wiad. Entomol. 26: 79-86.