PL
W latach 2004-2006 w RZD w Pawłowicach koło Wrocławia przeprowadzono badania połowę i laboratoryjne nad wpływem zróżnicowanej ilości wysiewu na plonowanie i skład chemiczny nasion trzech odmian bobiku. Dwuczynnikowe doświadczenie założono w układzie „split-plot” uwzględniając dwa czynniki zmienne: odmiany bobiku - wysokotaninową Akord oraz niskotaninowe (Leo i Olga); liczba wysianych nasion o pełnej wartości użytkowej na 1 m2: 45, 60 i 75. Plon nasion, wydajność białka ogółem i wartość energetyczna plonu nasion z 1 ha oraz skład chemiczny kształtowały się przede wszystkim pod wpływem zróżnicowanych warunków wilgotnościowo-termicznych w latach badań, a w mniejszym stopniu zależały od odmiany i ilości wysiewu. W odniesieniu do plonu nasion wykazano interakcję między odmianami a ilością wysiewu. W warunkach Dolnego Śląska dla odmian niskotaninowych Leo i Olga wystarczający jest wysiew 60 nasion na 1 m2, a dla wysokotaninowej odmiany Akord konieczne jest wysianie 75 nasion na 1 m2. Najwyższe plony nasion uzyskano z odmiany Akord, a największą wydajność białka z odmiany Leo, która zawierała najwięcej białka ogółem, a najmniej włókna i bezazotowych związków wyciągowych.
EN
In 2004-2006 at the Research Station Pawłowice near Wrocław, a field and laboratory study was conducted to investigate the effect of different sowing rates on the growth, morphological features and chemical composition of seeds in three field bean cultivars. A two-factorial split-plot experiment was set for the following two variables: I. field bean cultivars with traditional type of growth: a cultivar Akord with a high content of tanine and Leo and Olga cultivars with low content of tanine; II. number of full quality seeds sown per 1 m2: 45, 60 and 75. The seed yield, total protein yield and energy of seed yield per 1 ha as well as the chemical composition of seeds were influenced mostly by variable temperature and humidity conditions in the years of experiment. The results were to less degree affected by the type of cultivar and sowing rate. It has been shown that the seed yield is affected by an interaction between the cultivars and the sowing rate. Under conditions of Lower Silesia, a sowing rate of 60 seeds per 1 m2 is sufficient for Leo and Olga cultivars with a low content of tanine, whereas the Akord cultivar with tanine high content requires a sowing rate of 75 seeds per 1 m2. The highest seed yields were obtained with ‘Akord’, and the highest protein yield was recorded for ‘Leo’, which contained more protein in total and least fibres and nitrogen-free extracts.