EN
The aim of the study was to test whether the methods using the playback technique produce accurate data of population size when compared to the standard mapping and nest-searching methods. The three-visit method with audio-stimulation was found to produce data of the same accuracy (100%, n = 11 territories) as the standard mapping method, but the nest-searching method ahd single-visit with audio-stimulation yielded slightly lower estimates, 91% and 82% respectively, in comparison to the previously mentioned methods. However, the three-visit method with audio-stimulation was 2.2 times less time consuming than the five visits which used the standard mapping method (9h vs 20h). The three-visit method with audio stimulation could be appropriate for assessing distribution and abundance, and also for monitoring purposes.
PL
Metoda stymulacji głosowej jest zalecana do oceny liczebności dzięcioła średniego. Do chwili obecnej nie dokonano jednak porównania jej efektywności w stosunku do standardowej lub kombinowanej wersji metody kartograficznej, które uważane są za najbardziej dokładne. Celem badań było stwierdzenie czy metody oceny liczebności dzięcioła średniego wykorzystujące stymulację głosową pozwalają na dokładne określenie wielkości populacji. Dokonano porównania wyników uzyskanych czterema metodami: metodą pojedynczej kontroli ze stymulacją głosową, metodą trzech kontroli ze stymulacją głosową, standardową metodą kartograficzną opartą na pięciu liczeniach oraz metodą polegającą na wyszukiwaniu zajętych dziupli. Badania prowadzono na powierzchni 78.2 ha w okolicach miejscowości Smoszew koło Krotoszyna, w południowej Wielkopolsce. Powierzchnię badawczą porastał w przeważającej części stary las liściasty z dominacją dębu. Wszystkie liczenia wykonano w okresie przedlęgowym (22 marca-24 kwietnia), charakteryzującym się największą aktywnością głosową gatunku związaną z łączeniem się w pary oraz ustalaniem i obroną terytoriów. Gniazda wyszukiwano na przełomie kwietnia i maja oraz maja i czerwca. W celu uzyskania niezależnych ocen liczebności każda z metod, za wyjątkiem metody wyszukiwania gniazd, stosowana była przez innego obserwatora. Stwierdzono, że metoda trzech kontroli ze stymulacją głosową oraz standardowa metoda kartograficzna charakteryzowały się najwyższą i taką samą wykrywalnością — w obu przypadkach odnotowano jedenaście terytoriów (Tab. 1, Fig. 1). Metoda wyszukiwania gniazd oraz metoda pojedynczej kontroli ze stymulacją głosową były mniej dokładne i pozwoliły wykryć odpowiednio: 91% (n = 10) i 82% (n = 9) terytoriów. Metoda trzech kontroli była ponad dwukrotnie (2.2) mniej czasochłonna w porównaniu ze standardową metodą kartograficzną. Najbardziej czasochłonna była metoda wyszukiwania gniazd, która wymagała średnio 3h i 33'/dziuplę (Tab. 1). Terytoria wykreślone w oparciu o dane uzyskane standardową metodą kartograficzną oraz metodą trzech kontroli w znacznym stopniu nakładały się na siebie (Fig. 1). Uzyskane wyniki wskazują, że metoda trzech kontroli ze stymulacją głosową pozwala na uzyskanie dokładnych danych dotyczących liczebności i rozmieszczenia terytoriów dzięcioła średniego, oszczędza czas i zmniejsza koszty związane z prowadzeniem badań. W konsekwencji może być użytecznym narzędziem służącym do oceny liczebności i rozmieszczenia populacji, na przykład na powierzchniach krajobrazowych oraz w badaniach monitoringowych.