Metoda DEA w badaniu efektywności nadleśnictw

• Autorzy: Mlynarski W. , Predki A.

Warianty tytułu

EN

Data Envelopment Analysis in evaluation of the forest districts efficiency

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The aim of this paper was to evaluate the financial and economic resources efficiency of forest districts in the years 2008−2012 using a nonparametric approach of the Data Envelopment Analysis (DEA). DEA is a linear programming based method for evaluating the performance of comparable production units such as firms. The relative efficiency of compared forest districts is calculated with the Variable Returns to Scale (VRS) model. Although the method is already extensively applied in many areas of economics, its use in forestry remains limited. We studied 110 forest districts from Wrocław, Katowice, Kraków and Krosno regional directorates of the State Forests. The research was conducted in groups of forest districts according to the similar forest site type, which ensured the homogeneity of the units and the comparability of research results. Two categories of the forest districts were identified: ‘lowland' and ‘upland−mountain' ones. The study covered selection of input (efforts) and output (results) variables as well as selection of appropriate DEA model, which were used to evaluate technical efficiency of the forest districts. Within the so−called model of economic resources they were quantified in technical units, whereas in a financial model – in value terms. The research shows differences in the use of economic and financial resources by the analyzed forest districts. The ‘lowland' were more effective than ‘upland−mountain' ones both in terms of the use of the financial and economic resources. Average relative efficiency in a financial model for the ‘lowland' forest districts amounts to 0.896, while for the ‘upland−mountain' ones – to 0.839. In economic resources model this parameter equals 0.853 and 0.823, respectively. The DEA method may be an alternative or complementary to other methods of evaluation of the forest district efficiency. Any attempt of such analysis may be very valuable support in the forest management.

Słowa kluczowe

PL

lesnictwo; Panstwowe Gospodarstwo Lesne Lasy Panstwowe; nadlesnictwa; gospodarka lesna; efektywnosc gospodarki; efektywnosc finansowa; metody analizy; metoda DEA

• Wydawca: -
• Czasopismo: Sylwan
• Rocznik: 2017
• Tom: 161
• Numer: 12
• Opis fizyczny: s.1018-1025,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Mlynarski W.

• Zakład Zarządzania Zasobami Leśnymi, Instytut Badawczy Leśnictwa, Sękocin Stary, ul.Braci Leśnej 3, 05-090 Raszyn

autor

Predki A.

• Katedra Ekonometrii i Badań Operacyjnych, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, ul.Rakowicka 27, 31-510 Kraków

Bibliografia

• Bielski M. 2002. Podstawy teorii organizacji i zarządzania. C.H. Beck, Warszawa.
• Buraczewski A., Wysocki F. 2000. Ocena sytuacji finansowej nadleśnictw za pomocą syntetycznego miernika rozwoju. Sylwan 144 (1): 43-51.
• Charnes A., Cooper W. W., Rhodes E. 1978. Measuring efficiency of decision making units. European Journal of Operational Research 2.
• Ćwiąkała-Małys A., Nowak W. 2009. Wybrane metody pomiaru efektywności podmiotu gospodarczego. Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
• Farrell M. J. 1957. The measurement of productive efficiency. Journal of the Royal Statistical Society A 120: 253-290.
• Fotiou S. I. 2000. Efficiency measurement and logistics-an application of DEA in Greek sawmills. W: Proc. Logistics in the forest sector. Timber Logistics Club, Helsinki, Finland. 189-204.
• Gospodarowicz M. 2000. Procedury analizy i oceny banków. Materiały i Studia NBP 103.
• Guzik B. 2009. Podstawowe modele DEA w badaniu efektywności gospodarczej i społecznej. Wydawnictwo UE w Poz-naniu.
• Hailu A., Veeman T. S. 2003. Comparative analysis of efficiency and productivity growth in Canadian regional boreal logging industries. Canadian Journal of Forest Research 33 (9): 1653-1660.
• Hofmarcher M. M., Peterson I., Riedel M. 2002. Measuring hospital efficiency in Austria – a DEA approach. Health Care Management Science 5 (1): 7-14.
• Instrukcja urządzania lasu. 2012. Załącznik do Zarządzenia nr 55 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z dnia 21 listopada 2011 r.
• Kao C., Chang P., Hwang S. N. 1993. Data Envelopment Analysis in Measuring the Efficiency of Forest Management. Journal of Environmental Management 38: 3-85.
• Kao C., Yang Y. 1991. Measuring the Efficiency of Forest Management. Forest Science 37 (5): 1239-1252.
• Klocek A., Płotkowski L. 2009. Zagadnienia przyszłości ekonomiki leśnictwa. W: Społeczno-ekonomiczne uwarunkowania przyszłości polskiego leśnictwa. Polskie Towarzystwo Leśne, Gorzów Wielkopolski. 109-129.
• Kocel J. 2004. Metoda określania jednostkowych kosztów standardowych prac leśnych na podstawie grupowania nadle-śnictw o zbliżonych warunkach przyrodniczo-leśnych. Leś. Pr. Bad. 3: 31-51.
• Kocel J., Kwiecień R., 2010. Metoda określania syntetycznego wskaźnika efektów gospodarowania zasobami przyrod-niczymi, ludzkimi i ekonomicznymi nadleśnictw. Leś. Pr. Bad. 71 (1): 91-104.
• Korkmaz M. 2011. Productivity changes of forest enterprises in Turkey: A non-parametric Malmquist approach. African Journal of Agricultural Research 6 (28): 6189-6196.
• Kucharski A. 2014. Metoda DEA w ocenie efektywności gospodarczej. Katedra Badań Operacyjnych, Łódź.
• Lebel L. G., Stuart W. B. 1998. Technical efficiency evaluation of logging contractors using a nonparametric model. Journal of Forest Engineering 9 (2): 15-24.
• Limaei S. M. 2013. Efficiency of Iranian forest industry based on DEA models. Journal of Forestry Research 24 (4): 759-765.
• Marszałek T. 1974. Efektywność gospodarki leśnej. Sylwan 118 (10): 8-16.
• Marszałek T. 1975. Efekty i efektywność. PWRiL, Warszawa.
• Masternak-Janus A., Rybaczewska-Błażejowska M. 2016. Analiza efektywności innowacyjnej przedsiębiorstw przemysłowych w Polsce z wykorzystaniem metody DEA. W: Knosala R. [red.]. Innowacje w zarządzaniu i inży-nierii produkcji. Oficyna Wydawnicza Polskiego Towarzystwa Zarządzania Produkcją. 1-11.
• Nazarko J., Komuda M., Kuźmicz K., Szubzda E., Urban J. 2008. Metoda DEA w badaniu efektywności instytucji sektora publicznego na przykładzie szkół wyższych. Badania Operacyjne i Decyzje 4.
• Prędki A. 2003. Analiza efektywności za pomocą metody DEA: Podstawy formalne i ilustracja ekonomiczna. Przegląd Statystyczny 1: 87-100.
• Rogowski G. 1998. Metody analizy i oceny banku na potrzeby zarządzania strategicznego. Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej, Poznań.
• Salehirad N., Sowlati T. 2005. Performance analysis of primary wood producers in British Columbia using data envelopment analysis. Canadian Journal of Forest Research 35 (2): 285-294.
• Šporčić M., Landekić M. 2014. Nonparametric Model for Business Performance Evaluation in Forestry. Computational and numerical simulations. InTech – Open Science Open Minds: 451-475.
• Šporčić M., Martinić I., Landekić M., Lovrić M. 2009. Measuring efficiency of organizational units in Forestry by nonparametric model. Croatian Journal of Forest Engineering 30 (1): 1-13.
• Szramka H. 1995. Analiza sytuacji finansowej nadleśnictw Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Szczecinku. Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk. Wydział Nauk Rolniczych i Leśnych. Prace Komisji Nauk Rolniczych i Leśnych 80: 131-136.
• Szramka H. 1996. Próba oceny sytuacji gospodarczej nadleśnictw po wprowadzeniu nowych zasad gospodarki finansowej w Lasach Państwowych. PTPN, Pr. Kom. Nauk Rol. i Leś. 82: 143-149.
• Ustawa z dnia 28 września 1991 r. o lasach. 1991. Dz. U. Nr 101, poz. 444 ze zm.
• Viitala E. J., Hänninen H. 1998. Measuring the efficiency of public forestry organizations. Forest Science 44 (2): 298-307.
• Wolszczak-Derlacz J. 2014. Efektywność naukowa, dydaktyczna i wdrożeniowa publicznych szkół wyższych w Polsce – analiza nieparametryczna. Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej, Gdańsk.
• Yin R. 1999. Production efficiency and cost competitiveness of pulp producers in the Pacific Rim. Forest Products Journal 49: 43-49.