Trends in premature cerebrovascular disease mortality in the Polish population aged 25-64 years, 2000-2016

• Autorzy: Cicha-Mikolajczyk A. , Piwonska A. , Smigielski W. , Drygas W.
• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Background. Many scientific reports have shown a decrease in total cerebrovascular disease (CeVD) mortality over the past few decades, but too little attention has been paid to premature mortality. CeVD accounted for 22.5% and 17.8% of premature cardiovascular disease deaths in Poland, in 2000 and 2016, respectively. Objective. The aim of the study was to analyse premature CeVD mortality in the Polish population in the recent years, the dynamics of its changes and the potential factors that may have contributed to the decline in mortality. The main goal of the study was to overview the levels and trends in premature CeVD mortality with an emphasis on haemorrhagic, ischaemic and unspecified (not specified as haemorrhagic or ischaemic) stroke. Material and methods. The analysis was based on a database of the Central Statistical Office of Poland and included data from 2000-2016 on premature cerebrovascular deaths occurring between 25 and 64 years of age (N=104,786). CeVD and haemorrhagic, ischaemic or unspecified stroke were coded with ICD-10 codes I60-I69, I61-I62, I63 and I64, respectively. The analysis included assessment of CeVD deaths distribution and evaluation of age-specific mortality rates in 10-year age groups and age-standardised mortality rates (SMR) in the age group 25-64 years, separately for men and women. Trends in SMRs have been studied in the period 2000-2016. Results. The number of CeVD deaths decreased by 32.8% in men and 48.8% in women. There was a two-fold decline in CeVD mortality: from 59 to 29 male and from 30 to 12 female per 100,000. In addition, a 2-year increase in the median age of CeVD death was observed (Men: 56.4 to 58.4 years, Women: 56.4 to 58.7 years, p<0.001). A statistically significant decline in mortality (per 100,000) was also noticed for haemorrhagic stroke (Men: 18.7 to 10.4; Women: 9.6 to 3.8), ischaemic stroke (Men: 11.8 to 8.4; Women: 4.7 to 3.0) and unspecified stroke (Men: 19.7 to 3.5; Women: 9.1 to 1.3). Conclusions. A substantial decline in premature CeVD mortality was observed in the period 2000-2016. Additionally, the number of deaths that could not be classified as haemorrhagic or ischaemic stroke death decreased significantly. The increasingly widespread use of new post-stroke therapies and their availability make it possible to expect a further decrease in CeVD mortality. However, the necessary actions should be taken to compensate for the disparities in CeVD mortality between men and women.

PL

Wprowadzenie. W wielu doniesieniach naukowych pokazano spadek umieralności ogólnej z powodu chorób naczyń mózgowych (ChNM) w ciągu ostatnich kilku dekad, ale zbyt mało uwagi poświęcono przedwczesnej umieralności. ChNM odpowiadały za 22.5% i 17.8% przedwczesnych zgonów z powodu chorób układu krążenia w Polsce, odpowiednio w 2000 i 2016 roku. Cel pracy. Niniejsza praca miała na celu analizę przedwczesnej umieralności z powodu ChNM w populacji polskiej w ostatnich latach, dynamikę jej zmian oraz potencjalne czynniki, które mogły przyczynić się do spadku umieralności. Głównym celem pracy był przegląd poziomów i trendów zmian przedwczesnej umieralności z powodu ChNM ze szczególnym uwzględnieniem udarów krwotocznego, niedokrwiennego i nieokreślonego jako krwotoczny lub niedokrwienny. Materiał i metody. Analiza obejmowała dane oficjalnej statystyki państwowej z lat 2000-2016 dotyczące przedwczesnych zgonów z powodu ChNM pojawiających się pomiędzy 25 a 64 r.ż. (N=104,786). Choroby naczyń mózgowych oraz udary krwotoczny, niedokrwienny i nieokreślony jako krwotoczny lub niedokrwienny były kodowane zgodnie z ICD- 10 odpowiednio jako I60-I69, I61-I62, I63 i I64. Analiza obejmowała ocenę rozkładu liczby zgonów spowodowanych ChNM, obliczenia współczynników umieralności w 10-letnich grupach wieku i standaryzowanych współczynników umieralności (SMR) w grupie wieku 25-64 lata, osobno dla mężczyzn i kobiet. Badano też trendy zmian standaryzowanych współczynników umieralności w okresie 2000-2016. Wyniki. Liczba zgonów z powodu ChNM obniżyła się o 32.8% u mężczyzn i o 48.8% u kobiet. Zaobserwowano 2-krotne zmniejszenie się umieralności z powodu ChNM: z 59 do 29 mężczyzn i z 30 do 12 kobiet na 100,000. Dodatkowo zaobserwowano wzrost mediany wieku zgonu z powodu ChNM o 2 lata (mężczyźni: z 56.4 do 58.4 lat, kobiety: z 56.4 do 58.7 lat, p<0.001). Statystycznie istotny spadek umieralności (na 100,000) został również odnotowany dla udaru krwotocznego (mężczyźni: 18.7 do 10.4; kobiety: 9.6 do 3.8), udaru niedokrwiennego (mężczyźni: 11.8 do 8.4; kobiety: 4.7 do 3.0) oraz udaru o nieokreślonej jako krwotoczna lub niedokrwienna etiologii (mężczyźni: 19.7 do 3.5; kobiety: 9.1 do 1.3). Wnioski. Znaczący spadek przedwczesnej umieralności z powodu ChNM został zaobserwowany w okresie 2000-2016. Ponadto istotnie zmniejszyła się liczba zgonów, których nie można sklasyfikować jako spowodowane udarem krwotocznym lub niedokrwiennym. Coraz bardziej rozpowszechnione użycie nowych poudarowych terapii i ich dostępność pozwalają się spodziewać dalszego spadku umieralności z powodu ChNM. Jakkolwiek niezbędne działania powinny zostać podjęte w celu wyrównania różnic pomiędzy przedwczesną umieralnością mężczyzn w stosunku do kobiet.

Słowa kluczowe

EN

Polish people; human disease; cerebrovascular disease; stroke; premature mortality; Polish population

PL

Polacy; choroby czlowieka; choroby naczyn mozgowych; udar mozgu; umieralnosc; populacje polskie

• Wydawca: -
• Czasopismo: Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
• Rocznik: 2022
• Tom: 73
• Numer: 1
• Opis fizyczny: p.87-97,fig.,ref.

Twórcy

autor

Cicha-Mikolajczyk A.

• Department of Epidemiology, Cardiovascular Disease Prevention and Health Promotion, National Institute of Cardiology, Alpejska 42, 04-628 Warsaw, Poland

autor

Piwonska A.

• Department of Epidemiology, Cardiovascular Disease Prevention and Health Promotion, National Institute of Cardiology, Alpejska 42, 04-628 Warsaw, Poland

autor

Smigielski W.

• Department of Epidemiology, Cardiovascular Disease Prevention and Health Promotion, National Institute of Cardiology, Alpejska 42, 04-628 Warsaw, Poland
• Department of Demography, University of Lodz, Rewolucji 1905 r. 41, 90-214 Lodz, Poland

autor

Drygas W.

• Department of Epidemiology, Cardiovascular Disease Prevention and Health Promotion, National Institute of Cardiology, Alpejska 42, 04-628 Warsaw, Poland
• Department of Social and Preventive Medicine, Faculty of Health Sciences, Medical University of Lodz, Hallera 1, 90-001 Lodz, Poland

Bibliografia

• 1. Cayuela A., Cayuela L., Escudero-Martínez I., Rodríguez-Domínguez S., González A., Moniche F., Jiménez M.D., Montaner J.: Analysis of cerebrovascular mortality trends in Spain from 1980 to 2011. Neurología 2016;31:370-378, doi: 10.1016/j.nrl.2014.09.002.
• 2. Cierniak-Piotrowska M., Marciniak G., Stańczak J.: Statystyka zgonów i umieralności z powodu chorób układu krążenia. In: Strzelecki Z., Szymborski J. (eds.): Zachorowalność i umieralność na choroby układu krążenia a sytuacja demograficzna Polski. [Statistics of deaths and mortality from cardiovascular diseases. In: Incidence and mortality from cardiovascular diseases and the demographic situation of Poland]. Warsaw, Rządowa Rada Ludnościowa, 2015, (in Polish).
• 3. Członkowska A., Milewska D., Ryglewicz D.: The Polish experience in early stroke care. Cerebrovasc Dis 2003; 15(suppl 1):14–15, doi: 10.1159/000068209.
• 4. Deb-Chatterji M., Pinnschmidt H., Flottmann F., Leischner H., Alegiani A., Brekenfeld C., Fiehler J., Gerloff C., Thomalla G.: Stroke patients treated by thrombectomy in real life differ from cohorts of the clinical trials: a prospective observational study. BMC Neurol 2020;20:81, doi: 10.1186/s12883-020-01653-z.
• 5. Drygas W., Piotrowski W., Koziarek J., et al. Monitorowanie umieralności przedwczesnej i ogólnej spowodowanej chorobami układu krążenia. [Monitoring of premature and general mortality due to cardiovascular diseases]. Warszawa, Instytut Kardiologii, 2013, (in Polish).
• 6. Eurostat. Annual data for causes of death - deaths by country of residence and occurrence. Available ht t ps://appsso.eu rost at.ec.eu ropa.eu /nui /show.do?dataset=hlth_cd_aro&lang=en, https://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=hlth_cd_anr&lang=en (Accessed 10.10.2021)
• 7. Eurostat (2013). Revision of the European Standard Population – Report of Eurostat’s task force. Methodologies and Working papers, 2013 edition. Eurostat, European Commission. Luxembourg: Publications Office of the European Union. Available https://webarchive.nationalarchives.gov. uk/20160106020035/http://www.ons.gov.uk/ons/guidemethod/ user-guidance/health-and-life-events/revisedeuropean- standard-population-2013--2013-esp-/index. html. (Accessed 1.09.2020).
• 8. GBD 2016 Causes of Death Collaborators. Global, regional, and national age-sex specific mortality for 264 causes of death, 1980–2016: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2016. Lancet 2017;390:1151–1210, p.1170, doi: 10.1016/S0140- 6736(17)32152-9.
• 9. GBD 2016 Stroke Collaborators. Global, regional, and national burden of stroke, 1990–2016: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2016. Lancet Neurol 2019;18:439–458, doi: 10.1016/S1474-4422(19)30034-1.
• 10. Gierlotka M., Labuz-Roszak B., Wojtyniak B., Lasek-Bal A., Zdrojewski T., Adamczyk-Sowa M., Chwojnicki K., Skrzypek M., Ciesla D., Gasior M.: Early and One-Year Outcomes of Acute Stroke in the Industrial Region of Poland During the Decade 2006–2015: The Silesian Stroke Registry. Neuroepidemiology 2018;50:183–194,doi: 10.1159/000487324.
• 11. Ilic I., Ilic M., Sipetic Grujicic S.: Trends in cerebrovascular diseases mortality in Serbia, 1997–2016: a nationwide descriptive study. BMJ Open 2019;9:e024417, doi: 10.1136/bmjopen-2018-024417.
• 12. Ioacara S., Tiu C., Panea C., Nicolae H., Sava E., Martin S., Fica S.: Stroke Mortality Rates and Trends in Romania, 1994-2017. J Stroke Cerebrovasc Dis 2019;28(12): 2019:104431, doi: 10.1016/j.jstrokecerebrovasdis.2019.104431.
• 13. Jasiński B., Piotrowski W., Kurjata P., Salaterski W., Broda G., Drygas W.: Atlas umieralności spowodowanej chorobami układu krążenia w Polsce w latach 1997-2005. [Atlas of mortality caused by cardiovascular diseases in Poland in 1997-2005]. Warszawa: Instytut Kardiologii, Biblioteka Kardiologiczna Nr 96; 2008, (in Polish).
• 14. Kaczorowski R., Murjas B., Bartosik-Psujek H.: Rozwój i nowe perspektywy leczenia udaru mózgu w Polsce. [The development and new perspectives of stroke treatment in Poland]. Medical Review 2015;13:376–386, (in Polish & English).
• 15. Kesteloot H., Sans S., Kromhout D.: Dynamics of cardiovascular and all-cause mortality in Western and Eastern Europe between 1970 and 2000. Eur Heart J 2006;27:107–113; doi: 10.1093/eurheartj/ehi511.
• 16. Kunst A.E., Amiri M., Janssen F.: The Decline in Stroke Mortality: Exploration of Future Trends in 7 Western European Countries. Stroke 2011;42:2126-30, doi: 10.1161/STROKEAHA.110.599712.
• 17. Lee S.W., Kim H.C., Lee H.S., Suh I.: Thirty-Year Trends in Mortality from Cerebrovascular Diseases in Korea. Korean Circ J 2016;46:507-514, doi: 10.4070/kcj.2016.46.4.507.
• 18. Maniecka-Bryła I., Bryła M., Bryła P., Pikala M.: The burden of premature mortality in Poland analysed with the use of standard expected years of life lost. BMC Public Health 2015;2015:101, doi: 10.1186/s12889-015-1487-x.
• 19. National Health Fund (NFZ). Annual data on DRG code A51. STROKE - TROMBOLITIC TREATMENT > 7 DAYS IN STROKE UNIT and DRG code A48. COMPREHENSIVE STROKE TREATMENT > 7 DAYS IN STROKE UNIT. Available https://statystyki. nfz.gov.pl/ (Accessed 15.10.2021).
• 20. Niklas A., Flotyńska A., Puch-Walczak A., Polakowska M., Topór-Mądry R., Polak M., Piotrowski W., Kwaśniewska M., Nadrowski P., Pająk A., Bielecki W., Kozakiewicz K., Drygas W., Zdrojewski T., Tykarski A., WOBASZ II investigators. Prevalence, awareness, treatment and control of hypertension in the adult Polish population - Multi-center National Population Health Examination Surveys - WOBASZ studies. Arch Med Sci 2018;14(5):951-961. doi: 10.5114/aoms.2017.72423.
• 21. Nowak K., Derbisz J., Jagiełła J., Pułyk R., Popiela T., Słowik A.: Time from stroke onset to groin puncture affects rate of recanalisation after mechanical thrombectomy: a real-life single centre experience. Neurol Neurochir Pol 2020;54:156-160, doi: 10.5603/ PJNNS.a2020.0024.
• 22. OECD (2017). Mortality from circulatory diseases. In: Health at a Glance 2017: OECD Indicators, OECD Publishing, Paris, doi: 10.1787/health_glance-2017-9-en.
• 23. ONS, Implementation of the 2013 European Standard Population. Available https://nanopdf.com/download/implementation-of-the-2013-european-standardpopulation_pdf. (Accessed 1.09.2020).
• 24. Pikala M., Maniecka-Bryła I.: Fifteen-year mortality trends due to cardiovascular diseases in Poland using standard expected years of life lost, 2000–2014. Kardiol Pol 2017;75:1033–1040, doi: 10.5603/KP.a2017.0124.
• 25. Polish Thrombectomy Initiative, Słowik A., Wnuk M., Brzegowy P., Chrzanowska-Waśko J., Golenia A., Łasocha B., Włoch-Kopeć D., Ferens A., Serednicki W., Jarocki P., Bartosik-Psujek H., Kaczorowski R., Filip E., Grzegorzak M., Homa J., Darocha J., Dudek D., Guz W., Rejdak K., Luchowski P., Wojczal J,. Sojka M., Górnik M., Stachowicz S., Jaworski J., Buraczyńska K., Ficek R., Szczepańska-Szerej A., Jargiełło T., Szczerbo- Trojanowska M., Lasek-Bal A., Puz P., Warsz-Wianecka A., Stęposz A., Ziaja K., Kuczmik W., Urbanek T., Ziaja D., Tomalski W., Kobayashi A., Richter P., Płoński A., Kotkowski M., Czepiel W., Kurkowska-Jastrzębska I., Sienkiewicz-Jarosz H., Członkowska A., Błażejewska- Hyżorek B., Ryglewicz D., Konopko M., Brelak E., Antecki J., Szydłowski I., Włosek M., Stępień A., Brzozowski K., Staszewski J., Piasecki P., Zięcina P., Wołoszyńska I., Kolmaga N., Narloch J., Hasiec T., Gawłowicz J., Pędracka M., Porębiak J., Grzechnik B., Matsibora V., Frąszczak M., Leus M., Mazgaj M., Palacz-Duda V., Meder G., Skura W., Płeszka P., Świtońska M., Słomiński K., Kościelniak J., Sobieszak- Skura P., Konieczna-Brazis M., Rowiński O., Opuchlik A., Mickielewicz A., Szyluk B., Szczudlik P., Kostera- Pruszczyk A., Jaworski M., Maciąg R., Żyłkowski J., Adamkiewicz B., Szubert W., Chrząstek J., Raźniewski M., Pawelec A., Wilimborek P., Wagner R., Pilarski P., Gierach P., Baron J., Gruszka W., Ochudło S., Krzak- Kubica A., Rudzińska-Bar M., Zbroszczyk M., Smulska K., Arkuszewski M., Różański D., Koziorowski D., Meisner-Kramarz I., Szlufik S., Zaczyński A., Kądziołka K., Kordecki K., Zawadzki M., Ząbek M., Karaszewski B., Gąsecki D., Łowiec P., Dorniak W., Gorycki T., Szurowska E., Wierzchowska-Cioch E., Smyk T., Szajnoga B., Bachta M., Mazurek K., Piwowarska M., Kociemba W., Drużdż A., Dąbrowski A., Glonek M., Wawrzyniak M., Kaźmierski R., Juszkat R., Tomalski W., Heliosz A., Ryszczyk A., Zwiernik J., Wasilewski G., Tutaj A., Dałek G., Nosek K., Bereza S., Lubkowska K., Kamienowski J., Sobolewski P., Bielecki A., Miś M., Miś M., Krużewska-Orłowska M., Kochanowicz J., Mariak Z., Jakoniuk M., Turek G., Łebkowska U., Lewszuk A., Kordecki K., Dziedzic T., Popiela T.: Mechanical thrombectomy in acute stroke - Five years of experience in Poland. Neurol Neurochir Pol 2017;51:339-346, doi: 10.1016/j.pjnns.2017.05.004.
• 26. Romain G., Mariet A.S., Jooste V., Duloquin G., Thomas Q., Durier J., Giroud M., Quantin C., Béjot Y.: Long- Term Relative Survival after Stroke: The Dijon Stroke Registry. Neuroepidemiology 2020;54(6):498-505, doi: 10.1159/000505160.
• 27. Rutkowska L., Waligórska M., Sapała K., Szałtys D. (supervisor): Life expectancy tables of Poland 2017. Warsaw: Statistics Poland; 2018. Publication available on website stat.gov.pl.
• 28. Saini M, Belson S, Lahiff-Jenkins C, Sandercock P. Top 10 global educational topics in stroke: A survey by the World Stroke Organization. Int J Stroke. 2019 Oct;14(8):843-849. doi: 10.1177/1747493019855892.
• 29. Santos J.V., Souza J., Valente J., Alonso V., Ramalho A., Viana J., Ricciardi W., Freitas A.: The state of health in the European Union (EU-28) in 2017: an analysis of the burden of diseases and injuries. Eur J Public Health 2020;30:573–578, doi: 10.1093/eurpub/ckz203.
• 30. Shah R., Wilkins E., Nichols M., Kelly P., El-Sadi F., Wright F.L., Townsend N.: Epidemiology report: trends in sex-specific cerebrovascular disease mortality in Europe based on WHO mortality data. Eur Heart J 2019;40:755–764, doi: 10.1093/eurheartj/ehy378.
• 31. Słowik A.: New perspectives for acute stroke treatment: the role of mechanical thrombectomy. Postep Kardiol Inter 2014;10:145-146, doi: 10.5114/pwki.2014.45138.
• 32. The European Stroke Organization (ESO) Executive Committee and the ESO Writing Committee. Guidelines for Management of Ischaemic Stroke and Transient Ischaemic Attack 2008. Available https://eso-stroke. org/guidelines/eso-guideline-directory/ (Accessed 1.09.2020).
• 33. Tong X., Yang Q., Ritchey M.D., George M.G., Jackson S.L., Gillespie C., Merritt R.K.: The Burden of Cerebrovascular Disease in the United States. Prev Chronic Dis 2019;16:180411, doi: 10.5888/pcd16.180411.
• 34. Virani S.S., Alonso A., Benjamin E.J., Bittencourt M.S., Callaway C.W., Carson A.P., Chamberlain A.M., Chang A.R., Cheng S., Delling F.N., Djousse L., Elkind M.S.V., Ferguson J.F., Fornage M., Khan S.S., Kissela B.M., Knutson K.L., Kwan T.W., Lackland D.T., Lewis T.T., Lichtman J.H., Longenecker C.T., Loop M.S., Lutsey P.L., Martin S.S., Matsushita K., Moran A.E., Mussolino M.E., Perak A.M., Rosamond W.D., Roth G.A., Sampson U.K.A., Satou G.M., Schroeder E.B., Shah S.H., Shay C.M., Spartano N.L., Stokes A., Tirschwell D.L., VanWagner L.B., Tsao C.W., and On behalf of the American Heart Association Council on Epidemiology and Prevention Statistics Committee and Stroke Statistics Subcommittee. Heart Disease and Stroke Statistics—2020 Update: A Report From the American Heart Association. Circulation 2020;141(9):e139–e596, doi: 10.1161/CIR.0000000000000757.
• 35. White C.J., Tafur J.D., Bob-Manuel T., Prince M., Patel R.A.G., Jenkins J.S., Collins T.J., Ramee S.R.: Stroke Intervention: Geographic Disparities in Acute Stroke Care and the Role of Interventional Cardiology. EMJ Int Cardiol 2020, doi: 10.33590/emjintcardiol/20-00009.
• 36. Wiącek M., Kaczorowski R., Sieczkowski B., Kanas N., Bartosik-Psujek H.: Mechanical thrombectomy: Determining the proportion of eligible acute ischemic stroke patients in the cohort of single academic stroke center. Neurol Neurochir Pol 2018;52:359-363, doi: 10.1016/j.pjnns.2017.12.010.
• 37. Wojtyniak B., Stokwiszewski J., Goryński P., Trochonowicz A., Zdrojewski T., Rabczenko D.: Life expectancy and mortality of the population of Poland. In: Wojtyniak B., Goryński P. (eds): Health status of Polish population and its determinants 2020. Warsaw, National Institute of Public Health – National Institute of Hygiene, 2020.
• 38. Zatonski W.A., McMichael A.J., Powles J.W.: Ecological study of reasons for sharp decline in mortality from ischaemic heart disease in Poland since 1991. BMJ 1998;316:1047–1051. doi: 10.1136/bmj.316.7137.1047.
• 39. Zhang Y., Chapman A.M., Plested M., Jackson D., Purroy F.: The Incidence, Prevalence, and Mortality of Stroke in France, Germany, Italy, Spain, the UK, and the US: A Literature Review. Stroke Res Treat 2012;2012:436125, doi: 10.1155/2012/436125.

Identyfikatory

DOI

10.32394/rpzh.2022.0192