Osiąganie stanów ekstremalnych przez wody podziemne

• Autorzy: Afelt A. , Oksiuta M.

Warianty tytułu

EN

Extremes of groundwater level fl uctuation

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The fluctuation of groundwater level in the period 1960-2000 for 49 measurement stations located in 19 catchements has been analysed. It was observed that extremes were achieved asynchronously in the period studied. Regional co-variability as regards the frequency of occurrence and the duration of extremes, as well as their multi-annual changes during the period studied has been found, in the following types of catchements: mountain, lowland and Mazurian Lakeland, coastal rivers (Pomeranian Lakeland) and, separately, aquifer horizons related to lake systems. No statistically significant tendencies in the changes of high and low levels of groundwater have been observed. The relationship of groundwater extremes to those of surface water is best defined in the upper segments of the mountain valleys. A statistically significant consistency of direction of groundwater and surface water level movements has been observed in the river valleys of lakeland catchements: the delay is at least one week. The fluctuation of extremes in the multi-annual period is periodic; it is consistent with the occurrence of periods of intense precipitation or its deficit.

Słowa kluczowe

PL

wody podziemne; cechy morfologiczne; analiza hydrogeologiczna; wartosci ekstremalne; drenaz powierzchniowy

• Wydawca: -
• Czasopismo: Prace i Studia Geograficzne
• Rocznik: 2009
• Tom: 43
• Opis fizyczny: s.115-137,rys.,tab.,wykr.,map.,bibliogr.

Twórcy

autor

Afelt A.

• Uniwersytet Warszawski w Warszawie, Warszawa

autor

Oksiuta M.

• Uniwersytet Warszawski w Warszawie, Warszawa

Bibliografia

• Bates, B.C., Kundzewicz Z.W., Wu S., Palutikof J.P., 2008, Climate Change and Water, Technical Paper of the Intergovernmental Panel on Climate Change, IPCC Secretariat, Geneva, s. 210.
• Burn D., H., 1997, Catchment similarity for regional flood frequency analysis using seasonality measures, Journal of Hydrology, 202, s. 212-230.
• Chełmicki W., 1991, Reżim płytkich wód podziemnych w Polsce, UJ, Rozprawy Habilitacyjne 218, Kraków, s. 136.
• Chełmicki W., 1993, The Annual Regime of Shallow Grodnu-Water Levels in Poland, Ground Water, 31, 3, s. 383-388.
• Che Z., Grasby S.E., Osadetz K.G., 2004, Relation between climate variability and groudwater levels in the upper carbonate aquifer, southern Manitoba, Canada, Journal of Hydrology, 290, s. 43-62.
• Czeppe Z., (red.), 1976, Wartości środowiska geograficznego dorzecza Białej Dunajcowej i zagadnienia jego ochrony, Studia Ośrodka Dokumentacji Fizjograficznej PAN, tom V, Kraków.
• De Michale C., Rosso R., 2002, A multi-level approach to flood frequency regionalisation, Hydrology and Earth System Sciences, 6(2), s. 185-194.
• Duda R., Zdechlik R., Paszkiewicz M., 2006, Kilka uwag o modelowaniu matematycznym zlewni Raby, Geologos 10, str. 47-56.
• Dynowska I., Pietrygowa Z., 1978, Wieloletnie fluktuacje zwierciadła wód gruntowych w dorzeczu górnej Wisły, Czasopismo Geograficzne, t. XLIX, z. 2, PWN, Warszawa-Wrocław.
• Fal B., 2004, Czy niżówki ostatnich lat są zjawiskiem wyjątkowym? Gazeta Obserwatora IMGW, nr 3, str. 16-18.
• Gutry-Korycka M., 1998, Długookresowe tendencje obiegu wody w zlewni nizinnej Utraty, Acta Geographica Lodzenia, nr 74, Łódź, s. 49-60.
• Komunikaty i prognozy Państwowej Służby Hydrogeologicznej, 2009, Prognoza hydrogeologiczna stanu wód podziemnych będących pod bezpośrednim wpływem zjawisk meteorologiczno-hydrologicznych, okres od 01.04.2009 - 30.06.2009, nr 1b/2009. PIG, Warszawa, s.1-12.
• Konoplancew A.A., Siemionow S.M., 1979, Prognozowanie i kartograficzne odwzorowanie reżimu wód podziemnych, Wyd. Geologiczne, Warszawa, s. 1-235.
• Marshall E., Randhir T., 2008, Effect of climate change on watershed system: a regional analysis, Climatic Change, 89, s. 263-280.
• Paczyński B., (red.) 1995, Atlas hydrogeologiczny Polski, PIG, Warszawa.
• Paszczyk J., 1973, Analiza wahań wód podziemnych w obszarze wschodnim Polski, Przegląd Geograficzny, t. XLV, z. 3, Warszawa, s. 599-611.
• Pietryga Z., 1960, Stosunki hydrologiczne na odcinku doliny Wisły km 80-98, w okresie 1947-1957, Wiadomości Służby Hydrologicznej i Meteorologicznej, z. 4a, ss. 19-44.
• Pietryga Z., 1962, Wpływ suszy jesiennej 1959 roku na poziom wód gruntowych na obszarze Polski południowej, Wiadomości Służby Hydrologicznej i Meteorologicznej, PIHM, Wyd. Komunikacji i Łączności, z. 50 (4/1962), ss. 19-38.
• Pietryga Z., 1971, Związek wezbrań wód dolinowych z wezbraniami rzecznymi na przykładzie górnej Wisły, PIHM, Wyd. Łączności i Komunikacji.
• Pietryga Z., 1975, Odpływ podziemny w ogólnym obiegu wody w Karpatach na przykładzie dorzecza Skawy, Materiały Badawcze, Seria: Specjalna Nr 5, IMGW, Warszawa, ss. 251.
• Susza w Polsce - 2006 rok (przyczyny, natężenie, zasięg, wnioski na przyszłość), 2006, Raport Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Warszawa.
• Tomaszewski J.T., 1990, Charakter wahań zwierciadła górnego poziomu wód podziemnych, Studia Geograficzne XLIX, Wyd. Uniw. Wrocławskiego, Wrocław.
• Wierzbicka B., Chmielewska I., 2000, Zmiany położenia zwierciadła płytkich wód gruntowych w południowo-zachodniej części kraju w czasie letniej powodzi w 1997 r. i w następnym półroczu, Gospodarka Wodna, Nr 7 (619), Warszawa, s.254-260.