Charakterystyka elementów hydromorfologicznych cieków sztucznych przy użyciu metody MHR

• Autorzy: Ilnicki P. , Gorecki K. , Lewandowski P. , Sojka M. , Grzybowski M. , Krzeminska A.

Warianty tytułu

EN

Hydromorphological valorization of artificial water bodies with the MHR method

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono nową metodykę monitoringu hydromorfologicznego cieków sztucznych (MHR). W Polsce ich długość wynosi około 2000 km, co wskazuje na celowość zastosowania dla nich oceny uproszczonej. Ocenę potencjału ekologicznego jednolitej części wód oparto na 4 elementach, 19 wskaźnikach i 34 atrybutach, tworząc w ten sposób hierarchiczny system oceny.

EN

A new method (MHR) of hydromorphological monitoring of artificial water bodies is presented. The total length of artificial water bodies in Poland is about 2000 km, which indicates the need to use a simplified method of assessment in relation to the natural or heavily modified water bodies. The assessment of the ecological potential of the water body has been based on four elements, 19 features and 34 attributes which form a hierarchical assessment system. Scoring of the features is based on the characteristic of attributes and involves only 10 features and 20 attributes. This is caused by their specificity. The method of the assessment is illustrated by the protocol. The ecological potential is assessed within four classes. The MHR method allows to identify the parts of the water body that do not score a good ecological potential and indicate the cause. It allows for the implementation of the Water Framework Directive.

Słowa kluczowe

PL

cieki wodne; cieki sztuczne; hydromorfologia; metody badan; metoda MHR; rezim hydrologiczny; ciaglosc cieku; morfologia koryt; doliny zalewowe; wspolczynnik potencjalu ekologicznego

EN

watercourse; artificial watercourse; hydromorphology; research method; MHR method; hydrological regime; continuous flow; riverbed morphology; flood plain; ecological potential coefficient

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Scientiarum Polonorum. Formatio Circumiectus
• Rocznik: 2011
• Tom: 10
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.17-31,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Ilnicki P.

• Katedra Ochrony Środowiska Przyrodniczego, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, ul.Dąbrowskiego 159, 60-594 Poznań

autor

Gorecki K.

autor

Lewandowski P.

autor

Sojka M.

autor

Grzybowski M.

autor

Krzeminska A.

Bibliografia

• Błachuta J., Jarząbek A., Kokoszka R., Sarna S., 2006. Weryfikacja wskaźników dla przeprowadzenia oceny stanu ilościowego i morfologicznego jednolitych części wód powierzchniowych wraz ze zmianą ich wartości progowych dla uściślenia wstępnego wyznaczenia silnie zmienionych części wód. KZGW Warszawa.
• Dynowska I., 1971. Typy reżimów rzecznych w Polsce. Zesz. Nauk. UJ Krak. 268, Pr. Geogr. 28.
• Dyrektywa 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 roku ustanawiająca ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej [Ramowa Dyrektywa Wodna]. Dz.U. L 327/1, 2000.
• Dyrektywa Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 roku w sprawie ochrony siedlisk naturalnych oraz dzikiej fauny i flory [Dyrektywa Siedliskowa]. Dz.U. L. 206/1.
• Dyrektywa Rady 79/409/WE z dnia 2 kwietnia 1979 roku w sprawie ochrony dzikich ptaków [Dyrektywa Ptasia]. Dz.U. L. 103.
• Dyrektywa 2007/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 roku w sprawie oceny ryzyka powodziowego i zarządzania nim [Dyrektywa Powodziowa]. Dz.U. L. 288/27.
• EN 14614, 2004. Water quality – Guidance standard for assessing the hydromorphological features of rivers. CEN Brussel. Pol. Kom. Norm Warszawa, PN-EN-14614, 2008.
• EN 15843, 2010 Water quality – Guidance standard on determining the degree of modification of river hydromorphology. Pol. Kom. Norm Warszawa, PN-EN 15 843, 2010.
• Ilnicki P., Lewandowski P., Olejnik M., 2008. Metody hydromorfologicznej oceny rzek stosowane w Europie przed i po ustanowieniu Ramowej Dyrektywy Wodnej. Gosp. Wodna 10, 393–397.
• Ilnicki P., Gołdyn R., Murat-Błażejewska S., Soszka H., Górecki K., Grzybowski M., Krzemińska A., Lewandowski P., Skocki K., Sojka M., 2009. Opracowanie metodyk monitoringu i klasyfikacji hydromorfologicznych elementów jakości jednolitych części wód rzecznych i jeziornych zgodnie z wymogami Ramowej Dyrektywy Wodnej. Etap II, zadania 2–3. GEPOL Poznań dla GIOŚ Warszawa. Wydruk komputerowy, ss. 338.
• Ilnicki P., Łoś J. M., Żelazo J., 2010. Typy abiotyczne polskich rzek. Gosp. Wodna 4, 137–144.
• Ministerstwo Środowiska, 2005. Raport dla obszaru dorzeczy Odry i Wisły z realizacji art. 5 i 6 oraz zał. II, III, IV Ramowej Dyrektywy Wodnej. Warszawa, www.kzgw.gov.pl/pl/Raporty-do-Komisji-Europejskiej.html.
• PN-EN-ISO 14688-2, 2006. Badania geotechniczne. Oznaczanie i klasyfikowanie gruntów. Cz. 2: Zasady klasyfikowania. Pol. Kom. Norm Warszawa.