PL
Zdolność przechowalnicza i - będąca jej przeciwieństwem - szybkość starzenia się nasion zależą od ich stanu fizjologiczno-genetycznego, z drugiej zaś strony od wpływu czynników środowiskowych. Czynnikami środowiskowymi kształtującymi długość życia nasion są temperatura i wilgotność względna powietrza. Nasiona łubinu żółtego odmiany Dukat poddano przyspieszonemu starzeniu, stosując temperaturę 40°C i dwie wilgotności względne powietrza 75 i 85% (RH). Wigor i żywotność nasion ulegały obniżeniu wraz z czasem przyspieszonego starzenia nasion. Nasiona poddane starzeniu w wilgotności 75% RH nie kiełkowały po 28 dniach, zaś w 80% RH po 20 dniach starzenia. Nasiona starzone w wilgotności 75% RH do 12. dnia kiełkowały w 100%, po czym nastąpiło gwałtowne obniżenie żywotności nasion. Nasiona starzone w 85% RH kiełkowały w 100% tylko do 4. dnia starzenia. Analiza wigoru nasion - mierzona suchą i świeżą masą siewek oraz ich długością - wykazała szybsze obniżanie tych parametrów w wilgotności 85% RH w porównaniu z 75% RH. Aktywność peroksydazy gwajakolowej wzrastała wraz z czasem starzenia nasion bez względu na zastosowaną wilgotność względną powietrza. Prawie dwukrotnie wyższą aktywność POX odnotowano w nasionach poddanych starzeniu w 75% RH, w odniesieniu do nasion poddanych starzeniu w 85% RH.
EN
Storability and aging rate (its contrary) of seeds depend, on one hand, on their physiological and genetic status and, on the other hand, on the impact of environmental factors. Temperature and relative air humidity are the environmental factors that determine the longevity of seeds. Yellow lupine seeds, Dukat cultivar, were subjected to accelerated aging by using a temperature of 40°C and two levels of relative air humidity: 75 and 85% (RH). Vigor and longevity of seeds were reduced together with time of accelerated aging. Seeds exposed to aging at 75% RH did not germinate after 28 days whereas in 85% RH - after 20 days. Seeds exposed to aging at 75% RH up to day 12 germinated in 100% and thereafter there was a rapid reduction in the longevity of seeds. Only seeds that were aged at 85% RH germinated 100% by day 4. The analysis of seed vigor measured as dry and fresh weight of seedlings revealed a more rapid reduction of these parameters at 85% RH than at 75% RH. The activity of guaiacol peroxidase increased together with time of aging regardless of applied relative air humidity. An almost doubled value of POX activity was detected in seeds exposed to aging at 75% RH with reference to seeds subjected to aging at 85% RH.